Blumenfeld Stanisław (1850–1898), pianista, pochodził z rodziny, która wyemigrowała z Saksonji na polskie kresy prawdopodobnie już w XVIII w.; ojciec jego Michał, zmarły w 2-giej połowie XIX w. był już zupełnie spolonizowany; ożeniony z Marją Szymanowską, utrzymywał w gubernji chersońskiej w Elizabetgradzie (obecnie Kirowsk) znany wychowawczy pensjonat polski dla młodzieży obywatelskiej. Dom jego był ośrodkiem życia kulturalnego i towarzyskiego na Ukrainie. Jemu to dedykował J. I. Kraszewski »Chatę za wsią«. Miał on sześcioro dzieci, z których wszystkie niemal były obdarzone mniej lub więcej zdolnościami muzycznemi. Najstarsze z dzieci, córka Joanna, doskonała śpiewaczka, wyszła zamąż za Aleksandra Zaleskiego, Stanisław był drugim zrzędu; trzeci Zygmunt (1852–1919) skomponował i wydał drukiem wiele utworów na fortepian i pieśni (op. 15 trzy pieśni do słów E. Grabowskiej, B. Zaleskiego i Hanki). Druga córka Olga, wybitna pianistka i nauczycielka muzyki, wraz z mężem Gustawem Neuhauzem przez przeszło 50 lat prowadziła szkołę muzyczną w Elizabetgradzie, w której jako dziecko pobierał naukę Karol Szymanowski, a także brat jego Feliks. Syn Olgi, Henryk Neuhauz, jest obecnie dyrektorem Moskiewskiego Konserwatorjum Muzycznego. Ostatnie z dzieci Michała, Feliks (1863–1928), ogólne wykształcenie otrzymał w gimnazjum realnem w Elizabetgradzie, a wyższe po części w politechnice w Rydze. Wszechstronnie muzycznie uzdolniony, kształcił się w Petersburskiem Konserwatorjum, które ukończył ze złotym medalem jako pianista z klasy Steina w r. 1885 i w tymże roku został powołany na nauczyciela do Konserwatorjum, w r. 1897 otrzymał tytuł profesora, a w następnym był 3-im kapelmistrzem teatru Maryjskiego. Napisał z górą 70 utworów fortepianowych, przeszło 30 pieśni (op. 43 dwie pieśni do słów Mickiewicza), dzieła orkiestrowe, kwartet smyczkowy. Był świetnym pianistą i pedagogiem; z jego szkoły wyszedł Horowitz.
Najbliższym polskiej kulturze był Stanisław, ur. około 1850 r., zm. 18 II 1898 r. Był dużego talentu i w swoim czasie uchodził za wybitnego pianistę-wirtuoza, za człowieka wielkiej pracy, ale małej zaradności, za artystę z Bożej łaski. Kształcił się początkowo w Odesie, potem w Konserwatorjum Petersburskiem. Do Kijowa przybył około roku 1880, pełen zapału i projektów. Skomponował sporo utworów salonowo-wirtuozowskich na fortepian, ale dosyć płytkich i bez głębszej wartości muzycznej, oraz pieśni. Utwory te, zwłaszcza pieśni, (głównie do słów Mickiewicza i Heinego), zjednały mu pewną popularność głównie, dzięki swej tęskno-melancholijnej nucie, będącej odblaskiem jego smętnej duszy. Z utworów jego, wydawanych u Bol. Koreywy, potem u Leona Idzikowskiego, wymienić należy utwory na fortepian: Op. 2 Etude (Reveil), Op. 3 Polonaise, Op. 7 Triste souvenir, Op. 8 Trois morceaux: Petite romance, Scherzino, Au jardin, Op. 12 Nocturne, Op. 14 Etude en do mineur (wyd. K. Szepego), Etude-Impromptu, Op. 4 Capriccioso pour deux pianos; na skrzypce lub wiolonczelę z fortepianem Au bord d’un ruisseau, romance; do śpiewu: Larme d’enfant (paroles C. Hulewicz), Razoczarowanje (sł. Al. Frenkela), Nie tiebial, nienagladnaja, (sł. P. Buturlina), Itak proszczaj (sł. Lermontowa), Jesli pieśń sołowjinaja ljotsja (sł. A. D. Lwowej). Zajmował się też z wielkiem zamiłowaniem i oddaniem się pedagogją; dla swej sumienności uchodził w Kijowie za jednego z najlepszych nauczycieli gry na fortepianie. Na pięć lat przed śmiercią, około 1893 r., założył w Kijowie własną szkołę muzyczno-dramatyczną, która pod jego wzorowem kierownictwem dobrze się rozwijała, posiadając około 200 uczniów. Nadto prowadził skład fortepianów. Pozostawił liczną rodzinę.
»Czas« 1898, II 24, nr 44; »Kraj« 1898, nr 7, korespondencja z Kijowa z 8 lutego przez J. Z.; Katalog wydawnictw Idzikowskiego; O jego braciach: Ilinskij A., Biografii kompozitorow, Moskwa 1904, 607 i 662; Katalog M. P. Bielajewa.
Feliks Starczewski