Smolikowski Seweryn Karol (1809–1897), uczestnik powstania 1830/31 r., inżynier komunikacji, budowniczy kolei żelaznych i mostów. Ur. 7 XI w Lublinie, był synem Andrzeja Piotra (zob.), i Karoliny z Richterów (Rychterów), bratem Jana Kantego (zob.).
S. uczył się w Lublinie i Warszawie, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. Zapewne pod wpływem starszego brata Jana w r. 1825 lub na początku 1826 podjął naukę w Szkole Przygotowawczej do Instytutu Politechnicznego. Jednocześnie od 13 IX 1825 studiował na Uniw. Warsz. matematykę na Wydz. Filozoficzno-Matematycznym oraz malarstwo. Zachował się jego rysunek z r. 1830 Osiedle na wysokim brzegu. Postanowieniem Komisji Spraw Wewnętrznych z dn. 20 III 1828 na wniosek dyrektora Szkoły Inżynierii Cywilnej, «jako szczególniej odznaczający się gorliwością i zdatnością» znalazł się w grupie uczniów Szkoły Przygotowawczej wyróżnionych stypendium. Po wybuchu powstania 1830 r. wraz z braćmi Andrzejem i Aleksandrem zaciągnął się w szeregi oddziału studenckiego. Przygotowywał szańce w Pułtusku, Serocku, Warszawie i Modlinie; dosłużył się stopnia oficerskiego. Po upadku powstania pracował w Dyrekcji Dróg i Mostów w Warszawie. W l. 1832–7 studiował w Cesarskim Instytucie Korpusu Inżynierów Komunikacji w Petersburgu, gdzie trafił zapewne również dzięki wsparciu brata Jana, zatrudnionego w Instytucie od r. 1833. Po zakończeniu nauki S. odbył podróż do Francji, gdzie zaznajomił się z nowinami technicznymi w zakresie swej specjalności. Następnie przez kilka lat działał jako inżynier w Wilnie (tu ożenił się w r. 1840) i w Twerze na terenie Rosji. W l. 1843–51 pracował przy budowie pierwszej kolei żelaznej łączącej Petersburg z Moskwą. Zbudował wówczas na rzece Soszy most kratowy typu Howe o konstrukcji stalowo-drewnianej oraz zabezpieczający go wał o długości 400 m. Na przełomie l. 1853/4 mieszkał z rodziną w Petersburgu, a od r. 1855 w Moskwie, będąc zatrudniony przy eksploatacji tej linii jako naczelnik VII Oddziału.
Jeszcze w r. 1851 władze carskie w Król. Pol. uznały szlachectwo S-ego, jego ojca (zm. 1839) oraz brata Adama Stefana (zm. 1853). W r. 1858 S. powrócił do Warszawy, gdzie w l. 1859–61 pełnił funkcję głównego kierownika budowy żelaznego mostu o kamiennych podporach na Wiśle, zaprojektowanego przez Stanisława Kierbedzia. Prace konstrukcyjne rozpoczęto w lipcu 1859 na skutek starań rosyjskiego Tow. Kolei Żelaznych, a nad ich przebiegiem czuwał powołany przy namiestniku Król. Pol. pod przewodnictwem gen. Kotzebuego Zarząd budowy mostu stałego na Wiśle pod Warszawą (jego kompetencje określiła ustawa Rady Administracyjnej z dn. 28 XII 1858); S. wszedł w skład tego gremium jako inżynier konstruktor w stopniu podpułkownika. W trakcie budowy mostu po raz pierwszy na ziemiach polskich do wznoszenia filarów zastosował on sprężone powietrze, a belki poprzeczne poprowadził pod dolnymi pasami dźwigarów. Po masakrze manifestacji 27 II 1861, mimo awansu na pułkownika, zrezygnował ze służby i pracy na rzecz Kierbedzia, który w l. 1861–3 sam kierował stroną techniczną robót.
Po przejściu na wczesną emeryturę S. dokończył budowę dużego domu przy ul. Chmielnej pod nr 5 i 7, zwanego «Smolikowszczyzną» (kamienica mieszkalna i hotel), który następnie przejął jego syn Seweryn. Zmarł 25 IV 1897 w Warszawie, pochowany został 29 IV w rodzinnym grobowcu na cmentarzu Powązkowskim, zbudowanym przez siebie dla ojca.
Z małżeństwa z Melanią z Komajewskich (zm. 1904), córką Karola, polskiego generała w służbie rosyjskiej, i Adelajdy baronówny Stahel, miał S. synów: Piotra (1846–1868), Pawła Klemensa (zob.) i Seweryna (zob.) oraz córki: Aleksandrę (ur. 1845), zamężną za Edwardem Pohoreckim, dziedzicem dóbr Cichobórz koło Hrubieszowa, i Walerię (ur. 1859), zamężną Szaniawską.
PSB (Kierbedź Stanisław, ojciec i syn); Kosiński A., Przewodnik heraldyczny, W. 1883 IV 437–8; Słown. pionierów techn.; Gerber, Studenci Uniw. Warsz., s. 444 (biografia S-ego częściowo połączona z biografią syna Seweryna, filozofa); Spis szlachty Królestwa Polskiego…, W. 1851 s. 228; – Rodkiewicz A. J., Pierwsza politechnika polska 1825–1831, Monografie w zakresie dziejów nowożytnych, Kr. 1904 IV; – „Czas” 1897 nr 98 s. 2, nr 135 s. 2; „Kur. Warsz.” 1897 nr 115 wyd. poranne s. 5 (nekrolog, tu błędna data ur. 4 IX 1810), wyd. popołudniowe s. 6 (nekrolog), nr 116 s. 1 (wspomnienie) s. 2 (nekrolog); „Tyg. Ilustr.” 1861 nr 72 s. 53 (J. Majewski, Most stały na Wiśle pod Warszawą), 1897 nr 19 s. 378 (nekrolog, tu błędna data ur. 4 XI 1810); – Arch. Paraf. Katedralnej w L.: Akt chrztu i ur. S-ego z parafii w L.; – Mater. w posiadaniu B. Micewskiego w Kr.: Pohorecka J., Wspomnienia (rkp.), Mrówczyński J., Ojciec Paweł Smolikowski C.R., Rzym 1977 I 4–7 (mszp.).
Beata Nykiel