Stankiewicz Stanisław (1886–1964), księgarz, poeta białoruski.
Ur. 18 V w Orleniatach (inaczej Wurnianiaty, pow. oszmiański, obecnie Arlaniaty na Białorusi), w rodzinie chłopskiej, był synem Leona (Lawona), stryjecznym bratem Adama (zob.), stryjeczno-stryjecznym Jana (zob.).
W r. 1903 wyjechał S. do Petersburga, by zdobyć wyższe wykształcenie, lecz z powodu złych wanków materialnych zmuszony był podjąć pracę w aptece. Dalszą edukację uzupełniał przez samokształcenie. Związał się z grupą białoruskich działaczy narodowych: Bronisławem Epimachem-Szypiłłą, Wacławem Iwanowskim i Adamem Staniewiczem. W r. 1919 powrócił w strony rodzinne, w r.n. osiadł w Wilnie, gdzie znalazł zatrudnienie w księgarni Białoruskiego Tow. Wydawniczego (Belaruskaje Wydaweckaje Tawarystwa). W r. 1920 redagował organ chadecji białoruskiej „Krynica” (od nr 15). Dn. 24 X 1926 obrano go skarbnikiem KC BChD. T.r. otworzył własną księgarnię p.n. Bielaruskaja knigarnja St. Stankeviča, która oferowała podręczniki i wydawnictwa popularne (kalendarze, śpiewniki, senniki) – zarówno białoruskie, jak polskie – oraz artykuły piśmiennicze. Wraz z Zośką Weras przygotowywał i wydawał kalendarze białoruskie. W jego dorobku (Śmiech nia hrech. Humarystyčnyja wieršy, Wilnia 1926, Z majho wakonca, Wilnia 1928) znajdują się wiersze satyryczne, utwory okolicznościowe i erotyki, jednak szczególnie był wyczulony na problemy społeczne i narodowe; Czesław Miłosz nazwał go «poetą ludu białoruskiego». S. wchodził w skład Białoruskiego Komitetu Narodowego w Wilnie oraz zarządu Białoruskiego Wydawnictwa Katolickiego. Podczas drugiej wojny światowej mieszkał nadal w Wilnie. Druk napisanego wówczas poematu Ljavonava dolja wstrzymała cenzura. Aresztowany w r. 1945 przez władze radzieckie i oskarżony o «zdradę ojczyzny», otrzymał 14 V wyrok skazujący na 10 lat zsyłki wraz z konfiskatą majątku i odebraniem praw obywatelskich. Karę odbył w rejonie solikamskim (obłast mołotowska) na Syberii. W r. 1954 powrócił do Wilna i w r. 1957 został zrehabilitowany. Zmarł 3 II 1964 w Wilnie, został pochowany na Rossie.
S. był żonaty od r. 1929 z Anną z Szynkiewiczów; z małżeństwa tego miał dwoje dzieci: Jarosława (ur. 1930) i Mirosławę (ur. 1934), zamężną Rusak – zamieszkałych w Wilnie.
Traczuk J., Prasa białoruska w II Rzeczypospolitej (1918–1939). Bibliografia, Studia Polono-slavica-orientalia, Acta Literaria, T. 13: 1992 (w indeksie połączony ze Stanisławem Stankiewiczem, polonistą); – Tracjak J., Ab jakim tut Stankeviču gutarka?, „Literatura i mastactva” 1997 nr 35; – Belaruski iljustrovany kalendar na 1928 god, Vil’nja [b.r.w.] s. 57, 96, 139; – Miłosz C., Wyprawa w dwudziestolecie, Kr. 1999 (w objaśnieniu mylnie zidentyfikowany jako Stanisław Stankiewicz z Głębokiego, poseł na sejm 1930–5 z listy BBWR); Rusak M., Ljavonova dolja, Vil’nja 2000.
Jan Traciak