Baliński Stanisław (1782–1813). Ur. w Wilnie 2 V 1782 r. z ojca Ignacego, cześnika inflanckiego, i Anny Korsakówny. Skończywszy nauki w Uniwersytecie Wileńskim, oddał się literaturze i sztukom pięknym, kształcąc się specjalnie w rysunku odręcznym pod kierunkiem J. Rustema, oraz zajmując się z zamiłowaniem rytownictwem na miedzi. W literaturze najpierwszą pracą jego był przekład wierszem komedji Regnard’a »Gracz«, nieogłoszony jednak drukiem, poczem napisał po francusku życiorys wuja swego, generała Tadeusza Korsaka, przeznaczony do słownika biograficznego. Po dojściu do pełnoletności wyjechał zagranicę, gdzie zwiedzając bardzo szczegółowo środkową Europę, kształcił się w językach, zwłaszcza niemieckim. Wrócił do Wilna w r. 1805 i przetłumaczył »Maksymy i uwagi moralne« księcia Rochefoucauld, które jednak wydano w Wilnie dopiero w r. 1812. W r. 1810 wyjechał z Wilna, przenosząc się na stałe do Warszawy, gdzie mu ofiarowano stanowisko »sekretarza do ekspedycyj zagranicznych« w ministerjum sprawiedliwości. Młody, wykształcony i zdolny sekretarz, władający doskonale obcemi językami, pozyskał prędko względy ministra Feliksa Łubieńskiego, który, interesując się żywo w owym czasie przeprowadzanemi w kraju próbami otrzymywania cukru z buraków, polecił B-emu napisanie krótkiego podręcznika tej produkcji. W ten sposób powstała pierwsza w języku polskim książka O fabrykacji cukru z białych buraków (Warszawa 1811; faksymilowany przedruk Warszawa 1928). Dziełko B-ego zostało przez Komisję Rządową Spraw Wewnętrznych rozesłane do wszystkich departamentów Księstwa Warszawskiego, dla »okazania go chętnym, którzyby tej fabrykacji poświęcić się zamierzali« (Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, vol. 19823 i inne, tyczące się fabryk cukru w województwach). Gdy rząd Księstwa Warszawskiego opuszczał Warszawę, udając się za wojskiem, dowodzonem przez ks. Józefa Poniatowskiego, do Krakowa, B. wyjechał także do tego miasta i tam, w dniu 13 II
1813, mając zaledwie lat 31, życie zakończył. Nie był żonaty, a z najbliższej rodziny pozostawił młodszego brata, Michała.
W. Enc. Il.; »Dziennik Wileński« 1817, VI 505, Enc. Org.; Thieme-Becker; Kucharzewski Fel., Piśmiennictwo Techniczne Polskie, W. 1921, II 542; Przyrembel Z., Historja cukrownictwa w Polsce, W. 1927, I 110, 112, 113.
Zygmunt Przyrembel