INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stefan Antoni Sumiński  

 
 
1860-10-29 - 1930-11-25
Biogram został opublikowany w latach 2007-2008 w XLV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sumiński Stefan Antoni Grzegorz (1860–1930), hipolog, oficer huzarów pruskich, dyrektor stadnin.

Ur. 29 X w Zbójnie (pow. rypiński), był synem Artura Józefa (zob.) i Julianny z Piwnickich.

Po ukończeniu w r. 1880 Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu studiował S. od t.r. nauki przyrodnicze na Wydz. Filozoficznym UJ. Ze względów finansowych wkrótce przerwał studia i wstąpił do armii niemieckiej jako oficer zawodowy; przydzielono go do gwardii w Berlinie. Po ukończeniu dwuletniej szkoły artylerii w Hanowerze otrzymał przydział do 6. p. huzarów pruskich w Głubczycach (Leobschütz) na Śląsku. W r. 1889 ponownie został skierowany do Hanoweru, gdzie ukończył dwuletnią wyższą szkołę jazdy. Potem służył kolejno w garnizonach w Głogówku (Ober Glogau) i ponownie w Głubczycach. Dwukrotnie podczas wielkich manewrów pełnił funkcję oficera ordynansowego przy cesarzu Wilhelmie II. W r. 1896 opublikował w Berlinie broszurę Die eigenen Offizierspferde in der Armee i odtąd był często kierowany do prac w pruskich stadninach, m.in. w Trakenach i Graditz, a w r. 1898 wszedł w skład zarządu stadnin niemieckich. Podczas całej służby wojskowej z dużym powodzeniem brał udział w zawodach i wyścigach hippicznych. Jako Polak nie mógł jednak zrobić większej kariery w armii, którą ostatecznie opuścił ok. r. 1902 w randze rotmistrza.

Po ukończeniu kursu weterynarii został S. dyrektorem pruskiej stadniny rządowej w Lubiążu (Leubus) nad Odrą. W r. 1910 uległ wypadkowi kolejowemu, po czym zrezygnował z pracy w Lubiążu i zamieszkał we Wrocławiu. Opublikował pracę Das Exterieur der Zuchtstute (Berlin 1912), nadal też działał w zarządzie stadnin niemieckich. Zmobilizowany w r. 1914, po wybuchu pierwszej wojny światowej został mianowany majorem i pełnił funkcję komendanta etapu – dworca kolejowego Wrocław-Nadodrze.

W Polsce niepodległej włączył się S. w organizowanie stadnin państw. w Poznańskiem i na Pomorzu. Dn. 1 VII 1919 został dyrektorem Państw. Stada Ogierów w Sierakowie, gdzie zamieszkał wraz z rodziną; funkcję tę pełnił do 10 XII 1924. Oprócz zorganizowania pracy administracyjnej, szybko uzupełnił stan liczbowy stada, m.in. przez zakupy i rewindykację wywiezionych do Niemiec koni. Równocześnie mianowany Naczelnym Koniuszym na Wielkopolskę i Pomorze, był od r. 1920 inspektorem polskich stadnin państw. Opublikował uzupełnione i poszerzone wydania swych wcześniejszych prac niemieckich: Klacz stadna, jej exterieur, pochodzenie, właściwości dziedziczne oraz inne problemy hodowlane (P. 1923) oraz Konie oficerskie w armii. Obserwacje i reminiscencje hipologiczno-kawaleryjskie (Tor. 1930). Zawarte w nich poglądy na hodowlę koni i własne doświadczenia autora spotkały się z pochlebnymi recenzjami Zygmunta Moczarskiego i Romana Prawocheńskiego. W r. 1925 przeszedł S. na emeryturę i zamieszkał u córki, Heleny w Ugoszczu (pow. rypiński). Przechowywał przejęte po ojcu archiwum rodziny Sumińskich, zawierające m.in. dokumenty z pieczęciami i podpisami króla Stanisława Augusta; odnalezione po drugiej wojnie światowej w pałacu w Ugoszczu, znajduje się w Arch. Zamku Królewskiego w Warszawie (sygn. R–VI, poz. 1–16). S. był kawalerem zakonu maltańskiego. Zmarł 25 XI 1930 w Ugoszczu, został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu paraf. w Oborach (pow. lipnowski).

W małżeństwie zawartym 24 IX 1889 z Julią Antoniną z Borzewskich (1866–1924) miał S. czworo dzieci: Marię Julię (1890–1954), po mężu Kierznowską, Andrzeja Marię (1891–1918), podporucznika huzarów pruskich, poległego podczas pierwszej wojny światowej na froncie w Belgii, Helenę Marię (1893–1943), od r. 1932 Grotowską-Sumińską (po adopcji przez bezdzietną Helenę z Grotowskich Borzewską), plenipotentkę i zarządcę dóbr Borzewskiej w Ugoszczu, oraz Aleksandrę Marię (1896–1963), po mężu Landié.

 

Absolwenci Gimnazjum i Liceum świętej Marii Magdaleny w Poznaniu 1805–1950, Oprac. A. Białobłocki, P. 1995 s. 126; Baranowski J. i in., Zakon maltański w Polsce, W. 2000; Borkowski, Almanach; Lenczewski, Genealogie, I; – Nowicka-Posłuszna A., Sieraków. Państwowe Stado Ogierów 1829–1979, P. 1979 s. 13; – „Dzien. Pozn.” R. 65: 1923 nr 254 (rec. Z. Moczarskiego); „Jeździec i Hodowca” R. 9: 1930 nr 3 s. 42–4 (rec. R. Prawocheńskiego), nr 49 s. 875–6 (wspomnienie pośmiertne); – Arch. UJ: Corpus studiosorum Universitatis Jagellonicae in saeculis XVIII–XX, V (w oprac.); – Mater. Red. PSB: Włodek J., Sumińscy h. Leszczyc 1493–2000…, Kr. 2000 (mszp., fot.).

Stanisław Tadeusz Sroka

 

 

Powyższy tekst różni się w pewnych szczegółach od biogramu opublikowanego pierwotnie w Polskim Słowniku Biograficznym. Jest to wersja zaktualizowana, uwzględniająca opublikowane w późniejszych tomach PSB poprawki i uzupełnienia.    

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 

Postaci powiązane

 

Artur Józef Sumiński

1834-07-19 - 1886-11-19 ziemianin
 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Tadeusz (Józef Tadeusz) Makowski

1882-01-29 - 1932-11-01
malarz
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Edward Oskar Schmidt

1823-02-21 - 1886-01-17
zoolog
 

Kazimierz Bruno Puffke

1854-01-17 - 1921-05-15
publicysta
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.