Orzechowski Samuel h. Oksza (ok. 1640–1699), kasztelan przemyski. Był synem Hieronima (zm. ok. 1666), w l. 1653–4 podsędka, od r. 1655 sędziego ziemskiego sanockiego, i prawdopodobnie Katarzyny z Borkowskich (1. v. Stanisławowej Starzechowskiej), starszym bratem Franciszka (zob.). W r. 1669 podpisał elekcję Michała Korybuta Wiśniowieckiego z ziemią przemyską. Być może, iż był rotnistrzem chorągwi wołoskiej zaciągniętej w r. 1673. Począwszy od r. 1676 często uczestniczył w sejmikach woj. ruskiego w Sądowej Wiszni i z ich polecenia spełniał różne czynności organizacyjno-porządkowe. W r. 1676 został wydelegowany do przeprowadzenia lustracji Stryja, w l. 1677, 1678 i 1681 zlecano mu przegląd fortyfikacji Krosna. Czerwcowy sejmik wiszeński 1677 r. wyznaczył go na jednego z posłów na Węgry w związku z napadami beskidników ze strony węgierskiej. W maju 1679 wszedł do komisji, która miała opracować porządek powoływania piechoty łanowej. W l. 1679–80 dzierżawił czopowe ziemi sanockiej. Ok. r. 1681 został cześnikiem kijowskim. W r. 1683 marszałkował majowemu sejmikowi wiszeńskiemu, z którego wybrano go na posła do króla. W r. 1686 pisarz ziemski, w r. n. mianowany sędzią ziemskim przemyskim pozostał przy pisarstwie. Wybrany na sejmiku grudniowym 1687 r., posłował na sejm grodzieński 1688 r. Ponownie był posłem z woj. ruskiego na sejm w r. 1690, wszedł do komisji «Od Węgier», t. r. był deputatem do sądów skarbowych ziemi przemyskiej, w l. 1690–1 ponownie trzymał w dzierżawie czopowe ziemi sanockiej. W r. 1693 posłował od szlachty woj. ruskiego do króla. Zabiegał odtąd o kasztelanię przemyską. W okresie bezkrólewia po śmierci Jana III Sobieskiego wszedł do sądów kapturowych ziemi przemyskiej oraz był deputatem do komisji polsko-cesarskiej w sprawie likwidacji napadów zbójników z Węgier. W lipcu 1696 wybrano go na posła na konwokację, ale chyba nie pojechał do Warszawy; nie ma jego podpisu pod konfederacją generalną. W r. 1698 został mianowany kasztelanem przemyskim.
Był właścicielem dóbr Izdebki w ziemi przemyskiej, przed r. 1688 kupił od Jerzego Krasickiego, kasztelanica przemyskiego, część miasta Krzywcza wraz z wsiami: Chyrzyna, Chyrzynka, Wola Krzywiecka i Średnia. Był dobrodziejem dominikanów w Przemyślu. Zmarł zapewne w końcu 1699 r.
O. był prawdopodobnie dwukrotnie żonaty: pierwszą jego żoną była Barbara, córka Bartłomieja Jaruntowskiego, stolnika parnawskiego, drugą – Konstancja (z Zabawskich?). Pozostawił synów: Hieronima (zob.) i Adama.
Boniecki, VIII 273; Niesiecki, VII 137 (mylne informacje); Uruski, XIII 19/20 (mylne informacje); Elektorowie; – Prochaska A., Samorząd województwa ruskiego w walce z opryszkami, Kr. 1907 s. 34; – Akta grodz. i ziem., XXII; Pisma do wieku Jana Sobieskiego, II cz. 2; Sarnecki K., Pamiętniki z czasów Jana Sobieskiego, Wr. 1958; Vol. leg., V 786; – AGAD: Sigillata 14 s. 40; Arch. Diec. w Przemyślu: Arch. Paraf. Rzymskokatolickiej Krzywcza, rkp. 800, 803, 989, 1057; B. Ossol.: rkp. 13696/III; WAP w Przemyślu: Arch. zamku w Dubiecku, Arch. Leskie, rkp. 142, 180, 237, 403, 412.
Krzysztof Wolski