Stanisław (1. poł. XV w.), biskup kijowski.
Był synem bliżej nieznanego Marcina.
O początkach kariery kościelnej S-a nic nie wiadomo. Jako rektor ufundowanego przez w. ks. lit. Witolda kościoła parafialnego p. wezw. Bożego Ciała, w należącym do diec. kamienieckiej Bracławiu, otrzymał 19 XI 1431 od papieża Eugeniusza IV bullę prowizyjną na biskupstwo kijowskie. Dokument został wydany na podstawie rezerwacji dokonanej za życia jego poprzednika, Stanisława z Budzowa. Na podstawie innej bulli z tego dnia (w aktach watykańskich z błędną datą –1434) S. otrzymał zezwolenie na zachowanie dotychczasowego probostwa w Bracławiu, co było regułą w przypadku obejmowania diecezji pozbawionych stosownego uposażenia. W lipcu 1432 jako biskup-elekt płacił Stolicy Apostolskiej zwyczajową taksę 33 i 1/3 fl. S. przebywał w Rzymie 7 VII t.r. jako pełnomocnik bp. łuckiego Andrzeja, który nie mógł udać się do Stolicy Apostolskiej z wizytą ad limina. Brak wiadomości o rządach S-a w diecezji oraz o jego śmierci. Zapewne nie zdołał objąć stolicy biskupiej, gdyż Kijów pozostawał w tym czasie pod władzą prowadzącego wojnę z Polską i niechętnego katolikom w. ks. lit. Świdrygiełły.
Postać S-a pozostawała nieznana do czasu podjęcia systematycznych badań w archiwach watykańskich w 2. poł. XIX w. Jedyna informacja o następcy S-a, bliżej nieznanym Mikołaju, zachowała się dopiero w akcie nominacji papieża Mikołaja V z r. 1449 dla bp. kijowskiego Klemensa. Błędnie zidentyfikował S-a z kolejnym bp. kijowskim Henryk Wojtyska w edycji brewe papieża Sykstusa IV z 7 XI 1482 w sprawie krucjaty antytureckiej. Ówczesny biskup Kijowa, uprowadzony przez Tatarów po zdobyciu przez nich miasta 1 IX t.r. i wykupiony następnie z niewoli przez króla Kazimierza Jagiellończyka, mógł także mieć na imię Stanisław, to imię wymienia bowiem bulla prekonizacyjna kolejnego bp. kijowskiego Mikołaja z r. 1487. Nie mógł on jednak być tożsamy ze S-em z uwagi na dystans czasu oraz istnienie w okresie dzielącym oba pontyfikaty szeregu innych, poświadczonych źródłowo biskupów kijowskich.
Enc. Kośc., X 341; Hierarchia catholica medii aevi, II 127; – Abraham W., Uzupełnienie katalogu dawnych łacińskich biskupów kijowskich, „Collectanea Theologica” T. 18: 1937 s. 415–17; Szostkiewicz, Katalog bpów obrządku łac., s. 558; – Barącz S., Rys dziejów zakonu kaznodziejskiego w Polsce, Lw. 1861 II 50; Trajdos T. M., Kościół katolicki na Podolu (1340–1434), w: Kamieniec Podolski. Studia z dziejów miasta i regionu, Red. F. Kiryk, Kr. 2000 I 156–7; Wysokiński J., Kościół łaciński na ziemiach ruskich Korony i Litwy w początkach panowania Jagiellonów, „Przegl. Hist.” T. 76: 1985 z. 3 s. 550; – Abraham W., Sprawozdanie z poszukiwań w archiwach i bibliotekach rzymskich do dziejów Polski w wiekach średnich za lata 1899–1913, Arch. Kom. Hist, S. 2, 1923 I 4–5, 7, 60; Bull. Pol., V; Elementa ad fontium editiones, Vol. 1, 64; Lisowski I., De servitiis: communi et minutis episcoporum Poloniae, Romae 1982 s. 209; Vet. Mon. Pol., I nr 240.
Maciej Wilamowski