Siciński (Sieciński) Stanisław z Sitna h. Prawdzic (przed 1620–1681), sędzia ziemski przemyski, poseł na sejmy. Pochodził z niezamożnej rodziny o tradycjach wojskowych osiadłej w woj. ruskim, był jednym z czterech synów Jakuba.

W r. 1634 S. zapisał się na Uniw. Krak. W r. 1648 podpisał elekcję Jana Kazimierza z woj. ruskim; prawdopodobnie już wówczas pozostawał w służbie ks. Jeremiego Wiśniowieckiego. W jego prywatnym wojsku walczył z Kozakami i Tatarami w czasie powstania Bohdana Chmielnickiego. W r. 1649 uczestniczył w obronie Zbaraża, brał także udział w wyprawie beresteckiej w r. 1651. Wiśniowieckiemu zawdzięczał nominację (przed lutym 1651) na urząd pisarza grodzkiego przemyskiego. W r. 1651 Wiśniowiecki wymienił S-ego w swoim testamencie w gronie zaufanych sług dworskich i zapisał mu 1 500 złp. rocznego «jurgieltu».

Od czasu nominacji na pisarza datuje się działalność S-ego w ziemi przemyskiej. W maju 1651 szlachta przemyska wybrała go do deputacji dodanej do składu sądu ziemskiego. W r. 1652 sejmik wiszeński jemu m. in. zlecił zbadanie, ilu wybrańców ma być wystawionych z ziemi przemyskiej. Na sejmiku przedsejmowym 31 XII 1653 umieszczono w instrukcji, za sugestią S-ego, punkt z żądaniem rewizji ksiąg grodzkich przemyskich. Po raz pierwszy został marszałkiem sejmiku relacyjnego wiszeńskiego 8 VII 1655, jednocześnie wyznaczono go na deputata do wysłuchania rachunków poborców ziemi sanockiej. Dn. 5 V 1656 przewodniczył popisowi ziemi przemyskiej w związku ze zwołaniem pospolitego ruszenia, zjazd szlachty z 12 IX 1656 wysłał go z poselstwem do króla, by wyjednał zastąpienie pospolitego ruszenia zaciągniętym przez ziemię wojskiem. Był marszałkiem zjazdu szlachty przemyskiej 10 XI 1657 oraz sejmiku wiszeńskiego 11 IV 1658, na sejmiku z limity 25 IV t. r. wysłano go do króla z prośbą o nowy sejm. Z sejmu 1658 r. wyznaczono go do komisji do rewizji szkód poniesionych przez żeński klasztor w Przemyślu w wyniku zalania gruntów, z sejmu 1659 r. – do komisji granicznej z Węgrami. S. uczestniczył również w pracach komisji wyznaczonej przez Jana Kazimierza dla rozstrzygnięcia spornych kwestii pomiędzy unitami i prawosławnymi związanych z władyctwem przemyskim. Komisja ta zdecydowała o oddaniu diecezji prawosławnemu bpowi Antoniemu Winnickiemu. W lipcu 1660 ponownie posłował S. do króla z ramienia woj. ruskiego. We wrześniu został marszałkiem sejmiku deputackiego, ponadto szlachta powierzyła mu funkcję komisarza do weryfikacji szkód poczynionych przez wojsko. Wyrazem rosnącego znaczenia S-ego w ziemi przemyskiej był jego wybór na urząd podsędka ziemskiego (nominację królewską otrzymał 15 I 1661). Dn. 11 VIII 1661 marszałkował posejmowemu sejmikowi wiszeńskiemu. W październiku 1662 posłował do króla z prośbą o zwołanie nowego sejmiku wiszeńskiego po zerwanym we wrześniu t. r. W r. 1663 był sędzią sądu skarbowego woj. ruskiego.

Po raz pierwszy wybrano S-ego na posła na sejm 1664/65 r. z ziemi lwowskiej, zaś na drugi sejm 1666 r. posłował z ziemi przemyskiej. W r. 1667 wybrany został na rotmistrza pospolitego ruszenia ziemi przemyskiej, jednocześnie powierzono mu organizację poczty przemyskiej. W okresie zagrożenia najazdem tatarskim jesienią t. r. sprawował dwukrotnie funkcję marszałka zjazdów szlachty przemyskiej zwołanych do obrony ziemi. Posłował także na sejm w t. r., choć nie wiadomo, z jakiego sejmiku. W styczniu 1668 został sędzią sądu skarbowego ziemi przemyskiej. Sprawował też funkcję poselską na pierwszym sejmie w t. r., nie ustalono jednak, jaki sejmik reprezentował. W okresie bezkrólewia po abdykacji Jana Kazimierza był sędzią sądu kapturowego tejże ziemi. W czerwcu 1669 był marszałkiem popisu szlachty przemyskiej pod Medyką, a dn. 12 VI t. r. obrano go pułkownikiem ziemi przemyskiej. Jako pułkownik tejże ziemi podpisał elekcję Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Na sierpniowym sejmiku t. r. uchwalono wypłacić mu tysiąc złp. za zasługi w okresie bezkrólewia i wybrano na posła na sejm koronacyjny. Po zerwaniu tego sejmu przez podsędka kijowskiego Jana Aleksandra Olizara i jego ucieczce, brał udział wraz z podkomorzym krzemienieckim Stefanem Ledóchowskim w zarządzonej przez króla pogoni za Olizarem, która jednak okazała się bezskuteczna. Przed lipcem 1670 S. otrzymał nominację na sędziego ziemskiego przemyskiego. Jako poseł na drugim sejmie t. r. został wyznaczony do komisji granicznych między star. olsztyńskim a Śląskiem, między woj. ruskim i Węgrami oraz w sprawie rozsądzenia sporów na granicy Wielkopolski, ziemi wieluńskiej i ks. oświęcimskiego i zatorskiego z Cesarstwem. Był też w deputacji do spisywania konstytucji. W t. r. wyznaczono go na sejmiku wiszeńskim na deputata do rachunków podymnego.

S. podtrzymywał swe kontakty z Wiśniowieckimi. Był jednym z egzekutorów testamentu matki króla Gryzeldy Wiśniowieckiej. W maju 1672, wyznaczając termin popisu szlachty, postanowiono w laudum sejmikowym, iż ma go dokonać kaszt. przemyski Marcin Krasicki lub S. W sierpniu t. r. obrano go po raz kolejny pułkownikiem ziemi przemyskiej; uczestniczył w zjeździe pod Gołębiem, gdzie został wybrany na deputata z Małopolski do boku królewskiego. Szlachta przemyska przyznała S-emu w listopadzie 1672 w obozie pod Lublinem 4 tys. złp. «in vim gratitudinis». Na sejmie pacyfikacyjnym 1673 r. został członkiem rady wojennej przy hetmanach. W t. r. pełnił też funkcję marszałka sądu konfederacyjnego swojej ziemi. W okresie bezkrólewia po śmierci Michała Korybuta był marszałkiem sądu kapturowego i rotmistrzem ziemi przemyskiej. Po wyborze Jana Sobieskiego wysłany z poselstwem do nowego króla w imieniu woj. ruskiego wygłosił mowę gratulacyjną. Na sejmiku woj. ruskiego przed sejmem koronacyjnym Jana III wyznaczono go na deputata do «słuchania» rachunków z podymnego, wybrano go również na posła na sejm. Wg jednego z diariuszy proponowano go na marszałka sejmu, ale w głosowaniu otrzymał zaledwie 2 kreski. Został deputatem do spisania konstytucji oraz wszedł do rady wojennej przy boku Jana III. Wybrano go także do komisji granicznej z Węgrami. Na sejmiku relacyjnym po tym sejmie powierzono mu funkcję komisarza do popisu wyprawy dymowej.

Jako poseł na sejm 1677 r. S. sprawował na nim w zastępstwie Hieronima Mikołaja Sieniawskiego funkcję marszałka «starej laski». Ponownie wszedł do komisji granicznej z Węgrami. Został także członkiem deputacji izby poselskiej do układania instrukcji dla poselstwa do Turcji. W r. 1678 szlachta przemyska powierzyła mu nadzorowanie odbudowy fortyfikacji Przemyśla zniszczonych w pożarze. Na sejmie grodzieńskim 1678/79 r. kolejny raz wyznaczony S. został do komisji węgierskiej oraz na deputata do boku króla (nie sprawował jednak chyba funkcji poselskiej). Na sejmiku relacyjnym w r. 1679 wybrano go z ziemi przemyskiej na komisję lwowską. Był deputatem na Trybunał Kor. w r. 1681 z tej ziemi i pełnił funkcję wicemarszałka Trybunału.

S. doszedł pod koniec życia do znacznego majątku. W l. pięćdziesiątych posiadał w ziemi przemyskiej wieś Horysławice, początkowo jako zastaw od Mikołaja Ossolińskiego. W następstwie bezpotomnej śmierci braci swojej pierwszej żony, Mikołaja (zm. 1656) i Franciszka (zm. 1663) Stadnickich, odziedziczył wraz z nią wsie: Polanę i Cichanie w pow. bieckim, a przede wszystkim miasto Wielopole (obecnie Wielopole Skrzyńskie) wraz z wsiami: Nawsie, Brzeziny, Jaszczurowa, Żegocin, Różanka i in. W l. siedemdziesiątych wszedł w posiadanie miasteczka Rybotycze wraz z co najmniej 7 wsiami w ziemi przemyskiej. Ponadto w pow. bieckim trzymał królewszczyzny Lipnicę Górną, Swoszową i Nową Wieś, które scedował w r. 1673 za konsensem królewskim Jerzemu Prosczyckiemu. W Piotrkowie, w czasie sprawowania funkcji trybunalskiej ciężko zachorował, 29 X 1681 spisał testament. Zmarł przed 1 XI 1681. Pochowany został w katedrze przemyskiej, w której ufundował co najmniej jeden ołtarz.

S. był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od r. 1654 z Marianną ze Stadnickich (zm. przed 26 XII 1673), córką Mikołaja, podczaszego sanockiego, dwukrotną wdową: po Franciszku Rylskim i po Jerzym Madalińskim, podczaszym wieluńskim. Drugą żoną S-ego (od początku 1680 r.) była Eufrozyna z Zamoyskich, córka Zdzisława Jana, kaszt. czernihowskiego, i Zofii Lanckorońskiej. Z pierwszego związku miał troje dzieci, synów: Stanisława (ur. przed 1660 – zm. przed 1684), Mikołaja, chorążego parnawskiego (ur. przed 1665–1699), oraz córkę Urszulę (ur. po 1660 – zm. przed 1684).

Estreicher; Niesiecki; Żychliński, III; Elektorowie; Elektorów poczet; Urzędnicy III/1; Bendza M., Prawosławna diecezja przemyska w latach 1596–1681, W. 1982 s. 171; Dąbkowski P., Księgi sądowe przemyskie i przeworskie w dawnej Polsce, Przemyśl 1936 s. 65, Roczn. Tow. Przyjaciół Nauk w Przemyślu, VIII; Łękawski T., Katedra przemyska wraz z kościołem filialnym Najświętszego Serca P. Jezusa, Przemyśl 1906 s. 33; Łoziński W., Prawem i lewem, Lw. 1913; Matwijowski K., Pierwsze sejmy z czasów Jana III Sobieskiego, Wr. 1976; Matwijów M., Ostatnie sejmy przed abdykacją Jana Kazimierza 1667 i 1668, Wr. 1992 s. 176, 179; Przyboś A., Konfederacja Gołąbska, Tarnopol 1936; – Akta grodz. i ziem., XX, XXI; Album stud. Univ. Crac., IV 153; Diariusz kołowania i konfederacji pod Gołębiem i Lublinem w 1672…, Oprac. A. Przyboś i K. Przyboś, Wr. 1972; Jagieliński W., Murus aheneus illustrissimae Sicinianae domus…, Kr. 1692; Sowiński K., Srzeniawa żalem obfitym płynąca albo threny żałosne na śmierć Marianny z Żmigrodu Sicińskiej sędzinej przemyskiej…, 1674; Tomkiewicz W., Testament J. Wiśniowieckiego, „Mies. Herald.” R. 4: 1930 s. 74, 77; Tuszowski W. W., Magnum orbis et patriae delicium ex felicissimo connubio […] Stanislai […] Siciński iudicis terrestris Praemisliensis cum […] Euphrosina de Zamoście Zamoyska…, Zamość 1680; Vol. leg., IV 225, 547, 631, V 33, 48, 70–3, 102, 337, 352, 365, 467, 553, 584; – AGAD: Zbiór Czołowskiego, rkp. 578, 579; AP w Kr.: Castr. Biec. 60 s. 401, 73 s. 1196, 80 s. 694, 186 s. 2127–2129, 191 s. 1241–1243, 192 s. 618–620, 197 s. 1390, 350 dok. 224; B. Czart.: rkp. 423 s. 410, rkp. 426 s. 144, 489, 808; B. Ossol.: rkp. 305 s. 157 (mowa do króla), 666, rkp. 3554 k. 590v; B. PAN w Kr.: rkp. 1070 k. 478.

Adam Kaźmierczyk