Romanowski Tadeusz Józef (1909–1977), malarz, konserwator. Ur. 25 VI w Umiastowie (woj. warszawskie), był synem Jana i Józefy z Wrzesińskich.
Po ukończeniu gimnazjum R. rozpoczął naukę malarstwa pod kierunkiem Michała Byliny w Szkole Sztuk Pięknych im. Wojciecha Gersona w Warszawie. Dalsze studia artystyczne zamierzał podjąć w tutejszej ASP, w pracowni malarstwa ściennego Leonarda Pękalskiego. Wybuch wojny uniemożliwił realizację tych planów. W r. 1939 R. walczył w kampanii wrześniowej, w następnych zaś latach służył w Armii Krajowej. W okresie okupacji kontynuował w dostępnym zakresie edukację artystyczną w Warszawie: przez krótki czas uczęszczał do prywatnej szkoły malarstwa Jerzego Hulewicza, korzystał także z indywidualnych konsultacji, udzielanych mu przez Leonarda Pękalskiego, z którym pozostawał w serdecznej przyjaźni. Kontakty z Pękalskim wywarły duży wpływ na kształtowanie osobowości twórczej i wybór dalszej drogi artystycznej R-ego. Po wojnie R. studiował w warszawskiej ASP, gdzie był uczniem Jana Cybisa na Wydz. Malarstwa w l. 1945–8 (absolutorium 1950, dyplom 1953) oraz Bohdana Marconiego na Wydz. Konserwacji w l. 1950–3 (absolutorium 1953, dyplom 1955). W r. 1949 jako stypendysta rządu francuskiego, R. odbył w paryskiej pracowni Fernanda Légera dziesięciomiesięczne studia, zakończone udziałem w zbiorowej wystawie prac uczniów tejże pracowni. Od r. 1951 należał do sekcji malarstwa Oddziału Warszawskiego Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). W r. 1952, w grupie studentów ASP, kierowanej przez Leona i Halinę Michalskich, R. brał udział w wykonaniu polichromii plafonu sali Kolumnowej w warszawskim hotelu «Bristol». Z dalszych prac R-ego w tej dziedzinie, tworzonych także zespołowo, wymienić należy malowidła ścienne w kościołach w Wierzbnie, Jeleniej Górze i Świdnicy. W r. 1954 R. znalazł się w gronie konserwatorów odnawiających freski w salach pałacu w Wilanowie. W późniejszych latach R. pracował w zespołach konserwujących malarstwo dekoracyjne we wnętrzach zamku w Oporowie, gmachu Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu (sala z kopułą) oraz kamienicy Książąt Mazowieckich i (jako kierownik zespołu) Soboru Prawosławnego w Warszawie.
W malarstwie sztalugowym (olej, tempera, akryl) R-ego dominującym motywem była natura. Pracując powoli i metodycznie R. konstruował swoje pejzaże na podstawie wnikliwych obserwacji i przemyśleń. W dążeniu do coraz większej klarowności kompozycyjnej, a także intensywności i świetlistości kolorystycznej, R. czerpał elementy z różnych nurtów i kierunków artystycznych. Efektem tych poszukiwań i wyborów stał się indywidualny styl malarski R-ego, usytuowany na granicy realizmu i sztuki abstrakcyjnej. Mieszkając stale w Warszawie R. jeździł na plenery, m. in. w Beskidy, Sudety, na Mazury i nad Bałtyk. W l. 1949–65 odbył także podróże do Francji (dwukrotnie), Włoch, Niemieckiej Republiki Demokratycznej, ZSRR, Belgii, Czechosłowacji, Monako i Szwajcarii. Brał udział w wystawach okręgowych ZPAP w Warszawie w r. 1956 (VII wystawa), 1958 (VIII), 1962 (IX), 1968 (XII) i w Ogólnopolskich Wystawach Plastyki w Radomiu w l. 1958, 1959 (XV), 1960 (XVI), uczestniczył także w VI Internationale Kunstudstilling w Danii w r. 1973 oraz w wystawie malarstwa polskiego w Japonii (Kioto) w r. 1975. Pierwszą wystawę indywidualną miał R. w r. 1955 w Warszawie w lokalu Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), (pokazał wtedy m. in. Studium tańca I, Martwą naturę II, Kompozycję Lato, Kompozycję z gołębiem, Pejzaż). Kolejne wystawy warszawskie R-ego odbyły się w l. 1957 w Klubie Literatów (m. in. Śniadanie, Okno, Jesień, Przed deszczem, Jarzębina, Pszczoły, Wspomnienie, Nad wodą, Sad), 1958 w SARP-ie, 1962 w Galerii Sztuki MDM, 1966 w Galerii Sztuki Współczesnej, 1971 w Klubie Pracowników Rad Narodowych i 1977 w Galerii Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (m. in. Zmrok, Czerwony Ptak, Brzask, Dewon, Źródło niebieskości, Szuwary, Stary młyn, Poranek Mazurski, Szaruga, Z mgły, Bukiet, Owoce). Poza Warszawą miał R. wystawy indywidualne prac w Lublinie w r. 1958 (razem z Erną Rosenstein i Jadwigą Maziarską) w Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych (CBWA), Łodzi w 1965 w Biurze Wystaw Artystycznych (BWA), Krakowie i Nowej Hucie w 1967 w Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych (m. in. wystawił prace Wnętrze, Dolny Śląsk, Góry Stołowe, Pejzaż przestrzenny, Pejzaż zielony, Skarpa, Kamieniołomy, Pejzaż z Kudowy), Wrocławiu w 1968 w BWA, Opolu, Raciborzu, Brzegu i Kluczborku w 1971 (organizowane przez BWA w Opolu), Piastowie, Brwinowie, Milanówku, Pułtusku, Płońsku, Łosicach i Ciechanowie w l. 1971–2 (organizowane przez BWA w Piastowie), w Białymstoku, Czarnej Białostockiej i Hajnówce w r. 1972 (Salon ZPAP i Kluby Związków Zawodowych) oraz w Zielonej Górze w r. 1973 (razem z Ryszardem Bieleckim) w BWA. Zmarł nagle na zawał serca 26 VI 1977 w Ustce, pochowany został 30 VI na cmentarzu Czerniakowskim w Warszawie.
Z małżeństwa z Hanną Sawicką, siostrzenicą Leonarda Pękalskiego (zob.), R. miał córkę Magdalenę Ewę.
Prace R-ego znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, Tow. Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie, Min. Kultury i Sztuki, okręgowych Biur Wystaw Artystycznych oraz w kolekcjach prywatnych w kraju, USA i Kanadzie.
Fot. R-ego reprod. w katalogach wystaw artysty (Wrocław 1958, Piastów 1971, Zielona Góra 1973, Warszawa 1977); – Artyści plastycy okręgu warsz. ZPAP 1945–70; Katalogi wystaw: Bielecki R., T. Romanowski, Zielona Góra ZPAP BWA (fot.); J. Maziarska, R. Rosenstein, T. Romanowski, L. 1958; Malarstwo Tadeusza Romanowskiego, Kr. 1967 TPSP Pałac Sztuki; Malarstwo Tadeusza Romanowskiego, W. 1977 TPSP (wstęp M. Bylina, fot.); Tadeusz Romanowski malarstwo, Wr. 1968 ZPAP BWA (Wstęp K. J. Pilchowie, fot.); Tadeusz Romanowski malarstwo, Piastów 1971 BWA (fot.); Wystawa malarstwa Tadeusza Romanowskiego, Ł. 1965 BWA; Wystawa malarstwa Tadeusza Romanowskiego, Piastów 1971 BWA (wstęp T. Dominik); Wystawa prac Tadeusza Romanowskiego, W. 1955 ZPAP CBWA (Cykl indywidualnych i zespołowych wystaw prac plastyków okręgu warszawskiego ZPAP. Katalog nr 13): Wystawa prac Tadeusza Romanowskiego, W. 1957 ZPAP CBWA; – Piwocki, Hist. ASP; – „Biul. Rady Artystycznej ZPAP” 1977 nr 3–4 s. 83 (nekrolog); „Dzien. Łódz.” 1965 nr 113 ( Plastyka w Łodzi); „Express Wieczorny” 1977 nr 62; „Gaz. Zielonogórska” 1973 nr z 4 IV; „Głos Pracy” 1952 nr 35; „Głos Robotn.” 1965 nr 130; „Odgłosy” 1965 nr 21 (Arystarch, Notatnik kulturalny); „Odra” 1968 nr 10; „Roczn. CBWA” za l. 1956, 1957, 1958, 1959–61, 1962, 1965/7, 1968–70; „Tryb. Opolska” 1969 nr 59 (ciekawe propozycje malarskie); „Życie Warszawy” 1977 nr 60, nr 153, 154 (nekrologi); – CBWA w W., Dział Wydawnictw: Zbiory dokumentacji CBWA; IS PAN: Mater. Pracowni dokumentacji plastyki współczesnej; Rzymskokatolicka paraf. św. Bonifacego w W., Zarząd Cmentarza Czerniakowskiego: Księga Cmentarza i Księga Zmarłych.
Wanda Maria Rudzińska