Stanisław Cielątko z Liszyna (Liszin, Lyszino) h. Ciołek (zm. 1451), prawnik, profesor i rektor Uniwersytetu Krakowskiego, scholastyk sandomierski.
Pochodził z rodziny wywodzącej się z Liszyna (pow. płocki) na Mazowszu, był synem bliżej nieznanego Jana, bratem Jana Cielątki z Liszyna i Prusiecka, łożnego królewskiego (w l. 1425–30), star. łańcuckiego (w literaturze błędnie uważanego za star. grodowego łęczyckiego) i wójta jasielskiego, żonatego z Anną z Oględowa. Drugim bratem S-a był Mikołaj, pleban w Jaśle w l. 1443–8.
S. wpisał się na Uniw. Krak. w semestrze letnim 1429 jako scholastyk sandomierskiej kolegiaty NMP, płacąc całą opłatę immatrykulacyjną. Był już wówczas człowiekiem dobrze wykształconym, zapewne na którymś z zagranicznych uniwersytetów, skoro w tymże semestrze, ok. uroczystości Zesłania Ducha Świętego (ok. 15 V), został bakałarzem sztuk wyzwolonych, zaś w semestrze zimowym, po uroczystości św. Gawła (ok. 16 X) r.n. – magistrem (w czasie pełnienia funkcji dziekana przez Stanisława z Przechowa). Po szybkim zakończeniu studiów na Wydz. Artium kontynuował naukę na Wydz. Prawa; zamknął ją przed kwietniem 1442 ze stopniem doktora dekretów. W kwietniu t.r. został obrany rektorem Uniw. Krak. na semestr letni; po raz drugi i trzeci objął tę funkcję w semestrze zimowym 1442/3 oraz letnim 1443, po raz czwarty zaś w semestrze zimowym 1445/6. Jako rektor okazał się dobrym organizatorem. Dn. 29 IV 1442, wspólnie z kanonikiem krakowskim Jakubem z Zaborowa i doktorem dekretów Janem z Dąbrówki, doprowadził do ugody z opatem mogilskim Dominikiem, konserwatorem (obrońcą) praw i przywilejów Uniw. Krak., w sprawie obsadzenia prebendy w kościele św. Anny w Krakowie, na którą kandydata wybierał uniwersytet, a zatwierdzał opat. Ugodę zaaprobował 1 XII t.r. bp krakowski Zbigniew Oleśnicki. W czasie ostatniej kadencji S. był zastępcą konserwatora praw i przywilejów Uniw. Krak. («succonservator iurium et privilegiorum Univ.»). W jego obecności 31 I 1443 otrzymał doktorat teologii Tomasz Strzempiński; w r. 1445 jeden z dwu promowanych na bakalaureat prawa wymienił w podziękowaniu rektora S-a oraz profesorów: Tomasza Strzempińskiego i swego mistrza doktora dekretów Jana Elgota.
S. uczestniczył w sprawach Uniw. Krak. także w latach, w których nie pełnił godności rektorskiej. Dn. 13 V 1444 brał udział wraz z Janem Elgotem, oficjałem generalnym Rafałem ze Skawiny i Janem z Dąbrówki w zawarciu ugody z woj. krakowskim Piotrem Szafrańcem z Pieskowej Skały w sprawie beneficjum dla Kolegium Kanonistów w kaplicy Ofiarowania NMP w katedrze krakowskiej. W r. 1446 razem z bratem Mikołajem wystawił w Jaśle murowany kościół parafialny p. wezw. Wniebowzięcia NMP w miejsce drewnianego, zniszczonego podczas najazdu Węgrów. Dn. 20 XII r.n., wspólnie z innymi sędziami polubownymi (Janem Elgotem oraz kanonikami Jakubem z Zaborowa i Tomaszem Strzempińskim) wydał wyrok w sporze opata tynieckiego Bogdała z klasztorem Dominikanów w Krakowie o czynsz z młyna na Prądniku Czerwonym pod Krakowem. W l. 1449–50 występował w aktach uniwersyteckich w gronie wybitnych profesorów, m.in. 21 I 1449 uczestniczył, w obecności kanoników krakowskich, Benedykta Hessego z Krakowa, Jana z Kęt i Jana Elgota, w załatwieniu prebendy św. Marii Magdaleny i kanonii w katedrze krakowskiej dla członka Kolegium Jurystów Michała z Szydłowa po śmierci Jakuba z Zaborowa. Dn. 29 III t.r. orzekł o wydaleniu z Kolegium Jurystów bakałarza dekretów i kanonika raciborskiego Jerzego z Michmicza (Myślenic?), za niegodny czyn wobec rektora. Dn. 25 I 1450 rozstrzygnął spór między Janem z Dąbrówki a Pawłem z Krakowa o miejsce wśród doktorów teologii na Wydz. Teologii na korzyść tego pierwszego, m.in. przed augustianinem Izajaszem Bonerem. W tym czasie zajmował, po Michale z Szydłowa, drugie miejsce wśród profesorów prawa Uniw. Krak.
Jako komisarz arcybp. gnieźnieńskiego Wincentego Kota z Dębna prowadził S. jeszcze po jego śmierci (1448), za następcy Władysława Oporowskiego, sprawy sądowe, m.in. 19 XII 1450 polecił wikariuszom katedry krakowskiej i kościoła w Starym Brzesku wezwać kanonika krakowskiego i plebana w Starym Brzesku Jana Dziekanowskiego do oddania doktorowi dekretów Jakubowi Parkoszowi z Żurawic należnych mu dziesięcin z Sierosławic. Był wówczas S. także kanonikiem przemyskim. W r. 1440 zobowiązał się zapłacić 20 zł i 10 grzywien oraz dać srebrny, pozłacany pas Annie, wdowie po paśniku Janie Klathe z Krakowa. W l. 1441–2 procesował się z Wojciechem, katedralistą z Kazimierza, który nie ukończył w terminie pisanej dla S-a księgi. W r. 1448 kaszt. i star. krakowski Jan z Czyżowa, za poręczeniem burgrabiego krakowskiego Piotra Mokrskiego z Komorników, zobowiązał się zwrócić S-owi 170 zł i 10 grzywien pod warunkiem zastawu Szuszczyc i zapłacenia zwyczajowych kar, z zastrzeżeniem, że gdyby S. zmarł, pieniądze będą wypłacone jego bratu, plebanowi Mikołajowi oraz bratanicy, Małgorzacie Marcie. S. żył jeszcze 27 VI 1451, kiedy to Małgorzata Marta, za zgodą męża, Mikołaja Cikowskiego i teścia, podsędka krakowskiego Piotra Cikowskiego z Mikluszowic, złożyła do depozytu u swego stryja S-a pieniądze przeznaczone na zakup dóbr; gdyby zmarła bezpotomnie (żyła jeszcze w r. 1488), kwota miała przypaść S-owi. S. zmarł przed 2 XI 1451, bowiem tego dnia papież Mikołaj V przyznał prebendę scholastyka sandomierskiego Wojciechowi Rytwiańskiemu, kanonikowi gnieźnieńskiemu, nadaną mu wcześniej przez króla Kazimierza Jagiellończyka.
Pietrzyk Z., Poczet rektorów Uniwersytetu Jagiellońskiego. 1400–2000, Kr. 2000 s. 70; – Boniecki, III 172–3; – Niwiński M., Uzupełnienie do katalogu prałatów i kanoników sandomierskich ks. Jana Wiśniewskiego, W. 1938 s. 18; Słown. Hist.-Geogr. Ziem. Pol., V (Jasło); Wiśniewski, Katalog prałatów sandomierskich; – Dzieje UJ, I; Kamiński A., Z przeszłości Jasła. Lata 1370–1520, w: Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego, Red. J. Garbacik, Kr. 1964 s. 139; Kowalczyk M., Krakowskie mowy uniwersyteckie z pierwszej połowy XV wieku, Wr. 1970; Sarna W., Opis powiatu jasielskiego, Jasło 1908; – Akta grodz. i ziem., V nr 46, VIII, XIII nr 2523; Album stud. Univ. Crac., I 71, 101–2, 104, 111; Bull. Pol., VI; Cod. Univ. Crac., II; Conclusiones Univ. Crac.; Cracovia artifícium, 1433–40, nr 268; toż, 1441–50, nr 34, 47, 53, 59, 64, 66, 94, 110, 115, 144; Długosz, Liber benef., I; Kod. tyniecki; Księga promocji Wydz. Sztuk Uniw. Krak.; Starod. Prawa Pol. Pomn., II nr 3467; Statuta nec non liber promotionum, s. 21, 23; Zbiór dok. katedry i diec. krak., II 631–4; Zbiór dok. mpol., VII nr 1975, 2065; – AP w Kr., Oddz. na Wawelu: Terr. Crac., t. 12 s. 99, 102, t. 13 s. 232–4.
Marian Zwiercan