INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Samuel Przerębski (Przerembski) h. Nowina      Szymon STAROWOLSKI, Monumenta Sarmatarum ..., Kraków 1565, s.595 - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl - rubrykacja iPSB.

Samuel Przerębski (Przerembski) h. Nowina  

 
 
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Przerębski (Przerembski) Samuel h. Nowina (1577–1639), poseł na sejmy, kasztelan łęczycki. Był wnukiem kaszt. rozpierskiego Wincentego (zob.), synem Jana (zm. 1585), współwłaściciela Woźnik, Brzezia i Jadownik w ziemi krakowskiej, i Eufrozyny z Walewskich.

Przez krótki czas P. służył w wojsku, o czym napomyka Szymon Starowolski. Karierę sejmikową zaczął bodaj w r. 1604, gdy wraz z dziewięćdziesięcioosobową grupą szlachty łęczyckiej wystąpił z protestem przeciw posłowi królewskiemu Wojciechowi Krzykowskiemu, który z obawy przed opozycją, pod pretekstem panującej w okolicy zarazy, odprawił ukradkiem swą legację w odległym o kilkanaście km od Łęczycy Dzierzbiętowie wobec szczupłego grona swych zwolenników, z którego wyłoniono posłów sejmowych, gdy tymczasem przeważająca większość szlachty oczekiwała go bezskutecznie przez cały dzień w Tumie. Czynną rolę odegrał P. w czasie rokoszu. Zgromadzona 9 V 1606 na rokach ziemskich szlachta łęczycka delegowała go, wraz z czterema innymi osobami, na zjazd rokoszan w Lublinie, zwołany na 4 VI. Na zjeździe tym P. zajął stanowisko umiarkowane: głosował wprawdzie za wysłaniem do króla posłów z egzorbitancjami, ale przeciwny był detronizacji Zygmunta III. Właściwa kariera sejmowa P-ego przypadła na lata nieco późniejsze, choć w styczniu 1613 obrany został posłem na sejm zwycz. Na skutek rozbieżności występujących wśród sejmikującej szlachty na tle wysokości podatków na opłacenie skonfederowanego wojska, P. wybrany został przez koło secesyjne, ale mandatu jego na sejmie nie kwestionowano. W trakcie głosowania nad podatkami przyłączył się, wbrew zaleceniom instrukcji poselskiej, która nakazywała wszystkie pobory powyżej jednego «odnieść na sejmik do braci», do zdania większości głosującej za wyższymi podatkami. W marcu 1616 pełnił funkcję marszałka sejmiku przedsejmowego woj. łęczyckiego i uzyskał mandat poselski na sejm. Wkrótce otrzymał kasztelanię konarską łęczycką (przed 2 I 1618, zapewne po sejmie 1616 r.). W r. 1618 ponownie marszałkował łęczyckiemu sejmikowi przedsejmowemu, posłował na sejm i wybrany został na deputata województwa do Trybunału Skarbowego w Radomiu w celu zbadania wydatków skarbowych za l. 1612–14. Następnie posłował w l. 1619, 1623 i 1631. W okresie bezkrólewia w r. 1632 brał udział w sejmikach i zjazdach woj. łęczyckiego. Był sędzią kapturowym. W r. 1635 posłował z woj. łęczyckiego na sejm nadzwycz. W r. 1638 mianowany został kasztelanem łęczyckim. Na sejmie t.r. wystąpił z projektem budowy floty dla rozwoju handlu i obrony granic państwa. W r. 1639 był marszałkiem Trybunału Kor. w Piotrkowie. Zmarł 27 III 1639 w czasie sesji Trybunału i został pochowany w kościele parafialnym w Piotrkowie.

Z małżeństwa z Katarzyną z Karnkowskich nie pozostawił potomstwa.

 

Siarczyński, Obraz wieku panowania Zygmunta III; Niesiecki; Uruski; Żychliński; – Byliński J., Dwa sejmy z r. 1613, Wr. 1984; Czapliński W., Polska a Bałtyk w l. 1632–1648, Wr. 1952 s. 118; Libiszowska Z., Województwo sieradzkie w latach rokoszu Zebrzydowskiego, Zesz. Nauk. Uniw. Łódz., Nauki Human.-Społ., S. I., Z. 30, Ł. 1963 s. 65; Ochman S., Sejmy z l. 1615–1616, Wr. 1970; Rzońca J., Sejmiki przed sejmem zwyczajnym 1619 r., Zesz. Nauk. Wyższej Szkoły Pedagog. w Opolu, Historia, Z. XIV, Opole 1977 s. 43; – Kaffka T., Obserwa życia regularnego…, Kr. 1772; Starowolski, Monumenta Sarmatarum; Twardowski S. [tłum. S. Karwata], Sieradz się Święci, Kalisz 1682 s. 90; Vol. leg., III 158, 325; – Arch. Państw. w Kr. Oddz. na Wawelu: Terr. Crac., t. 80 s. 1209, t. 81 s. 1321–1322, t. 82 s. 357, t. 85 s. 737–741, t. 88 s. 703, t. 89 s. 505, t. 90 s. 596, Rel. Castr. Crac. t. 15 s. 1013, Castr. Crac. t. 140 s. 432–436; B. PAN w Kr.: rkp. 8327 – Teki Pawińskiego nr 10 s. 113, 123–125, 158, 171–178, 186, 214, 280, 293, 325–330, 331.

Janusz Byliński

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Anna Jagiellonka

1523-10-18 - 1596-09-09
królowa Polski
 

Michał Sędziwój h. Ostoja

1566-02-02 - między 20 V a 12 VIII 1636
alchemik
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.