Rowiński Stanisław Jan (1872–1952), adwokat, działacz Tow. Gimnastycznego «Sokół». Ur. 7 III w Stanisławowie.
Od wczesnych lat R. wychowywał się pod opieką Franciszka Knihinnickiego, urzędnika pocztowego w Oświęcimiu. Świadectwo dojrzałości uzyskał w Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie w r. 1889. W l. 1889–94 studiował na Wydz. Prawa i Administracji UJ; dyplom doktora praw otrzymał 29 IX 1894. Po odbyciu aplikacji adwokackiej i zdaniu odpowiednich egzaminów został wpisany 7 XI 1902 na listę krakowskiej Izby Adwokackiej i od tego czasu praktykował jako adwokat.
W czasie studiów R. należał do Tow. Gimnastycznego (TG) «Sokół» w Krakowie i w l. 1890–3 uczył gimnastyki. Dn. 31 X 1893 złożył egzamin na nauczyciela gimnastyki w szkołach średnich i seminariach nauczycielskich we Lwowie. Czynnym członkiem grona nauczycielskiego «Sokoła» był ponownie w l. 1895–1900. Jako nauczyciel gimnastyki pracował też od 25 VI 1899 przez pięć lat w Seminarium Nauczycielskim Męskim w Krakowie. W l. 1897–9 był zastępcą sekretarza Wydz. TG «Sokół» w Krakowie; w l. 1899–1901 członkiem tegoż wydziału, w l. 1901–3 sekretarzem towarzystwa, w l. 1903–6 jego dyrektorem, w l. 1906–13 II zastępcą prezesa i w l. 1913–14 I zastępcą prezesa. Należał do grona współzałożycieli „Przeglądu Gimnastycznego”, organu «Sokoła» krakowskiego, i w l. 1897–9 był redaktorem naczelnym tego pisma. Na jego łamach ogłosił m. in. artykuły: Zabawy i sport w zimie (1897 nr 2, 3, 4), Nowy plan nauki gimnastyki dla szkół średnich (1897 nr 5), Stanowisko naszych towarzystw sokolich wobec sportów (1899 nr 4). W r. 1907 opublikował broszurę Ideały i cele sokolstwa polskiego (Kr.). W r. 1908 był inicjatorem utworzenia Stałych Drużyn Sokolich, które oficjalnie powołano do życia w obrębie krakowskiego «Sokoła» w r. 1909. Był również jednym z głównych organizatorów Zlotu Grunwaldzkiego Sokolstwa Polskiego w Krakowie w r. 1910. R. działał też w Lidze Narodowej (członek od r. 1900), był po r. 1905 jej komisarzem w Krakowie.
W r. 1914 został zmobilizowany do armii austriackiej z przydziałem do artylerii. Brał udział w walkach na froncie, jednakże wkrótce powrócił do Krakowa. W r. 1919 został wybrany na prezesa krakowskiego gniazda «Sokoła». Funkcję tę sprawował do 1931 r. W l. 1921–39 był ponadto prezesem Dzielnicy Krakowskiej Polskiego Związku Towarzystw Gimnastycznych «Sokół» oraz wiceprezesem Zarządu Głównego tegoż Związku. Ogłosił drukiem: Obecne zadania sokolstwa (Kr. 1925).
Przez wiele lat R. był członkiem Rady Adwokackiej w Krakowie, ostatnim jej dziekanem przed wybuchem wojny w r. 1939. W okresie międzywojennym był także egzaminatorem i przewodniczącym Komisji Egzaminów Adwokackich w Krakowie. Krakowską Izbę Adwokacką i Naczelną Radę Adwokacką reprezentował wielokrotnie na Międzynarodowych Kongresach Adwokackich (w Paryżu, Nicei, Brukseli, Pradze, Lwowie). Był członkiem i w l. 1937/8 prezesem Międzynarodowego Stowarzyszenia Adwokatów. W czasie okupacji, jako dziekan Rady Adwokackiej, został ustanowiony jeszcze w r. 1939 przez władze niemieckie komisarycznym kierownikiem krakowskiej adwokatury. Po powstaniu Tajnej Rady Adwokackiej Krakowsko-Śląskiej (luty 1941) ściśle z nią współdziałał. Po wojnie wyjechał do Kocborowa koło Starogardu Gdańskiego. Podeszły wiek i choroba wyłączyły go z działalności zawodowej i społecznej. Zmarł 14 XII 1952 w Kocborowie.
W małżeństwie z Heleną z Kamieńskich miał R. dwóch synów: Władysława (ur. 1906), lekarza psychiatrę, zamieszkałego we Wrocławiu, i Tadeusza (ur. 1905), lekarza stomatologa, osiadłego w Los Angeles.
Mała Encyklopedia Sportu, W. 1987 II 678; Wykaz adwokatów Krakowskiej Izby Adwokackiej wg stanu na 1 stycznia 1928 r., Kr. 1928; „Czas. Adwokatów Pol.” 1928 nr 9 (Spis członków Związku Adwokatów Polskich); – 40-lecie ideowej pracy sokolej prezesa dr. St. Rowińskiego, „Ilustr. Kur. Codz.” 1930 nr z 25 V (fot.); Kozicki S., Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964; Tuszyński B., Prasa i sport 1881–1981, W. 1981 s. 65; tenże, Sprintem przez prasę sportową, W. 1975 s. 46, 49; – Sprawozdanie Dyrekcji c. k. Seminarium Nauczycielskiego Męskiego w Krakowie za r. szk. 1906–7, Kr. 1907 s. 77; Sprawozdanie Dyrektora c. k. Gimnazjum Św. Jacka w Krakowie za r. szk. 1889, Kr. 1889 s. 79; Sprawozdanie Rady Adwokackiej i Sądu Dyscyplinarnego w Krakowie za r. 1932–33, Kr. 1933; – Przewodnik Gimnastyczny „Sokół” 1893 nr 11 s. 156, 1930 nr 6 s. 107; – Arch. UJ: sygn. S II 514, S II 481 A Rodowody, WP II 485; B. Główna Akad. Wychowania Fizycznego w Kr.: Toporowicz K., Powstanie i działalność Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie na polu wychowania fizycznego i sportu pod koniec XIX i na początku XX wieku (1885–1914), Kr. 1964 (mszp. rozprawy doktorskiej); B. Jag.: Kubalski E., Z przeżyć i wspomnień sokolich, Kr. 1956 (mszp. pamiętnika, s. 14 passim); B. PAN w Kr.: rkp. 7785 t. 5 (mater. Józefa Zielińskiego – tu R. podał datę ur. 7 VII 1872); – Informacje Rady Adwokackiej w Kr. oraz informacje syna Władysława z Wr.
Kazimierz Toporowicz