INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Piotr von der Rennen (Renne)     

Piotr von der Rennen (Renne)  

 
 
1607-09-04 - 1671
 
Biogram został opublikowany w latach 1988-1989 r. w XXXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Rennen (Renne) Piotr von der (van der, von), (1607–1671), złotnik gdański. Ur. 4 IX w Gdańsku, był (szóstym z dziewięciu) synem Reinharda (Rajnolda), również złotnika, przybyłego przed r. 1592 do Gdańska (prawdopodobnie z Nadrenii), bratem Salomona (zob.).

W warsztacie ojca R. wyuczył się rzemiosła i w r. 1626 został wyzwolony na czeladnika. Pracę mistrzowską wykonał w r. 1631 u Henryka Gottschalcka. W r. 1637 otrzymał obywatelstwo miasta Gdańska. Był kalwinem, świadczy o tym dokument z r. 1651. Był człowiekiem zamożnym, bowiem w r. 1654 jest wymieniany jako właściciel okazałej posiadłości podmiejskiej nad potokiem Strzyżą.

Z 40-letniej twórczości R-a znane są zaledwie cztery dzieła. Z archiwalnego zapisu wiadomo, że w r. 1644 wykonał (za 432 marki) tron biskupi dla katedry we Fromborku (przetopiony w czasie wojen szwedzkich). W r. 1646, na zamówienie Rady Miasta Gdańska, wykonał (znaną z ilustracji) bogato repusowaną misę ze sceną figuralną na dnie, ofiarowaną Marii Ludwice z okazji ślubu z królem Władysławem IV. Dwa najcenniejsze dzieła R-a, które rozsławiły jego nazwisko, to relikwiarze sarkofagowe, z których pierwszy św. Wojciecha w katedrze w Gnieźnie, ufundowany w r. 1662 przez bpa Wojciecha Pilchowicza, ma kształt skrzyni z pełnoplastyczną postacią świętego w półleżącej pozycji na wieku skrzyni, z dziesięcioma trybowanymi tablicami przedstawiającymi sceny z życia świętego na bokach i wieku trumny. Z R-em przy wykonaniu sarkofagu współpracował inny złotnik, który wykonał orły podtrzymujące trumnę, prawdopodobnie Hans Paweł Junge lub Jan (Hans) Polmann. W r. 1986 sarkofag został skradziony i częściowo zniszczony. Drugim wybitnym dziełem R-a jest sarkofag św. Stanisława biskupa w katedrze na Wawelu, zamówiony przez kapitułę krakowską 2 V 1669. Dzieło to wykonał R. przy współudziale złotnika Jakuba Jägera i malarza Mariana. Trumnę św. Stanisława zdobi 12 scen z życia biskupa.

R. był jednym z najznakomitszych złotników w. XVII w Polsce, reprezentującym także wybitny talent rzeźbiarski. Uważa się, iż na jego twórczość wywarli wpływ znani rzeźbiarze gdańscy tego okresu. Swe dzieła sygnował literami «PR» w ozdobnej tarczy lub «R». Zmarł w r. 1671 i zapewne został pochowany w rodzinnym grobie, w kościele Świętej Trójcy w Gdańsku, gdzie do dzisiaj istnieje płyta nagrobna, ufundowana przez ojca artysty.

Nie wiadomo z kim R. był żonaty. Z jego żoną (po śmierci R-a) rozliczał się z ramienia kapituły krakowskiej kanonik Aleksander Magnuski, odbierając sarkofag Św. Stanisława. R. miał trzech synów: Daniela, Reinharda i Piotra, których zapisał na naukę w swoim warsztacie, lecz w gdańskiej księdze cechowej brak o nich wzmianek.

 

Thieme-Becker, Lexikon d. Künstler; Katalog zabytków sztuki w Pol., IV, V z. 3; – Bochnak A., Eksport z miast pruskich w głąb Polski w zakresie rzemiosła artystycznego, „Studia Pomorskie” T. 2: 1957 s. 92; Bochnak A., Buczkowski K., Rzemiosło artystyczne w Polsce, W. 1971 s. 45–6; Bogucka M., Życie codzienne w Gdańsku, W. 1967; Chranicka B., Złotnictwo gdańskie, w: Gdańsk jego dzieje i kultura, W. 1969; Czihak E. von, Die Edelschmiedekunst früherer Zeiten in Preussen, Leipzig 1908; Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Kr. 1964; Eckhardt J., Sztuka renesansowa i barokowa, w: Dzieje Gniezna, W. 1965 s. 417; Fischinger A., Chrystian Paulsen i Jan Polmann, złotnicy gdańscy XVII w., „Biul. Hist. Sztuki” T. 45: 1983 nr 3–4 s. 317–25; Kaemmerer L., Peter von der Rennen und Andreas Schlüter in Preussen, Leipzig 1908 II 38–40; Kołaczkowski I., Wiadomości tyczące się przemysłu i sztuki w dawnej Polsce, Kr. 1888 s. 703–4; Lepszy, Przemysł złotniczy, s. 89; Muhl J., Geschichte der Dörfer auf der Danziger Höhe, „Quellen und Darstellungen zur Geschichte Westpreussens” 1938 (Danzig) nr 21; Polkowski I., Grób i trumna św. Stanisława na Wawelu, „Spraw. Kom. Hist. Sztuki” T. 3: 1888 s. 35; tenże, Katedra gnieźnieńska, Gniezno 1874; tenże, Relikwiarz św. Stanisława w katedrze na Wawelu, „Czas” 1881 nr 58; tenże, Skarbiec katedralny na Wawelu, Kr. 1882; Rembowska I., Gdański cech złotników od XIV do końca XVIII w., Gd. 1971; Rosenberg M., Der Goldschmiede Merkzeichen, Frankfurt am Mein 1923 II 6; Samek J., Polskie rzemiosło artystyczne, W. 1984; Sitzungsberichte der Altertumsgesellschaft Prussia zu Königsberg 1877/8, s. 22; Stankiewicz J., Urbanistyczny i przestrzenny rozwój miasta, w: Historia Gdańska, Gd. 1982 II; Wojtyńska W., W sprawie autorstwa relikwiarza sarkofagowego św. Stanisława w Katedrze na Wawelu, „Biul. Hist. Sztuki” T. 36: 1974 nr 3 s. 233–6; – B. Gdań. PAN: Dział rękopisów, Ms 495 s. 366a, Der Gemeine der Kirchen zur Hl. Dreyfaltigkeit Supplique an Ihro Königl. Mayst. wegen Behaltung obiger Kirchen, 1651. 2. Octob. in Danzig.

Barbara Rol

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

  więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.