INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Stefan z Bechcic i Irządz h. Lis  

 
 
1 poł. XIV - 06.1398
Biogram został opublikowany w latach 2004-2005 w XLIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Stefan (Szczepan) z Bechcic i Irządz h. Lis (zm. 1398), podkomorzy sieradzki.

Był synem Świętopełka, stolnika (1359), kaszt. sieradzkiego (1359–69), star. łęczyckiego (1368–9) i woj. sieradzkiego (1370–90), zapewne wnukiem woj. sieradzkiego Stefana (zob.). Miał siostrę, nieznaną z imienia, żyjącą jeszcze w r. 1393; oboje byli wówczas pozwani przez Piotra Wolipiwo z Charłupi Wielkiej o dziedzictwo wsi Żerosławice.

S. odziedziczył znaczne dobra w województwach krakowskim (z ośrodkiem w Irządzach), sieradzkim (z ośrodkiem w Bechcicach, gdzie znajdowała się jego główna rezydencja) i łęczyckim (Strzeblew). Z nominacji króla Władysława Jagiełły otrzymał S. w r. 1388 urząd podkomorzego sieradzkiego, po awansie Adama Świnki na urząd kaszt. sieradzkiego (między 7 III a 12 X t.r.). Jako podkomorzy sprawował własne sądownictwo graniczne i tylko czasami (19 VI 1391, 2 i 14 VI 1393, 12 I i 9 III 1394, 19 IV 1395, 3 VI 1398) zasiadał w sądach ziemskich, głównie na wiecach urzędniczych, odbywających się w Sieradzu. Podkomorstwo było często wstępem do znaczącej kariery, jednak S. zmarł w czerwcu 1398, niedługo po swym ojcu. Wkrótce potem nadeszła łaska odpustu zupełnego w godzinę śmierci udzielona przez papieża Bonifacego IX w Rzymie 9 VIII 1398 dla S-a i jego żony Elżbiety.

S. był dwukrotnie żonaty. Z pierwszej żony, nieznanej z imienia, pozostała córka Świętosława Ewa, żona Wszebora z Mrogi, która otrzymała 300 grzywien posagu i w r. 1398 procesowała się o należną jej sumę z macochą Elżbietą; zmarła przed r. 1402, a opiekę nad jej nieletnimi dziećmi przejął stryj jej męża, cześnik łęczycki Stanisław z Bielaw. Z drugiego małżeństwa, z Elżbietą (zm. po 1419), może z rodziny Świnków z Charłupi, miał S. trzech synów, którzy w r. 1415 przeprowadzili dział majątkowy: Świętopełka, podczaszego krakowskiego (1438–47), dziedziczącego Irządze, Zawadę i Mikołajewice w ziemi krakowskiej, Klemensa, podstolego (1428–36) i stolnika łęczyckiego (1436–50), dziedzica Bechcic i Porszewic nad Nerem w Sieradzkiem oraz Strzeblewa Wielkiego i Małego, Ozorkowa i Woli Grzymkowej w Łęczyckiem, Stefana, któremu przypadły dobra w ziemi sieradzkiej: Rudniki, Biskupice i Tubądzin. Córkami S-a były: Katarzyna, żona Grzymały z Lipek, Anna, żona Jakuba Włyńskiego, i zapewne Małgorzata, żona Stanisława z Brużyc. Po śmierci S-a, Elżbieta prowadziła liczne procesy o dobra w Irządzach z Katarzyną z Pukarzowa, wdową po woj. sieradzkim Przybysławie z Irządz, żoną kaszt. krakowskiego Jana z Tęczyna.

 

Boniecki, VIII 56; Słown. Hist.-Geogr. Ziem Pol., V (Irządze); Szymczakowa, Szlachta sieradzka; Urzędnicy, II/1; – Bieniak, Wielkopolska, s. 106–7; Kurtyka J., Tęczyńscy. Studium z dziejów polskiej elity możnowładczej w średniowieczu, Kr. 1997; Nowak T., Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Ł. 2003; Śliwiński B., Lisowie Krzelowscy w XIV–XV w. i ich antenaci. Studium genealogiczne, Gd. 1993 s. 53, 84, 86, 151 (błędne utożsamienie Katarzyny z Pukarzowa z siostrą S-a), s. 153; – AGAD: Księgi ziemskie łęczyckie, ks. 4 k. 48v, 140v, 147, 186, 314v, 324, 464, ks. 5 k. 90, 126v, 232v, ks. 6 k. 405, Księgi ziemskie sieradzkie, ks. 1–2 k. 27, 49, 54v, 55, 57, 58v, 65v, 87v, 97, 133v, 135v, ks. 3 k. 29v, 30, ks. 5 k. 115v.

Tadeusz Nowak i Alicja Szymczakowa

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.