INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Sierakowski z Bogusławic h. Ogończyk     

Stanisław Sierakowski z Bogusławic h. Ogończyk  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sierakowski Stanisław z Bogusławic h. Ogończyk (zm. 1662), opat komendatoryjny świętokrzyski. Był synem kaszt. inowłodzkiego Marcina (zob.) i Anny z Żalińskich.

Wg tradycji łysogórskiej już w młodości S. przezywany był z powodu pobożności mniszkiem. Uczęszczał do szkół jezuickich we Włocławku, Brunsberdze (Braniewie) i Poznaniu oraz w Kaliszu, a kursu filozofii słuchał w tamtejszym seminarium diecezjalnym. W r. 1618 w obecności arcybpa gnieźnieńskiego Wawrzyńca Gembickiego bronił Conclusiones ex universa philosophia… (Cracoviae 1618). W marcu 1620 zapisał się na Uniw. Krak. Studia kontynuował w Padwie, gdzie 11 XII 1624 wpisał się do metryki nacji polskiej, a następnie w Rzymie i 6 VIII 1626 uzyskał doktorat obojga praw w Sapienzy.

Po powrocie do Polski, dzięki protekcji Stanisława Łubieńskiego, do r. 1627 podkanclerzego kor. a od t. r. bpa płockiego, został S. regentem kancelarii kor. Życzliwie przyjęty na dworze Władysława IV, uzyskał tytuł sekretarza królewskiego i prepozyturę średzką w r. 1627. Cieszył się też protekcją swojego powinowatego ze strony matki Tomasza Zamoyskiego (w l. 1628–35 podkanclerzego kor.). Królewicz Jan Kazimierz podobno lubił odprawiane przez niego msze. S. uczestniczył w synodzie prowincjonalnym warszawskim w r. 1628. W r. 1635 został S. polecony Władysławowi IV przez kanclerza kor. Jakuba Zadzika i T. Zamoyskiego na komendatoryjnego opata świętokrzyskiego; nominację królewską otrzymał w r. 1636. Odbył roczny nowicjat, po którym, w Warszawie, złożył profesję na ręce J. Zadzika, wówczas już bpa krakowskiego.

Rezydował stale na Łysej Górze, dbając o opactwo i dając przykład osobistej pobożności. W l. 1649–50 przeprowadził rozdzielenie dochodów opata i konwentu. W r. 1649 uzyskał potwierdzenie przywilejów klasztoru przez Jana Kazimierza. Starając się o rozwój opactwa i ośrodka kultu pielgrzymkowego wokół relikwii Świętego Krzyża, zadbał o odnowienie tradycji klasztornych, wiążących związki konwentu z klasztorem na Monte Cassino, a relikwii z osobami św. Emeryka i św. Stefana. W r. 1651 uzyskał zgodę papieża Innocentego X na wprowadzenie święta z oktawą ku czci św. Emeryka, a w r.n. osiągnął przyjęcie opactwa do Kongregacji Montecassyńskiej. Dobre stosunki z opactwem na Monte Cassino i Kurią rzymską umożliwiły opactwu łysogórskiemu odegranie istotnej roli w fundacji nowych opactw na Litwie, zwłaszcza pierwszego z nich, w Horodyszczu (1659).

Ze względu na zły stan zdrowia już w r. 1652 S. dobrał sobie opata-koadiutora, do r. 1656 funkcję tę sprawował jego bratanek Wojciech, dziekan chełmski. W r. 1655 uciekając przed najazdem szwedzkim, S. opuścił konwent świętokrzyski wraz z większością zakonników, w r.n. przybył do Rzymu. Opactwo okupowane było przez Szwedów do r. 1658.

S. odznaczał się głęboką pobożnością maryjną, w r. 1638 doprowadził do fundacji i konsekracji kościoła w Kęble, gdzie znajdowała się cudowna figura Matki Boskiej, wokół której uformował się lokalny ośrodek pielgrzymkowy. W r. 1650 sprowadził z Rzymu kopię obrazu Matki Boskiej Bolesnej, przed którym modlił się, przebywając w Rzymie za młodu. Sprowadzony obraz umieścił na specjalnie wybudowanym ołtarzu w świętokrzyskim kościele. Dokończył barokową przebudowę opactwa. Zmienił elewację zachodnią kościoła klasztornego, dodając dwie wieże pokryte miedzią oraz fundował jego barokowy wystrój: marmurową barierkę, oddzielającą prezbiterium od nawy a w zakrystii – barokowy portal z masywnymi, kutymi drzwiami oraz malowidła ścienne. Odrestaurował wielki ołtarz. Ufundował mały, srebrny ołtarzyk dla przechowywania sławnej relikwii Świętego Krzyża oraz pozłacaną, owalną monstrancję. Z jego fundacji pochodziły także srebrne posążki św. Stefana i św. Emeryka, 8 lichtarzy, kilka kielichów oraz pole ze srebrnych płyt do podarowanego przez Zygmunta III krucyfiksu z posągami. Wybudował nową, murowaną opatówkę. Spisał na własny użytek nabożeństwa do Najśw. Marii Panny, Anioła Stróża i Świętych Patronów. Bardzo chorowity, cierpiał S. zwłaszcza na podagrę. W r. 1661 podczas odprawiania mszy, doznał wylewu krwi i przejściowego paraliżu. W takim stanie zastał go odwiedzający w t.r. opactwo Jan Kazimierz z rodziną. S. zmarł w opinii świętości 30 V 1662, pochowany został w kościele klasztornym na Łyścu.

Jego postać i dokonania upamiętnia tablica pamiątkowa w furcie klasztornej na ścianie zachodniej z h. Ogończyk i inskrypcją.

 

Niesiecki; – Derwich M., Benedyktyński klasztor św. Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, W. 1992 (ryc. 5 – pieczęć Sierakowskiego z r. 1650); Sczaniecki P., Benedyktyni polscy, Tyniec 1989 s. 254– 60; Wiśniewski J., Dekanat iłżecki, Radom 1909–11 s. 399–401; tenże, Dekanat opatowski, Radom 1907 s. 459, 468, 473; – Corpus Inscriptionum Pol., I z. 1 s. 135–6; Jabłoński J., Drzewo żywota […] z raju…, Kr. [1737] s. 169, 212–14, 224–39; Kochowski W., Annalium Poloniae […] climacter tertius, Kr. 1698 s. 29–31; Kwiatkiewicz M., Krzyż święty na świętej górze świętokrzyskiej Łysiec…, Kr. 1690 s. 97–8; – AGAD: dok. perg., 1650, 1913–17 (pieczęć z h. Ogończyk), 1928; B. KUL: dok. perg. 8; Státní Oblastní Archiv w Brnie: Kloster Rajhrad, E 6, Dm 3/3e–7b (Lefèbvre G., Spicilegium sive Collectio veterum aliquot scriptorum qui in Poloniae bibliothecis delituerunt, Łysiec 1802, lib. III k. 98–105, lib. VII k. 38–60).

Marek Derwich

 
 

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

   
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Andrzej Bobola h. Leliwa

ok. 1591 - 1657-05-16
święty
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.