INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stefan Piechocki     

Stefan Piechocki  

 
 
Biogram został opublikowany w 1981 r. w XXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Piechocki Stefan (1883–1968), prawnik, poseł na Sejm RP, minister sprawiedliwości. Ur. 2 VIII w Czekanowie w pow. odolanowskim, był synem Jana Nepomucena, administratora tamtejszego majątku ziemskiego, i Konstancji z Jezierskich. Uczęszczał najpierw do progimnazjum w Trzemesznie (do r. 1900), potem do gimnazjum w Rogoźnie, gdzie w r. 1903 zdał maturę. W l. 1902–3 był prezesem koła tajnego Tow. Tomasza Zana. Osierocony przez ojca, kształcił się dalej dzięki stypendium Tow. Naukowej Pomocy im. K. Marcinkowskiego. Na uniwersytetach w Berlinie i Getyndze studiował prawo i uzyskał stopień doktora praw. Potem aplikował w Wągrowcu. W czasie pierwszej wojny światowej zmobilizowany został do armii niemieckiej i w stopniu starszego żołnierza służył 3 lata w taborach w Szczecinie.

W r. 1918 osiadł w Poznaniu. W listopadzie t.r. został sekretarzem generalnym Komisariatu Naczelnej Rady Ludowej (NRL), prawdopodobnie polecony na to stanowisko przez swego przyszłego teścia Wacława Wyczyńskiego, jednego z wybitniejszych przedstawicieli palestry w Wielkopolsce. Dn. 15 XII 1918 uczestniczył w składzie delegacji NRL w rokowaniach z przybyłymi do Poznania przedstawicielami rządu pruskiego w sprawie ustępstw rządowych na rzecz ludności polskiej w Wielkopolsce. Dn. 5 i 6 II 1919 brał udział w ramach delegacji NRL w rozmowach z wysłannikami rządu Ignacego Paderewskiego na temat reprezentacji ziem byłego zaboru pruskiego w Sejmie Ustawodawczym. Dn. 23 IV 1919 objął w Komisariacie NRL po W. Wyczyńskim szefostwo Wydziału Sądownictwa i Administracji; po podziale tegoż wydziału kierował od 28 VI t.r. Wydziałem Administracji. Dn. 9 VII 1919 został zastępcą członka Komisariatu NRL. Po utworzeniu Ministerstwa byłej Dzielnicy Pruskiej objął w nim we wrześniu 1919 szefostwo Wydziału (przemianowanego potem na Departament) Spraw Wewnętrznych. Funkcję tę pełnił do 7 IV 1922.

W l. 1922–7 był posłem do Sejmu RP wybrany w okręgu nr 34: Poznań-miasto z listy nr 8 Chrześcijańskiego Bloku Jedności Narodu. Należał do Klubu Narodowego Chrześcijańskiego Stronnictwa Pracy (chadecji). W imieniu tego Klubu zgłaszał kilka razy wnioski na forum sejmowym, głównie w sprawach przepisów prawa cywilnego. Dn. 16 X 1923 wystąpił w kwestii stanu finansowego i gospodarczego państwa, deklarując poparcie dla projektu uzdrowienia waluty, jaki przedstawił ówczesny minister skarbu Władysław Kucharski, ale jednocześnie dopominał się o poprawę doli robotników, ograniczenie zysków kapitału zagranicznego w kraju, decentralizację administracji i rozbudowę samopomocy gospodarczej. Jako członek sejmowej Komisji Prawniczej wskazywał na potrzebę roztoczenia opieki nad aparatem wymiaru sprawiedliwości na ziemiach byłego zaboru pruskiego celem zlikwidowania w nim braków w kadrze sądowniczej. Jako poseł P. zasiadał w Radzie Naczelnej (RN) Chrześcijańskiej Demokracji (ChD). Dn. 8 II 1925 na posiedzeniu RN w Warszawie przedstawił politykę stronnictwa w rządzie. W tym czasie pisywał do „Dziennika Bydgoskiego”. Wchodził też do Rady Miejskiej w Poznaniu i do Sejmiku Wojewódzkiego Poznańskiego. W okresie od 20 XI 1925 do 5 V 1926 P. był ministrem sprawiedliwości w rządzie Aleksandra Skrzyńskiego, a następnie od 10 do 14 V 1926 – w rządzie Wincentego Witosa. Na tym stanowisku dążył m.in. do poprawy stosunków w więziennictwie.

Podczas zamachu majowego P. wysłany został 13 V 1926 przez rząd, wspólnie z ministrem Stanisławem Osieckim, samolotem do Poznania celem zorganizowania pomocy. Tegoż dnia, zaraz po przylocie przedstawił oczekującym go w ogrodzie «Belweder» działaczom endeckim i konserwatywnym z gen. Kazimierzem Raszewskim na czele sytuację w Warszawie, stwierdzając, że nastąpił już korzystny dla rządu decydujący zwrot. Za tę ocenę postawiono mu potem zarzut fałszywego rozeznania wydarzeń, choć ówczesna opinia P-ego wyrażona była pod wpływem ostatnich, przed jego wylotem z Warszawy, porannych sukcesów wojsk rządowych, jak się następnie okazało nietrwałych. Dn. 16 V t.r. uczestniczył w poznańskim zebraniu 10 senatorów i 23 posłów, którzy podjęli uchwałę stwierdzającą, że «polecenia wychodzące ze stolicy opanowanej przez buntowników nie są obowiązujące dla społeczeństwa». Po zamachu majowym wycofał się na pewien czas z działalności politycznej. Wprawdzie jeszcze w czerwcu 1926 podpisał odezwę chadecji pt. „Do sumienia Polaka-Katolika”, wzywającą do odrodzenia Polski na zasadach katolickich, ale potem nie uczestniczył w kongresach ani nie należał do RN tego stronnictwa. Do życia politycznego usiłował wrócić ok. r. 1933, gdy poparł wzmagającą się wewnątrz chadecji opozycję przeciw polityce Wojciecha Korfantego, a w końcu znalazł się w gronie ludzi, którzy dokonali w stronnictwie rozłamu. Dn. 6 II 1934 uczestniczył w Warszawie w założycielskim zjeździe prorządowego Zjednoczenia Chrześcijańsko-Społecznego (ZChS) i wybrany został na wiceprezesa RN. Z kolei 12 II t.r. na organizacyjnym zebraniu ZChS w Poznaniu przedstawił, wspólnie z Andrzejem Niesiołowskim, program nowego stronnictwa oraz wszedł do Rady Wojewódzkiej. Wkrótce jednak znów porzucił politykę, być może w związku z nikłą działalnością i znaczeniem ZChS, i zajął się głównie pracą zawodową i społeczną. W l. 1919–33 prowadził w Poznaniu kancelarię adwokacką i notarialną, potem był tylko notariuszem. W r. 1929 został przewodniczącym Izby Adwokackiej w Poznaniu. W r. 1933 był wiceprezesem Prezydium i Wydziału Wykonawczego Naczelnej Rady Adwokackiej RP. Zasiadał też w radach nadzorczych kilku spółek i instytucji. Był członkiem dyrekcji Tow. Naukowej Pomocy im. K. Marcinkowskiego. Udzielał się w harcerstwie, m.in. w r. 1919 redagował miesięcznik „Ruch Harcerski”, organ Głównej Kwatery Harcerskiej w Poznaniu.

W końcu r. 1939 opuścił Poznań, obawiając się aresztowania za odmowę podpisania niemieckiej listy narodowościowej. Schronił się w Warszawie, gdzie znalazł zatrudnienie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. W maju 1945 wrócił do Poznania i znów otworzył notariat. W l. 1945–1946 ponownie prezesował Radzie Notarialnej w Poznaniu. Sceptycznie odniósł się do zabiegów Wojciecha Trąmpczyńskiego pozyskania go do pracy nad utworzeniem legalnego stronnictwa endeckiego. W r. 1949 w trakcie upaństwawiania poznańskich spółek przemysłowych jako członek ich rad nadzorczych, został niesłusznie oskarżony o przestępstwa finansowe i skazany na więzienie, ale w rewizji sprawę umorzono. W l. 1957–8 powrócił do pracy w harcerstwie i był członkiem Rady Gospodarczej Komendy Chorągwi Wielkopolskiej Związku Harcerstwa Polskiego. W ostatnich latach życia zajmował się studiami filozoficzno-przyrodniczymi. Zmarł 19 VIII 1968 w Kościanie, pochowany został w Poznaniu. Był odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Polonia Restituta .

W małżeństwie (zawartym w r. 1919) z Marią z Wyczyńskich miał P. troje dzieci: Krystynę, zamężną Jurkową, nauczycielkę, Konstantyna, dr. med., i Irenę Zofię, inżyniera rolnika.

 

Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol., z. 1 s. 174; Ilustr. Enc. Trzaski; Peretiatkowicz, Współcz. Enc. Życia Polit.; Album sterników państwa pol., s. 136, 137 (fot.); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Mościcki-Dzwonkowski, Parlament RP 1919–27, (fot.); Rzepeccy, Sejm i senat 1922–7, s. 249 (fot.), 251, 466, 471; Who’s who in Central and East-Europe 1933/34, Zurich 1935; – Czubiński A., Powstanie Wielkopolskie 1918–1919, P. 1978; tenże, Wielkopolska i Pomorze wobec zamachu stanu w maju 1926 r., w: Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza, P. 1960 VI; Czubiński A., Grot Z., Miśkiewicz B., Powstanie Wielkopolskie 1918–1919, P. 1978; Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, (fot.); Garlicki A., Przewrót majowy, W. 1978 (błędne imiona); Krzywobłocka B., Chadecja 1918–1937, W. 1974; Micewski A., Z geografii politycznej II Rzeczypospolitej, W. 1964 s. 176; Pietrzak J., O reprezentację byłego zaboru pruskiego w Sejmie Ustawodawczym w 1919 r., „Dzieje Najnowsze” 1976 z. 4 s. 3–20; Powstanie wielkopolskie 1918–1919. Praca zbiorowa pod red. Z. Grota, P. 1968; Rothschild J., Piłsudski’s Coup d’Etat, New York–London 1966; Wieliczka Z., Wielkopolska a Prusy w dobie powstania 1918/19, P. 1932; – Dziennik Polskiego Sejmu Dzielnicowego w Poznaniu, w grudniu 1918, P. 1918 s. 66; Hulewicz B., Wielkie wczoraj w małym kręgu, W. 1973; Kalendarz sądowy na rok 1933, W. 1933; Königliches Gymnasium zu Rogasen. Bericht über das Schuljahr von Ostern 1902 bis Ostern 1903, Rogasen 1903 s. 18; Morawski K., Tamten brzeg, Paryż (1962) s. 150, 154, 162; Rataj M., Pamiętniki, W. 1965; Witos W., Moje wspomnienia, Paryż 1965 III (w indeksie błędne imię); – „Dzien. Bydgoski” 1922 nr z 8 X; „Dzien. Pozn.” 1925 nr z 24 XII (wywiad), 1934 nr z 6 i 13 II; „Głos Wpol.” 1968 nr 197 (nekrolog); „Kur. Pozn.” 1926 nr 216 (rys.), 218, 223; „Nowy Kur.” 1929 nr z 2 VII, 1934 nr z 27 II i 27 IV; „Postęp” 1926 nr z 9 II i 25 VI; „Tyg. Powsz.” 1969 nr 8, 16; – Arch. Archidiec. w P.: MS 3117; – Informacje Wacława Bitnera, Włodzimierza Dorożały, Christiana Jurka, Mariana Paluszkiewicza, Kazimierza Garszyńskiego, Stefana Trzewikowskiego, Jana Żychlińskiego oraz syna Konstantyna Piechockiego.

Jerzy Pietrzak

 

 
 

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.