Sołtyk Roman (1820 lub 1822–1873), austriacki generał-major. Ur. w Główczynie (Król. Pol.), był synem Romana (zob.), generała brygady artylerii WP, oraz Konstancji Heleny z Moszczeńskich, 1.v. Stadnickiej.
Po wyjeździe ojca na emigrację i konfiskacie majątków w Król. Pol. za jego udział w powstaniu listopadowym, S. wychowywał się w Galicji pod opieką wuja Franciszka Moszczeńskiego i przyjął obywatelstwo austriackie. Uczył się w Theresianum w Wiedniu, następnie w l. 1835–40 studiował w Wojskowej Akademii Inżynieryjnej, którą ukończył w stopniu ppor. Dn. 5 X 1840 wstąpił do 5. p. szwoleżerów w Opawie; w r. 1845 awansował na porucznika, a w październiku 1850 – na rotmistrza II kl. T.r. został przeniesiony do 4. p. huzarów w Gródku. W r. 1848 uzyskał awans na rotmistrza I kl. i wziął udział w oblężeniu zrewoltowanego Wiednia, służąc w przybocznej świcie feldmarszałka A. A. von Auersperga. W r.n. odbył kampanię węgierską jako oficer ordynansowy w różnych korpusach, m.in. u boku gen. F. H. Schlika. Odznaczył się w bitwach pod Komornem i Rabą; dowódca wojsk cesarskich, feldmarszałek A. Windisch-Grätz, uznał go za wybitnie utalentowanego oficera. Dn. 18 VIII 1849 przyniósł S. cesarzowi Franciszkowi Józefowi I do Ischl wiadomość o kapitulacji dyktatora rewolucji węgierskiej A. Görgeya, za co cesarz mianował go 30 VIII swym przybocznym adiutantem.
Dn. 5 VI 1850 otrzymał S. awans na majora i został dowódcą szwadronu w 6. p. huzarów w Opawie i otrzymał Order Żelaznej Korony III kl. Był potem podpułkownikiem i dowódcą dywizjonu w tejże jednostce przeniesionej do Bochni. Dn. 11 IV 1856 został dowódcą 12. p. huzarów w Weronie. W korpusie gen. F. Hallera walczył w kampanii włoskiej 1859 r., m.in. w bitwach pod Montebello i Solferino. W poł. 1863 r., podczas trwania powstania styczniowego, S. uzyskał zgodę cesarza Aleksandra II na odkupienie na dogodnych warunkach majątku ojcowskiego Chlewiska i Pawłów (pow. koński; odsprzedał go w r. 1867 kuzynowi, Marcelemu Sołtykowi za blisko 580 tys. rb.). W opinii konsula francuskiego w Warszawie, E. de Valbezena, był to krok uczyniony przez Rosję w celu poprawienia atmosfery stosunków z Austrią. Dn. 17 VI 1865 został S. dowódcą Brygady Kawalerii w Tarnowie i następnie awansował na gen.-majora. Uczestniczył w kampanii pruskiej w r. 1866; dowodzona przez niego dywizja została zaskoczona i pokonana przez Prusaków. Pod wrażeniem tej klęski zaraz potem przeszedł w stan spoczynku i osiadł w majątku Babica (pow. rzeszowski), gdzie zajmował się gospodarstwem. W r. 1872 został mianowany przez cesarza komendantem obrony krajowej Galicji Zachodniej. Dokonując inspekcji szpitali wojskowych, S. zaraził się ospą i zmarł 1 V 1873 w Babicy, pochowany został w Czudcu.
S. był żonaty od r. 1846 z Józefą z Pinińskich (ok. 1827 – 16 XI 1885), przybraną córką Józefa, właściciela Babic; z małżeństwa tego miał córkę Konstancję, zamężną od r. 1867 za Michałem Karnickim, kamerjunkrem rosyjskim, właścicielem Lanckorony, synem Jana (zob.).
Słown. Georg. (Chlewiska); Kwaśniewski K., Trzeciakowski L., Polacy w historii i kulturze krajów Europy Zachodniej. Słownik biograficzny, P. 1981; Boniecki, IX 259–60; Borkowski, Rocznik szlachty, I 235, 304; Lenczowski T., Genealogie rodów utytułowanych w Polsce, W. 1995–6 I; Żychliński, XVII; – Brzozowski S., Studia techniczne Polaków w Wiedniu do Wiosny Ludów, Studia i Mater. z Dziej. Nauki Pol., W. 1978, S. D, z. 9 s. 67; – Koresp. namiestników Król. Pol., [T. 4]; Łubieński T. W., Henryk Łubieński i jego bracia. Wspomnienie rodzinne odnoszące się do historii Królestwa Polskiego i Banku Polskiego, Kr. 1886 s. 228–9; Pamiętniki urzędników galicyjskich, Wyd. I. Homola, B. Łopuszański, Kr. 1978; Raporty polityczne konsulów generalnych Francji w Warszawie 1860–1864, Oprac. I. Koberdowa, Wr. 1965; – Nekrologi z r. 1873: „Czas” nr 106, „Kraj” nr 102; – B. Jag.: sygn. 224648 V teka 3 (klepsydra pogrzebowa S-a), sygn. 224649 V teka 20 (klepsydra pogrzebowa żony S-a), sygn. Dokt. 57/87 cz. 2 s. 374– 375 (Rydel J., Polski żołnierz w służbie cesarza i króla. Generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868–1918, mszp. pracy doktorskiej); B. Narod.: rkp. 10004; B. Nauk. PAU i PAN w Kr.: rkp. 7625 k. 3v.
Andrzej A. Zięba