Schneider Stanisław Jan (1858–1917), filolog klasyczny, pedagog. Ur. 23 I we Lwowie, był synem Jana, urzędnika skarbowego.
W l. 1868–73 S. uczęszczał do lwowskiego Gimnazjum III, później do gimnazjum w Tarnopolu. Po złożeniu egzaminu dojrzałości (1877) odbył w l. 1877–81 studia na Uniw. Lwow. w zakresie filologii klasycznej pod kierunkiem Ludwika Ćwiklińskiego i Zygmunta Węclewskiego, uzupełniając je studiami na uniwersytecie w Wiedniu. Pracę pedagogiczną rozpoczął w r. 1881 jako zastępca nauczyciela w gimnazjum w Przemyślu: uczył języka łacińskiego, greckiego i polskiego. Po złożeniu z końcem r. 1886 egzaminu nauczycielskiego pracował tam nadal, od r. 1888 jako nauczyciel rzeczywisty, a od r. 1891 jako profesor. W r. 1894 powrócił do Lwowa i podjął pracę w V Gimnazjum; na przełomie l. 1902 i 1903 wyjechał na studia do Berlina, gdzie słuchał wykładów H. Dielsa, E. Meyera i U. v. Wilamowitza-Moellendorffa. Od r. 1906 uczył w filii lwowskiego Gimnazjum III, której został kierownikiem. Po jej przekształceniu w VIII Gimnazjum był od r. 1908 jego dyrektorem. W r. 1911 objął tymczasowo funkcję kierownika III Gimnazjum im. Franciszka Józefa i od r. 1913 był jego dyrektorem. Dn. 17 VI 1916 przeszedł w stan spoczynku.
Dorobek S-a obejmował ponad sto pięćdziesiąt rozpraw, artykułów, recenzji i sprawozdań. Rozpoczął od tłumaczeń poezji greckiej i rzymskiej ogłoszonych drukiem w „Sprawozdaniach Gimnazjum w Przemyślu” za r. 1887/88 (Homer, Owidiusz, Wergiliusz, Horacy). Opublikowana następnie praca pt. Zaginiony biograf Peryklesa („Spraw. Gimnazjum w Przemyślu” za r. 1891 i odb.) była zapowiedzią jego zainteresowania hellenistyką, której poświęcał się, analizując m.in. nowo odkrytą wówczas „Konstytucję Aten” Arystotelesa (Studia nad Politeją ateńską Arystotelesa, „Przew. Nauk. i Liter.” 1893 i odb.); badał również wpływ sofistyki na umysłowość i literaturę grecką V i IV w. (Isokrates wobec Politei ateńskiej Arystotelesa, Rozpr. AU Wydz. Filol. T. 24: 1895 i odb.), Ślady polemiki sofistycznej u Herodota i Tucydydesa („Eos” 1896 i odb.), Kilka szczegółów o Prodikosie i jego pesymizmie („Muzeum” 1896 i odb.). Ogłosił również Studia filologiczne nad rozwojem oświaty greckiej w V w. przed Chr. (Rozpr. AU Wydz. Filol. T. 33: 1901 i odb.) oraz prace z zakresu religioznawstwa i folklorystyki, m.in. Rzut oka na dzieje orfiki w starożytności i w nowych czasach (Rozpr. AU Wydz. Filol. T. 39: 1904 i odb.), Czy Getowie wierzyli w jednego Boga? Studium z zakresu religii i mitologii porównawczej (tamże T. 41: 1906 i odb.), Ze studiów mitologicznych i ludoznawczych (tamże T. 55: 1917 i odb.). Zajmował się także oddziaływaniem religii starogreckiej i prasłowiańskiej oraz pisarzy antycznych na twórczość Juliusza Słowackiego (rozprawy z tego zakresu zebrał w książce pt. Badania nad źródłami twórczości Juliusza Słowackiego w ostatnim okresie życia, Lw. 1911) i innych poetów polskich: Horacjusza oda IV 4 a Mickiewiczowskie „czterdzieści i cztery” („Eos” 1898), Lukrecjusz i Horacy a „Treny” Kochanowskiego (tamże 1904) oraz Krasiński a Sallustiusz („Spraw. C.K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lw.” 1912), Król wężów („Lud” 1910), Bóg domowy (tamże 1910) oraz W sprawie Piasta, Rzepichy i Ziemowita („Kwart. Hist.” 1907). Z myślą o pracy pedagogicznej powstały artykuły: O komentarzach do szkolnych wydań autorów greckich i rzymskich („Muzeum” 1895), Wychowawcze zasady w wieku Peryklesa (tamże 1899), Filologia w obradach „ankiety” (tamże 1899 i odb.) i Reforma Wilamowitza w nauczaniu greczyzny (tamże 1902). Współcześni cenili S-a za szerokość zainteresowań i dużą produktywność, choć wyniki jego prac bywały często dyskusyjne.
S. był od r. 1884 członkiem Tow. Nauczycieli Szkół Wyższych (w l. 1895–8 i 1903–5 członkiem Wydziału we Lwowie, w l. 1905–10 dwukrotnie wiceprezesem Towarzystwa, w l. 1911–13 przewodniczącym Komisji Planów i Książek Szkolnych Wydz. Lwowskiego), a od r. 1893 członkiem Tow. Filologicznego we Lwowie (w l. 1902–5 jego wiceprezesem). W r. 1903 został wybrany na członka korespondenta Wydz. Filologicznego AU. Opiekował się także młodzieżą gimnazjalną jako prezes Wydz. Tow. Pomocy Naukowej (1911–17), wspomagając finansowo Bursę im. T. Kościuszki we Lwowie. Zmarł 8 VIII 1917 we Lwowie i został pochowany na cmentarzu Łyczakowskim.
O stosunkach rodzinnych S-a brak wiadomości.
Bibliogr. filozofii pol., III; „Eos” R. 50: 1959/60 z. 3 (bibliogr. prac S-a); Biogramy uczonych pol., cz. 1 z. 3 s. 229–30; Katalog wydawnictw Polskiej Akademii Umiejętności 1873–1947, I; Kopia H., Spis nauczycieli szkół średnich w Galicji…, Lw. 1909; – Chołodecki J. Białynia, Księga pamiątkowa półwiekowego jubileuszu Gimnazjum im. Franciszka Józefa I we Lwowie, Lw. 1909 s. 123–4, 341; Hahn W., Wspomnienia pośmiertne, „Pam. Liter.” 1918 s. 162–3; Hammer S., Historia filologii klasycznej w Polsce, Kr. 1948 s. 25; Karbowiak A., Tow. Nauczycieli Szkół Wyższych 1884–1908, Lw. 1909; Nicieja S.S., Cmentarz Łyczakowski we Lwowie w latach 1786–1986, Wr. 1988; Śmiałek W., Stanisław Schneider, „Eos” T. 22: 1917 s. 149–52; tenże, Stanisław Schneider, „Muzeum” T. 32: 1917 s. 402–7 (bibliogr. prac S-a); – Handbuch des Lemberger Statthalterei-Gebietes in Galizien für das Jahr 1859, Lemberg [1859] (o ojcu S-a); Sprawozdanie Dyrekcji C.K. Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie za r. szk. 1912–17, Lw. 1912–17; Sprawozdanie Dyrekcji C.K. Gimnazjum VIII we Lwowie za r. szk. 1909–12, Lw. 1909–12; Sprawozdanie Dyrekcji C.K. Gimnazjum V we Lwowie za r. szk. 1895–1906, Lw. 1895–1906; Sprawozdanie Dyrekcji C.K. Gimnazjum w Przemyślu za r. szk. 1882–1894, Przemyśl 1882–94; – „Gaz. Lwow.” 1917 nr z 11 VIII; „Roczn. AU” 1902/3 s. 33–4, 1914/16, 1917/18 s. 10; – Arch. PAN w Kr.: PAU I 7–10 (listy S-a); B. Ossol.: sygn. 7048 II (korespondencja L. Bernackiego), sygn. 7701/II (korespondencja O. Balzera); – Mater. Red. PSB: Bieńkowski W., polska wersja życiorysu S-a dla Österr. Biogr. Lexikon (mszp.).
Krzysztof Pawłowski