Besser (Beeser) Suibert Józef Gottlieb (1784–1842), jeden z wybitniejszych botaników-florystów pierwszej połowy XIX stulecia. Z pochodzenia Niemiec, urodził się w Innsbruku 8 VII z ojca Samuela Gottlieba i matki Marji Józefy von Sansenhofer. Kształcił się początkowo w Innsbruku, wskutek jednak śmierci rodziców przeniósł się w r. 1797 do krewnego swej matki, prof. botaniki i chemji we Lwowie Schiverecka. We Lwowie skończył gimnazjum i wstąpił do uniwersytetu. W r. 1805 razem z Schivereckiem przeniósł się do Krakowa, gdzie ukończył uniwersytet i otrzymał stopień doktora medycyny (31 XII 1807). W r. 1808 został mianowany asystentem przy klinice krakowskiej. Wraz z następcą Schiverecka prof. Schultesem odbył szereg wycieczek w okolice Krakowa i w Karpaty; zwiedził między innemi Krynicę, Sądeczczyznę i Babią Górę. Rezultatem tych wycieczek była pierwsza podstawowa praca o florze Galicji (Primitiae florae Galiciae austriacae utriusque, Wiedeń 1809); w pracy tej B. podał spis i opis 1215 gatunków roślin głównie nasiennych, w tym 24 nowych; korzystał również ze zbiorów innych florystów. W r. 1809 został powołany przez Czackiego na nauczyciela zoologji, botaniki oraz dyrektora ogrodu botanicznego przy gimnazjum wołyńskim w Krzemieńcu, a od 1818 Liceum krzemienieckiego; na stanowisku tem pozostał do 1831. W Krzemieńcu rozwinął bardzo ożywioną działalność naukową, pedagogiczną i społeczną; trudnił się również praktyką lekarską. (W r. 1821 upaństwowił swój stopień doktora medycyny w Uniw. Wileń.). W czasie swego pobytu w Krzemieńcu odbył szereg wycieczek na Wołyń, Podole i Ukrainę, dotarł do Odessy, a zwiedził również Miodobory, Zaleszczyki, okolice Kamieńca. W wycieczkach tych towarzyszył mu często jego uczeń Andrzejowski. B. napisał szereg prac niezwykle cennych, obrazujących florę Wołynia, Podola i Ukrainy. W pracy Rzut oka na geografię fizyczną Wołynia i Podola (Wil. 1827) rozpatrzył genetycznie florę Wołynia i Podola oraz podał różnicę we florze wymienionych krain. Kiedy w r. 1812 rząd rosyjski wydał »Instrukcje do układania po gimnazjach i szkołach powiatowych zapisów w przedmiotach różnych nauk«, jedną z pierwszych odpowiedzi w przedmiocie botaniki nadesłał B. (Pamięt. farmaceut. wileński 1820); w r. 1826 wydał Przepisy do układania zielników. Dzięki tej akcji, w której B. odegrał główną rolę, zebrano dużo materjałów florystycznych, tyczących się przeważnie ziem wschodnich. Oprócz tego włożył dużo pracy w ogród botaniczny, który postawił na bardzo wysokim poziomie; podstawę ogrodu tworzyły rośliny krajowe, zebrane podczas wycieczek lub nadsyłane przez nauczycieli, ogrodników, aptekarzy. Sprowadzał również do ogrodu zagraniczne gatunki zbóż, jarzyn, roślin lekarskich i rozdawał je bezpłatnie mieszkańcom okolicznym. Utrzymywał stosunki z najwybitniejszymi florystami europejskimi, od których otrzymywał bogate materjały. Po zamknięciu Liceum krzemienieckiego przez kilka lat pozostawał w Krzemieńcu, gdzie likwidował ogród botaniczny, potem w r. 1834 przeniósł się do Kijowa i w Uniwersytecie Kijowskim wykładał przez trzy lata botanikę. W r. 1841 powrócił do Krzemieńca, gdzie 11 X 1842 zakończył życie i został pochowany na cmentarzu bazyljańskim. Oprócz wymienionych prac nad florą Galicji, Podola i Wołynia, drukowanych głównie w »Dzienniku wileńskim« i w »Pamięt. farmaceut wileń.«, B. opracował monografję rodzaju Artemisia oraz ogłosił szereg prac florystycznych we »Florze« (czasopismo botaniczne niemieckie) oraz w biuletynach Tow. przyrodników w Moskwie. Napisał również recenzje dzieł Eichwalda, Dziarkowskiego i Siennickiego. Jako człowiek odznaczał się łagodnością charakteru, niezwykłą pracowitością i wytrwałością. Tak gruntownie opanował język polski, że nietylko przyczynił się do poprawienia polskiej nomenklatury botanicznej, ale i innym wytykał błędy językowe. Nie znając języka rosyjskiego, wykładał w Uniw. Kijowskim po łacinie.
»Bull. Soc. Natur. de Moscou.«, 341–360; »Bibljot. war.« 1845, III 149; »Bibljot. war.« 1852, IV 170; Kośmiński; »Pamięt. fizjograf.« 1896; »Ziemia« 1926, 277–280 (to samo w broszurze »Krzemieniec« 1926); Rolle, Ateny wołyńskie. Wyczerpującej bibljografji prac B. nie mamy; w podanej w Bibljot. war. 1845 oraz w słowniku Kośmińskiego brak niektórych prac, między innemi drukowanych w »Pamięt. farmaceut. wileńskim« (1820, 137, 241). Bogate zielniki, zbiór owadów, bibljoteka oraz liczne notatki i rękopisy B. znajdują się w Kijowie.
January Kołodziejczyk