Schultz Szymon (Simon) (ok. 1630–1708), burmistrz toruński. Ochrzczony (w wyznaniu luterańskim) 12 I 1630 w kościele św. Jakuba w Toruniu, był synem Szymona, płóciennika (tkacza lnu), zamieszkałego na Nowym Mieście.
S. zapewne uczęszczał do szkoły nowomiejskiej. Dn. 16 IX 1649 zapisał się na uniwersytet w Królewcu. Po powrocie do Torunia został wiosną 1662 sekretarzem Rady Miejskiej. W grudniu 1664 wraz z deputacją władz miejskich zabiegał na dworze królewskim w Warszawie o poparcie dla Rady Torunia w jej sporach ze star. dybowskim i z toruńskimi piwowarami. Deputowani próbowali ponadto bronić praw ewangelików do dalszego użytkowania kościoła św. Jakuba w Toruniu. W marcu 1672 uzyskał w sądzie asesorskim w Warszawie korzystny dla toruńskiej Rady Miejskiej dekret dotyczący jej sporów z opozycją cechową. Dn. 18 III 1684 został S. rajcą; w r. 1685 był wójtem przedmiejskim, a w r. 1686 sędzią staromiejskim. Od lutego do maja 1685 wraz z deputacją Rady przebywał w Warszawie w związku z kolejnym zatargiem z cechami, które oskarżał przed królem o odmowę uiszczania podatków miejskich. Bronił S. stanowiska Rady Miejskiej w powstałym w r. 1688 ostrym zatargu na tle wyznaniowym z bpem chełmińskim Kazimierzem Janem Opalińskim. Na przełomie lutego i marca 1690 uczestniczył w rokowaniach Rady z biskupem, prowadzonych w Warszawie przy udziale króla i zakończonych 7 III ugodą.
Dn. 5 IV 1690 został S. burmistrzem, a zarazem prezydentem Rady Miejskiej Torunia. Urząd prezydenta sprawował ponadto w l. 1694, 1700 i 1701. Burgrabią królewskim był w l. 1693, 1696–7 i 1699. W r. 1702 pełnił obie te funkcje. Jako poseł z Torunia na sejmik generalny Prus Królewskich w Grudziądzu z 23 IX 1692 skutecznie bronił przywilejów podatkowych Rady zwalniających z akcyzy piwo warzone w miejskim browarze w Przysieku. W l.n. jeszcze kilkakrotnie uczestniczył w obradach sejmiku generalnego. W r. 1702 polecił zdemontować w kościele Najśw. Marii Panny epitafium burmistrza toruńskiego Jana Kisslinga pod pretekstem bezprawnego umieszczenia tam herbu szlacheckiego. Stało się to przyczyną sporów z rodziną zmarłego. Sprawa znalazła się w sądzie asesorskim, który wydał wyrok niekorzystny dla S-a. Dn. 31 X 1702 witał S. w Toruniu Augusta II. Od r. 1703 pełnił funkcję dyrektora konsystorza ewangelickiego w Toruniu. Po zniszczeniu w r. 1703, na skutek oblężenia przez Szwedów, ratusza toruńskiego i znajdujących się tam akt miejskich, nazywano S-a «żywym archiwum»; dzięki znakomitej pamięci umiał szczegółowo zrekonstruować stan różnych spraw miejskich.
S. zgromadził cenną bibliotekę liczącą 913 książek, głównie prawniczych i historycznych (księgozbiór ten, uzupełniony przez syna Jana Henryka do 1 100 woluminów, został sprzedany na publicznej aukcji w Toruniu 12 IX 1718). S. zmarł w Toruniu 15 VI 1708, pochowano go 21 VI w kościele Najśw. Marii Panny. W panegirykach żałobnych przypisano go do mieszczańskiego herbu Żuraw (Kranich).
S. był żonaty. Pozostawił córkę Elżbietę (zm. przed 8 VI 1708), zamężną za ławnikiem Janem Richtsteigem, i syna Jana Henryka (24 VI 1671 – 26 V 1712), który po studiach w Lipsku (od r. 1689) został w r. 1693 sekretarzem Rady Torunia.
Gumowski M., Herbarz patrycjatu toruńskiego, Tor. 1970 s. 153; – Achremczyk S., Życie polityczne Prus Królewskich i Warmii w latach 1660–1703, Olsztyn 1991; Dzieje Torunia, Tor. 1933; Piskorska H., Organizacja władz i kancelarii miasta Torunia do 1793 r., Tor. 1956 s. 80, 81; Podlaszewska K., XVIII-wieczne księgozbiory mieszczan toruńskich jako przejaw ich kultury umysłowej, Acta Universitatis Wratislaviensis, Bibliotekoznawstwo, T. 7, Wr. 1978 s. 239–40; Prätorius K. G., Thorner Ehrentempel, Berlin 1832 s. 54–5; Serczykowa B., Pierwszy znany regulamin aukcji książek w Toruniu z 1718 r., Zesz. Nauk. Uniw. Mikołaja Kopernika, Nauka o Książce, Z. 4, Tor. 1966 s. 26; Wernicke J. E., Geschichte Thorns, Tor. 1842 II 282, 304, 308, 324, 371–2; – Catalogus librorum partim ab olim Praenobili Domino Simone Schultz, Patriae Civitatis Thorun. praeconsule, Tor. 1718; Die Matrikel der Albertus-Universität zu Königsberg i. Pr., Leipzig 1910 I 508 nr 143; – AP w Tor.: Akta m. Torunia, Katalog II, t. 1 nr 122, 129, Ewangelicka Gmina Nowego Miasta Torunia, t. 76 s. 213; Książnica Miejska w Tor.: drukowane panegiryki ku czci S-a i jego rodziny (pod hasłami: Schultz S., Schultz J. H., Schultz E.).
Jerzy Dygdała