INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Samuel Pukszta Klawsgiełowicz h. Kościesza  

 
 
Biogram został opublikowany w 1986 r. w XXIX tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Pukszta Klawsgiełowicz Samuel h. Kościesza (zm. po 1646), marszałek wołkowyski. Był synem Stanisława, chorążego wołkowyskiego, działacza kalwińskiego, i wieloletniego współpracownika Radziwiłłów birżańskich.

Po śmierci ojca w r. 1624 wybierał się P. za granicę w celu kontynuowania nauki. Podróż do skutku raczej nie doszła, bowiem 13 II 1625 przebywał w Wołkowysku na sejmiku elekcyjnym, obierającym kandydatów na wakujące chorąstwo. Jednym z elektów został także P., który, aby uzyskać urząd, ubiegał się następnie o protekcję hetmana polnego Krzysztofa Radziwiłła. Wprawdzie przywilej na chorąstwo otrzymał nie znany z imienia Pukszta, nie wydaje się by był nim Samuel, gdyż używał on nadal tytułu chorążyca wołkowyskiego. Dopiero we wrześniu 1637 został mianowany marszałkiem pow. wołkowyskiego. P. w latach dwudziestych i trzydziestych XVII w. należał do stronników K. Radziwiłła. W r. 1627 jako deputat pow. wołkowyskiego reprezentował jego interesy w Trybunale Lit. Z kolei na sejmiku przed sejmem 1628 r. przekazał szlachcie swego powiatu list od Radziwiłła. Dn. 14 VI 1632 jako poseł wołkowyski podpisał postanowienia zjazdu słonimskiego przed konwokacją. Uczestniczył następnie w obradach sejmu konwokacyjnego, na którym złożył podpis pod konfederacją generalną. Brał też udział w sejmie elekcyjnym, reprezentując woj. nowogrodzkie. Z tytułem dworzanina królewskiego podpisał pakta konwenta Władysława IV. Był posłem z pow. wołkowyskiego na sejm koronacyjny Władysława IV. W r. 1635 ponownie pełnił funkcję deputata trybunalskiego tym razem z Lidy, a cztery lata później z Wołkowyska. Ostatnim znanym wystąpieniem publicznym P-y było przewodniczenie obradom sejmiku wołkowyskiego przed sejmem 1646 r.

P. był wyznawcą kalwinizmu. W r. 1628 przeznaczył 200 kop groszy lit. na zbór wileński oraz 100 kop groszy na kształcenie alumnów wyznania kalwińskiego. Zbór kalwiński znajdował się także w jego majątku Iszkołdź. Utrzymanie go sprawiało właścicielowi wiele kłopotów w związku z czym zwracał się o pomoc do K. Radziwiłła. Zbór upadł zapewne po sprzedaniu Iszkołdzi w r. 1635. Być może P. zmienił wyznanie, bowiem brakuje informacji świadczących o jego zaangażowaniu po stronie kalwińskiej w l. n. Taką możliwość sugeruje także katolickie wyznanie żony Anny z Wołłowiczów.

P. był właścicielem wsi Choroszewicze, Koniuchy i Rudziewicze (pow. wołkowyski), nieznanych z nazw siół na Żmudzi, które trzymał w zastawie za 10 000 zł od K. Radziwiłła, oraz dużych dóbr Iszkołdź (woj. nowogródzkie). Te ostatnie składające się z miasteczka, 3 folwarków i 7 wsi oddał w zastaw 9 III 1632 za 40 000 zł na dwa lata, a następnie 20 VIII 1635 sprzedał Lawinii z Koreckich, wdowie po ordynacie kleckim Janie Albrechcie Radziwille.

Brak informacji o potomstwie P-y z Anną z Wołłowiczów. Być może synem jego był Stanisław, występujący na konwokacji 1648 r., następnie elektor Jana Kazimierza z woj. nowogródzkim.

Brat P-y Adam został zabity przez mieszczan wileńskich w r. 1620, gdy sprawował funkcję deputata trybunalskiego.

 

Kojałowicz, Compendium; Niesiecki; Uruski; Elektorowie; – Kraushar A., Dzieje Krzysztofa z Arciszewa Arciszewskiego, Pet. 1892 I 326; Merczyng H., Zbory i senatorowie protestanccy w dawnej Polsce, W. 1905 s. 87; Pietrzak J., Po Cecorze i podczas wojny chocimskiej. Sejmy z lat 1620 i 1621, Wr. 1983 s. 43; – Istoriko-juridičeskie materiały, Vitebsk’ 1895 XXIV 351; Monumenta Reformationis Polonicae et Lithuanicae, S. IV, z. 1, Wil. 1913 (ojciec Stanisława); Vol. leg., III 740, 770, IV 178, 230 (syn Stanisław); – AGAD: Arch. Radziwiłłów Dz. II nr 1096, Dz. V nr 6787, Dz. XXV nr 1384, 1392, Arch. Roskie nr 434 s. 254, Extranea IX Polen szp. 75 vol. 145, Sumariusz Metryki Lit. T. VIII k. 178, XIII k. 187v., XIV k. 84v., 87; Arch. Państw. w Kr. Oddz. na Wawelu: Arch. Młynowskie Chodkiewiczów 154 (bez paginacji); B. Czart.; rkp. 126 s. 33–34, rkp. 1352 s. 255 (Herbarz lit. Wojciecha Kojalowicza z r. 1658); B. Muz. Narod. w Kr.: rkp. 160 s. 23; B. Narod.: BOZ, 803 k. 130; B. PAN w Kr.: rkp. 5794 nr 93/15, 5928 nr 145/61, 6097 (bez paginacji); B. Raczyńskich: rkp. 17 (diariusz sejmu 1633 r.).

Henryk Lulewicz

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Michał Piotr Boym

ok. 1614 - 1659-08-22
jezuita
 

Zygmunt III Waza

1566-06-20 - 1632-04-30
król Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.