Lachowski Sebastian Fabian (1731–1794), jezuita, kaznodzieja królewski. Ur. 31 (lub 15?) XII w rodzinie szlacheckiej; chrzczony 23 I 1732 r. w Rawie Ruskiej. Był synem Antoniego i nieznanej z nazwiska rodowego Zuzanny. Dn. 15 VIII 1745 r. wstąpił do jezuitów. Po odbyciu nowicjatu w domu Św. Szczepana w Krakowie studiował retorykę w seminarium w Krasnymstawie (1747/8) i filozofię w Jarosławiu (1748/9–1750/1), po czym podjął pracę nauczycielską w kolegiach zakonnych we Lwowie (1751/2–1752/3, 1754/5) i Lublinie (1753/4), ucząc kolejno w klasach od infimy do poetyki. Następnie studiował teologię w Lublinie (3 lata) i Lwowie (1 rok), tamże uzyskał święcenia kapłańskie. W r. szk. 1759/60 uczył w retoryce w Żytomierzu, w 1760/1 odbywał tzw. «trzecią probację» (trzeci rok nowicjatu) w domu zakonnym w Jarosławiu. Już wówczas zasłynąć musiał wymową, skoro – należąc do zakonnej prowincji małopolskiej – skierowany został w jesieni 1761 r. na kaznodzieję do Warszawy (w ówczesnej prowincji litewskiej). Po paru latach działalności kaznodziejskiej w stolicy w r. 1765 (lub już 1764?) powołany został przez Stanisława Augusta na najwyższe w kraju stanowisko kaznodziejskie – kaznodziei królewskiego.
Kilka kazań L-ego, głównie wygłoszonych wobec tronu i dotyczących ważnych wydarzeń państwowych, ukazało się w okolicznościowych drukach ulotnych, np. Kazanie w dzień św. Stanisława przy postanowieniu nowego orderu… r. 1765 przed Królem J. Mością miane (b. m. i r.), Kazanie podczas czterdziestogodzinnego nabożeństwa, kiedy Król J. Mość P. N. M. pierwszy raz po swoim przypadku stawił się w kościełe na podziękowanie Panu Bogu za cudowne swoje od śmierci zachowanie… na dniu 3 listopada w r. 1771 (W. 1772). Nadto wyszły dwa zbiory kazań L-ego, ogłoszone z rozkazu królewskiego i jemu dedykowane: Kazania niedzielne (t. 1–2, W. 1770, wyd. 2. Supraśl 1793) i Kazania o Męce Pańskiej i inne przygodne (t. 1–7, P. 1772). O wysokiej randze jego kaznodziejstwa świadczą liczne poświęcone mu wzmianki w literaturze ówczesnej, przyrównujące go do sławnych kaznodziejów francuskich – L. Bourdalou i J. Massillon (na których wzorował kompozycję swych wystąpień), na gruncie zaś polskim przyznające mu miejsce kontynuatora wielkich tradycji J. Wujka i P. Skargi (I. Krasicki, „Polak Patriota”). T. K. Węgierski, «przestosowując» list poetycki Voltaire’a i zastępując nazwiska Racine’a i Corneille’a Naruszewiczem i Trembeckim, w miejsce nazwisk Massillon i Bourdalou wstawił nazwiska L-ego i Skargi.
Należał też L. do grona stałych uczestników obiadów literackich Stanisława Augusta, uwieńczonych w zamkowej galerii portretów L. Marteau, a także do odznaczonych królewskim medalem „Merentibus”. Po kasacie zakonu uzyskał kanonię inflancką i probostwo w Wilanowie. To stosunkowo skromne wyposażenie komentował krążący w odpisach wierszyk: «Lachowski prawdę mówił – jest tylko plebanem, Naruszewicz podchlebiał – biskupem i panem». Na stanowisku kaznodziei królewskiego zastąpił L-ego w latach osiemdziesiątych Ignacy Witoszyński. L. osiadł na probostwie w Wilanowie, gdzie zmarł 24 XI 1794 r.; pochowany w wilanowskim kościele parafialnym.
Portret L-ego (pastel) pędzla L. Marteau był w Galerii Stanisława Augusta (Mańkowski T., Galeria Stanisława Augusta, Lw. 1932 II nr 311); – Estreicher; Nowy Korbut (Oświecenie), V (bibliogr.); Enc. Kośc.; Enc. Org.; Podr. Enc. Kośc.; W. Enc. Ilustr.; Brown, Biblioteka pisarzów; Hrabec S., Pepłowski F., Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w „Słowniku” Lindego, W. 1963 (błędne dane); – Smolarski M., Studia nad Wolterem w Polsce, Lw. 1918; Załęski, Jezuici, III, V (błędne dane); – Krasicki I., Pan Podstoli, W. 1778 cz. I ks. 1 s. 84; Naruszewicz A., Kaja Korneliusza Tacyta Dzieła wszystkie, W. 1773 II 356 (przypis); Węgierski T. K., Do człeka łączącego smak z umiejętnością, w: Wiersze różne, Wyd. T. Mostowski, w: Pisma rozmaite współczesnych, W. 1803 II; – „Monitor” 1767 nr 96; „Polak Patriota” 1782 (Uwagi nad stanem nauk u nas); – Arch. Centr. S. I.: Polonica 46, 49 (Katalogi roczne za l. 1745–1755, 1756–1773, odpisy B. Natońskiego), 42 f. 83 (Catalogus Domicilii Varsoviensis 1770, odpis j. w.); B. Czart.: rkp. 926 (list do Stanisława Augusta); B. Ossol.: rkp. 100/II (wyciąg metryki urodzenia z 24 VII 1745).
Elżbieta Aleksandrowska