Chodyński Stanisław (1836–1919), ks., historyk Kościoła. Ur. 4 XI w Kaliszu z rodziców Feliksa i Honoraty z Wesołowskich jako bliźniaczy brat Zenona. Uczęszczał do szkoły realnej w Kaliszu, po której ukończeniu w r. 1855 wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku. Stamtąd udał się na wyższe studia do Akademii Duchownej w Warszawie i ukończył je w r. 1863 ze stopniem kandydata św. teologii. Święcenia kapłańskie otrzymał w r. 1860 we Włocławku. W czasie swej kariery duchownej sprawował wiele funkcji i urzędów, w l. 1863–6 był wikariuszem w Sieradzu, potem prefektem w szkole realnej włocławskiej (1869–82), kanonikiem katedralnym i prokuratorem kapituły w r. 1877. W następnym roku został proboszczem w Bronisławiu, w r. 1882 proboszczem w Wieńcu, potem prałatem archidiakonem (1887), cenzorem książek religijnych i sędzią surogatem konsyst. włocł. (1890), następnie dziekanem kapituły 1894, i infułatem 1897. W r. 1887 objął po zmarłym bracie stanowisko regensa seminarium duchownego we Włocławku, gdzie był już profesorem od r. 1866. Urzędu regensa zrzekł się w r. 1908, pozostał jednak nadal w murach seminarium i tam zakończył życie w r. 1919 (16 V). Ch. położył duże zasługi dla nauki, podnosząc poziom naukowy włocławskiego seminarium duchownego. Poza tym zgromadził i uporządkował bogate zbiory w Archiwum Kapituły i Bibliotece Seminarium. Pozostawił po sobie wiele mniejszych i większych dzieł przeważnie z zakresu historii Kościoła ze szczególnym uwzględnieniem diecezji włocławskiej. W uznaniu zasług naukowych otrzymał w r. 1901 od Akademii Duchownej w Petersburgu tytuł doktora prawa kanonicznego honoris causa, a w r. 1904 został mianowany członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności. Był również członkiem założycielem Tow. Nauk: Warsz. i członkiem rzeczywistym Tow. Naukowego we Lwowie. Ważniejsze z jego dzieł to: Monumenta hist. dioec. Vlad. od r. 1887–1912 (z. VII–XXV); Statuty kap. kat. włocław. (wyd. wspólnie z ks. Fijałkiem, Kr. 1915); Documenta historica Sem. Dioec. Vlad. (W. 1897); Analecta medico-historica (Włocł. 1912); Szkoła Katedralna włocławska (Włocł. 1900); Seminarium włocławskie (Włocł. 1904); Biskupi sufragani włocł. (1906); Trybunaliści kapituły włocł. (1911); Wikariusze kat. włocł. (1912); Konsystorze w diecezji kujawsko-pomorskiej (1914); Notariusze kapituły włocł. (»Kwartalnik Teol.« 1905); Dawny Kościół katedralny i Kościół św. Stanisława we Włocławku (»Kwart. Teol.« II 1902); Kościół i hospicjum św. Stanisława w Rzymie (»Ateneum Kapłańskie« II 1909); Bazylika katedralna we Włocławku (»Kronika Diecezji kujawsko-kaliskiej« 1918). Poza tym dużo źródłowych artykułów i rozpraw historycznych pomieścił w licznych czasopismach i wydawnictwach. Pozostawił też kilkanaście prac historycznych w rękopisach gotowych do druku.
Dokładny spis prac drukowanych oraz w rękopisach pozostawionych przez St. Ch-go podaje ks. Rudolf Filipski w »Kronice diec. kuj.-kal.« 1919, 177–82, a spuściznę literacką ks. Zenona Ch-go opisuje brat jego Stan. Ch. we wstępie do jego pracy (druk. po śmierci ks. Z. Ch-go): Statuta synodalia dioec. Wlad. et. Pomer… Nadto o ks. Z. Ch-im: »Kwart. hist.« 1887; »Ateneum Wil.« 1887; »Przegląd Polski« 1884, II; »Przegląd Katol.« 1887, 321, 341; »Kurier Warsz.« 1887, nr 136; »Nowa Reforma« 1887, nr 116. O Stan. Ch-im: »Kronika diec. kuj.-kal.« 1919, 137, 177, 1920, 191; »Przegląd hist. Warsz.« 1919–20, 267; »Kwartalnik hist.« 1919, XXXIII 182. O obydwóch braciach: Chodyński St., Seminarium włocł., 92–3; Podr. Enc. Kośc., VII; »Głos Narodu« 1920, nr 129, artykuł ks. Fijałka: »Dwaj zasłużeni historycy naszego kościoła«; w stulecie urodzenia ks. Chodyńskich: »Ateneum Kapł.«; »Kronika diec. wł.«, listopad 1936.
Ks. Michał Morawski