Radosław (zm. po 1198), komes. Pochodził z nie znanego bliżej rodu możnowładczego. Bartosz Paprocki i Szymon Okolski zaliczali R-a do Awdańców. Wg innej tradycji (z XVII w.) należał on do Odrowążów. Współczesna nauka zakwestionowała obydwa powyższe poglądy (W. Semkowicz, K. Górski, J. Mitkowski).
R. należał do kręgu ludzi skupionych wokół ks. Kazimierza Sprawiedliwego. Źródła dwunastowieczne nie podają informacji o godnościach sprawowanych przez R-a, natomiast wedle tradycji z 2. poł. XIII w. miał być wojewodą, zapewne sandomierskim (w tej bowiem dzielnicy umieszcza R-a dokument patriarchy Monacha z 1198 r.). Jest więc prawdopodobne, że posiadał urząd woj. sandomierskiego w czasach Kazimierza Sprawiedliwego. R. brał udział w wiecu w Milicy odbytym 29 VIII między 1170 a 1175 r., na którym wspomniany wyżej książę zatwierdził nadania swego brata Henryka ks. sandomierskiego dla joannitów w Zagościu, a ponadto obdarzył klasztor rozległym immunitetem skarbowym. Na dokumencie wówczas wystawionym R. wymieniony został jako świadek w gronie osób z najbliższego otoczenia Kazimierza Sprawiedliwego. W świetle wiarygodnej tradycji R. był współfundatorem (obok Kazimierza Sprawiedliwego i wielmoży Bałdrzycha) klasztoru cystersów w Sulejowie w r. 1177. Wg Józefa Mitkowskiego udział R-a w fundacji ograniczył się do nadania cystersom sulejowskim, trzymanych w czasowej tenucie «z łaski księcia» pięciu wsi położonych nad rzeką Nerem: Kępy, Puczniewa, Mianowa, Stefanowa i Piotrowa, oraz uzyskania zgody ks. Kazimierza Sprawiedliwego na ofiarowanie tych włości zakładanemu klasztorowi.
Z dokumentu Monacha, patriarchy kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Jerozolimie, poświadczającego wraz z kapitułą w r. 1198 założenie i uposażenie klasztoru bożogrobców w Miechowie, wynika, że R. nadał temuż klasztorowi Skaryszew z kościołem, targiem i karczmą oraz wieś Rzepin (koło Starachowic). Data tej darowizny nie jest bliżej znana. Można ją określić na l. 1170–87 (bliżej tego ostatniego roku, bowiem z tego czasu pochodzi dokument Kazimierza Sprawiedliwego dla klasztoru miechowskiego, nadający mu przywilej dla targu w Skaryszewie, który pochodził z wcześniejszej donacji R-a). Jako ofiarodawca został R. przyjęty do bractwa kościoła Zmartwychwstania Pańskiego w Jerozolimie (wiadomość o tym zawiera tzw. Album miechowskie sporządzone w 2. poł. 1198 r. przez patriarchę Monacha). R. uczynił zapewne również jakieś, nie znane bliżej, nadanie na rzecz kościoła Św. Andrzeja w Jeżowie na Mazowszu, który stanowił prepozyturę opactwa benedyktyńskiego w Lubiniu. Został bowiem R. wpisany na pierwszym miejscu do księgi brackiej jeżowskiej u schyłku XII w. Zapisy na rzecz klasztoru w Sulejowie, Miechowie oraz przypuszczalne nadania dla prepozytury w Jeżowie świadczą o potędze majątkowej i wybitnym stanowisku społecznym R-a, którego źródła określają komesem. Datę dzienną śmierci R-a kładzie księga bracka lubińska na dzień 30 IV (wpis ręką z poł. XIII w.), daty rocznej źródło to nie podaje. Ponieważ dokument patriarchy Monacha z 1198 r. nie określa R-a jako zmarłego, więc najprawdopodobniej zmarł on po r. 1198.
Żoną R-a była Radosława. Została ona wraz z małżonkiem wpisana do księgi brackiej jeżowskiej, a następnie w XVII w. do nekrologu opactwa Panny Marii w Lubiniu pod datą 4 X. O potomkach R-a źródła nie podają żadnych wiadomości. Jan Długosz (a za nim inni) przekazał, że R. zmarł bezpotomnie, ale był to niewątpliwie domysł dziejopisa.
Bratem R-a był komes Wisław.
Niesiecki, II 7; Okolski, I 5; Paprocki, s. 118, 217; – Górski K., Ród Odrowążów w wiekach średnich, „Roczn. Tow. Herald.” T. 8: 1928 s. 18; Mitkowski J., Początki klasztoru cystersów w Sulejowie, P. 1949 s. 10, 136–46, 151, 155, 161, 172, 173, 187, 202, 313–15; Pisma Stosława Łaguny, Wyd. J. Bieliński, W. 1915 s. 390; Semkowicz W., Ród Awdańców w wiekach średnich, P. 1920 s. 101–3; Wiśniewski J., Dekanat opoczyński, Radom 1913 s. 268–9; – Album palaeographicum, Cracoviae 1959 [druk 1960] nr 4 s. 7 tabl. 4; Cod. Pol., I nr 31, 61, III nr 6; Długosz, Annales, liber 6 s. 108; Kod. Mpol., II; Kozłowska-Budkowa, Repertorium pol. dokumentów, nr 78, 112, 113, 143, 144; Księga bracka i nekrolog opactwa Panny Marii w Lubiniu, w: Pomniki Dziej. Pol., S. II, t. IX cz. 2 s. 7, 12, 100; Monumenta Poloniae Palaeographica, Ed. S. Krzyżanowski, Cracoviae 1907 fasc. 1, tabl. XIX.
Krzysztof Ożóg