Dzierzbicki Stanisław (1854–1919), rolnik, ekonomista i działacz społeczny. Ur. w Jaranowie na Kujawach, syn Konstantego i Franciszki ze Skarzyńskich, pochodził z rodziny ziemiańskiej. W r. 1870 ukończył ze złotym medalem gimnazjum realne we Włocławku, przez rok uczęszczał na Wydział Matematyczny Uniwersytetu Warszawskiego. W r. 1874 ukończył Szkołę Dróg i Mostów w Gandawie ze stopniem inżyniera cywilnego (avec grande distinction). Zamieszkał na wsi w majątku Święte w powiecie nieszawskim i ożenił się w r. 1876 z Walerią Bajkowską.
W r. 1883 był wybrany na sędziego gminnego, w r. 1884 powołany na delegata Warsz. Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego. W r. 1892 wybrany został radcą Dyrekcji Szczegółowej, zaś w r. 1896 radcą Komitetu tegoż towarzystwa; urząd ten piastował przez 22 lata. W tym samym 1896 r. został wybrany wiceprezesem Sekcji Rolnej przy Muzeum Przemysłu i Rolnictwa; była to instytucja niezmiernie ważna, zaczątek późniejszego Centralnego Towarzystwa Rolniczego i wielu innych instytucji rolniczych. W r. 1895 był mianowany członkiem Komitetu Dyskontowego Warszawskiego Kantoru Banku Państwa. W r. 1900 wybrano go wiceprezesem Towarzystwa Rolniczego Gubernii Warszawskiej. W r. 1899 rozpoczął starania o założenie towarzystwa ubezpieczeń od gradobicia »Ceres«, zatwierdzonego w r. 1902. W r. 1903, kiedy zatwierdzono towarzystwo ubezpieczeń ziemiopłodów od ognia »Snop«, D. został prezesem jego zarządu. W r. 1906 został członkiem rady nadzorczej Polskiej Macierzy Szkolnej i członkiem komisji agrarnej Towarzystwa Popierania Pracy Społecznej. Wreszcie w r. 1907, gdy powstało Centralne Towarzystwo Rolnicze, D. został jego wiceprezesem. W tym pierwszym okresie swojej działalności wysunął się jako znakomity znawca i pionier rolnictwa polskiego na wszystkich dostępnych wówczas placówkach. Wielu z tych instytucji był wiceprezesem, gdyż stowarzyszenia społeczne, licząc się z potrzebą poparcia w sferach dworskich, wysuwały wówczas na czoło jednostki utytułowane. Na prezesa nie nadawał się D., znany jako gorący narodowy demokrata. Należał on w stronnictwie do tego skrzydła, które w r. 1911 wyłamało się spod przewodnictwa R. Dmowskiego (t. zw. secesja).
Po wybuchu wojny w r. 1915 D. był członkiem Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny na Królestwo Polskie, prezesem Rady Głównej Opiekuńczej, pierwszym prezesem Rady Nadzorczej Instytucji Ubezpieczeń Wzajemnych Budowli od Ognia, członkiem Centralnego Komitetu Obywatelskiego. Jako zwolennik austro-polskiego rozwiązania, został w r. 1916 z ramienia Ligi Państwowości Polskiej członkiem Tymczasowej Rady Stanu, w r. 1918 ministrem Rolnictwa i Dóbr Koronnych z ramienia Rady Regencyjnej oraz zastępcą prezesa ministrów Steczkowskiego. W r. 1919 był jeszcze wydelegowany do Francji dla studiowania tamtejszych zagadnień rolnych. Zmarł 10 IX 1919 w majątku własnym Krzywonoś w pow. mławskim. Z pozostałych dzieci D-go Wanda była dyrektorką liceum pedagogicznego, Helena nauczycielką w gimnazjum ogrodniczym, Maria wizytatorką Ministerstwa W. R. i O. P.
D. pozostawił rękopiśmienne pamiętniki, które obejmują czas od r. 1915 do 1918. Główna jego działalność naukowa i wydawnicza skupiła się prawie wyłącznie w kwartalniku »Ekonomista«. W IV tomie (1901) opublikował D. pracę O działalności Banku Włościańskiego. W r. 1902 zamieścił dłuższe studium: Stowarzyszenia rolnicze w Królestwie Polskim. Wreszcie, w r. 1909 w specjalnym tomie poświęconym ruchowi spółdzielczemu podał piękną monografię o Stowarzyszeniach rolniczych spółdzielczych. W monografii tej pisał szczegółowo o syndykatach rolniczych, o stowarzyszeniach rolniczo-handlowych, o stowarzyszeniach rolniczych wzajemnych ubezpieczeń, o instytucjach zabezpieczenia starości pracowników i o stowarzyszeniach techniczno-rolniczych. Monografia ilustrowana jest ogromnym materiałem cyfrowym i posiada duże znaczenie historyczne.
D. był pionierem rolnictwa polskiego pod zaborem rosyjskim w bardzo ciężkiej popowstaniowej dobie. Jako bardzo ruchliwy i ofiarny działacz, walczył z wielkimi trudnościami. Obdarzony umysłem bardzo wybitnym; był jednym z przywódców ruchu, wespół z St. Chełchowskim, Wł. Grabskim i innymi. Wymagający dla siebie i drugich, dla zalet charakteru był szanowany nawet przez swych przeciwników. Był człowiekiem zasad liberalnych, demokratycznych i wyróżniał się zawsze samodzielnością sądów.
Wspomnienia: »Gazeta Rolnicza« 1919 nr 41 (J. Lutosławskiego); »Czas« 1919; Enc. Nauk Polit. (art. A. Wieniawskiego); Księga pamiątkowa 75-lecia »Gazety Rolniczej«.
Stefan Dziewulski