Łaźniński (Sariusz Łaźniński, Łaziński) Stanisław h. Jelita (zm. 1695), skarbnik halicki, rotmistrz. Pochodził z rodziny wywodzącej się z Łaźnina w woj. łęczyckim. Służbę wojskową rozpoczął prawdopodobnie w czasie wojny ze Szwedami. W r. 1663 otrzymał list przypowiedni na chorągiew tatarską (100 koni), na której czele uczestniczył w wyprawie Jana Kazimierza w głąb Rosji i w późniejszych walkach na Ukrainie w l. 1663–5. W r. 1665 walczył po stronie króla przeciw rokoszanom, w 1667 brał udział w działaniach przeciw Tatarom. W r. 1667 przy redukcji wojska chorągiew jego zamieniono na kozacką, walczył wraz z nią przeciw Kozakom i Tatarom w r. 1671 pod Bracławiem i Kalnikiem, w r. 1672 uczestniczył w słynnej wyprawie Sobieskiego przeciw czambułom tatarskim, w r. 1673 bił się pod Chocimiem. W r. 1674 powierzono mu dowództwo nad załogą Dymiru, w 1675 dowodził wraz z Ulanickim wypadem w głąb Ukrainy, później zaś załogą w Korsuniu. W r. 1676 był w grupie osłaniającej Wołyń i nie brał udziału w działaniach pod Żurawnem. Pozostał w wojsku po jego redukcji w r. 1677, w 1683 zaś jako dowódca straży przedniej w kolumnie hetmana polnego kor. M. Sieniawskiego ruszył na wyprawę wiedeńską i bił się pod Wiedniem i Parkanami. Służył w wojsku nieprzerwanie do r. 1693, uczestniczył w wyprawach mołdawskich 1686 i 1691 r., w blokadzie Kamieńca i obronie granicy przed Tatarami, dowodząc niekiedy dużymi grupami kilkunastu chorągwi, wydzielonymi do różnych zadań. W r. 1693 wycofał się z czynnej służby wojskowej, jego chorągiew pancerną przejął Stanisław Rzewuski. Był Ł. jednym ze zdolniejszych oficerów jazdy; podczas blisko czterdziestoletniej służby zdobył wiele doświadczenia bojowego, głównie pod kierunkiem Sobieskiego, który darzył go swym zaufaniem.
Ł. miał swoje dobra głównie na Rusi Czerwonej. W r. 1667 nabył wieś Przystanie w pow. bełskim. Władał, wraz z żoną, starostwem smidyńskim w pow. włodzimierskim. Za zasługi wojenne otrzymał w r. 1666 wójtostwo bielskie (Biała w ziemi przemyskiej?), a w r. 1674 urząd skarbnika halickiego. Zmarł w r. 1695. Jego małżeństwo z Apolonią Soszyńską (Sosińską), dobrodziejką kościoła Jezuitów w Łucku, było najprawdopodobniej bezdzietne.
Boniecki; Niesiecki; Żychliński; – Korzon T., Dola i niedola Jana Sobieskiego, Kr. 1898 III 379, 468; Laskowski O., Wyprawa wiedeńska, „Przegl. Hist.-Wojsk.” (W.) T. 6: 1933; Wimmer J., Wojsko polskie w II poł. XVII w., W. 1965; Zieliński H., Wyprawa Sobieskiego na czambuły tatarskie, „Przegl. Hist.-Wojsk.” (W.) T. 2: 1930; – Akta do dziejów Jana III 1683, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1883 VI; Akta grodz. i ziem., XXI; Materiały do dziejów wojny polsko-tureckiej, Wyd. J. Woliński, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1966–70 XII cz. 2. XIII cz. 1, XV cz. 1, 2, XVI cz. 2; Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1880–1 I cz. 1–2 (w indeksie z imieniem Zachariasz); Sobieski J., Listy do Marysieńki, Oprac. L. Kukulski, W. 1962; Wimmer J., Materiały…, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1960–3 VI cz. 1, VII cz. 2, VIII cz. 1, IX cz. 1; – AGAD, Acta Skarb.-Wojsk., dz. 86, rkp. 58, 59, 61, 64, 65, 67–72; B. Czart.: rkp. 2562.
Jan Wimmer