Kuchar Tadeusz (1891–1966), inżynier-mechanik, pionier w dziedzinie budownictwa i urządzeń sportowych w Polsce, sportowiec i działacz kultury fizycznej. Ur. 13 IV w Krakowie, najstarszy spośród sześciu synów Ludwika, dyrektora firmy «P. Mikolasch i Ska» we Lwowie, i Ludwiki z Drzewieckich. Rodzice K-a byli entuzjastami sportu i wieloletnimi działaczami Lwowskiego Klubu Sportowego (LKS) «Pogoń» we Lwowie. Po ukończeniu nauki w szkole elementarnej i średniej (III Gimnazjum) we Lwowie studiował K. w l. 1908–14 na Wydziale Mechaniczno-Ruchowym (budowy maszyn) Politechniki Lwowskiej. Tytułu inżyniera używał dopiero od r. 1921. Od r. 1905 uprawiał czynnie piłkarstwo i lekką atletykę, początkowo w zespołach szkolnych, a następnie w LKS «Pogoń». W l. 1908–14 był kapitanem I zespołu piłkarskiego oraz osiągnął znakomite rezultaty sportowe w biegach (długie i średnie), chodach, pływaniu i narciarstwie. W r. 1912 reprezentował Austrię na olimpiadzie w Sztokholmie. Był ośmiokrotnym rekordzistą Austrii (1914) i Polski (1919) w lekkiej atletyki oraz mistrzem Polski, Austrii, Węgier i Czech.
Służbę wojskową odbywał K. od końca 1913 r. w armii austriackiej, po odzyskaniu niepodległości przez państwo polskie przeszedł do armii polskiej. Jako kapitan W. P. brał udział w walkach o Lwów, dowodząc baterią 1. lwowskiego p. artylerii polowej i został odznaczony dwukrotnie Krzyżem Walecznych. W tej samej formacji brał udział w wojnie 1920 r. i otrzymał wówczas Order Virtuti Militari V klasy. W l. 1921–32 administrował odbudową gmachu Fundacji Skarbka we Lwowie oraz uzyskał specjalizację w zakresie budownictwa sportowego. W l. 1932–4 był kierownikiem referatu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego (WF i PW) w Zarządzie Miejskim we Lwowie. Równocześnie był projektantem i kierownikiem budowy nowoczesnej skoczni narciarskiej w Worochcie, współprojektantem i kierownikiem technicznym budowy dwóch pływalni otwartych i jednej krytej oraz hali sportowej. W r. 1934 jako specjalista w dziedzinie budownictwa sportowego uzyskał K. nominację na stanowisko referenta do spraw urządzeń wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego oraz sportu w Państwowym Urzędzie WFiPW. Przeniósł się wówczas do Warszawy. Pozostając na tym stanowisku do r. 1939, opracował pierwszy ogólnokrajowy program budowy urządzeń sportowych w miastach. Zapewne w związku z pracą w Państwowym Urzędzie WFiPW awansował stopniowo jako oficer rezerwy do rangi pułkownika. Był w tym okresie wykładowcą z zakresu budownictwa i urządzeń sportowych w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego (CIWF – od r. 1938 Akademia Wychowania Fizycznego, AWF) w Warszawie oraz rzecznikiem budownictwa sportowego w Związku Miast Polskich.
Równocześnie rozwinął K. szeroką pionierską działalność organizacyjną w sporcie polskim. Był inicjatorem i organizatorem oraz działaczem na wysokich stanowiskach w pierwszych polskich związkach sportowych: piłkarskim (1919), lekkoatletycznym (1919), pływackim (1922), łyżwiarskim i hokejowym (1925) oraz piłki ręcznej. W Polskim Związku Lekkoatletycznym był w l. 1919–20 pierwszym prezesem. Był również współorganizatorem i działaczem najwyższych instancji sportu polskiego: Polskiego Komitetu Igrzysk Olimpijskich (PKIOl, 1919), Związku Polskich Związków Sportowych (ZPZS, 1922) oraz Ligi Piłkarskiej Polskiego Związku Piłki Nożnej (PZPN, 1927). W l. 1921–34 zajmował ponadto wysokie stanowiska w zarządzie LKS «Pogoń» oraz w okręgowych związkach sportowych we Lwowie i na Śląsku. W r. 1936 z inicjatywy K-a powstała (posiadająca własny budżet) akcja Okręgowych Komisji Młodzieżowych i centralnych obozów szkoleniowych juniorów piłkarskich. Jako przedstawiciel centralnych władz sportowych był w r. 1936 kierownikiem technicznym polskiej ekipy na zimowe i letnie igrzyska olimpijskie oraz reprezentował sport polski na międzynarodowych kongresach: piłkarskich (Amsterdam i Barcelona), lekkoatletycznym (Sztokholm), piłki ręcznej (Berlin). W l. 1939–41 pracował jako inżynier urządzeń wychowania fizycznego i sportu w kombinacie sportowym «Dynamo» we Lwowie. Po zajęciu Lwowa przez Niemców ukrywał się w Leszczkowie, a następnie przeniósł się do Krakowa i do chwili wyzwolenia pracował jako urzędnik Banku Emisyjnego.
Od r. 1945 pracował K. nad uruchomieniem transportu na Kanale Gliwickim. W t. r. ponownie zorganizował w Krakowie PZPN i był inicjatorem przeniesienia go do Warszawy. W lutym 1946 r. uzyskał K. nominację na stanowisko pierwszego po wojnie dyrektora Państwowego Urzędu WFiPW, a w r. 1948 na stanowisko dyrektora Głównego Urzędu Kultury Fizycznej. W okresie reorganizacji kultury fizycznej w Polsce w kwietniu 1949 r. otrzymał, na własną prośbę, skierowanie do pracy w dziedzinie inwestycji budownictwa sportowego i organizacji przedsiębiorstw sprzętu sportowego. W l. 1949–57 był autorem projektów narodowych planów gospodarczych w tej dziedzinie. Z okresu tego pozostały publikacje K-a: Wiejskie budownictwo sportowe (W. 1951), Zarys budownictwa sportowego (W. 1955). Był współredaktorem pracy zbiorowej „Urządzenia sportowe, wytyczne do projektowania” (W. 1954). W r. 1957 otrzymał K. nominację na dyrektora Departamentu Budowy Urządzeń Sportowych Głównego Komitetu Kultury Fizycznej (GKKF). Na stanowisku tym pracował do chwili przejścia na emeryturę wiosną 1965 r. W okresie tym K. odegrał przodującą rolę w realizacji takich inwestycji sportowych, jak Stadion Dziesięciolecia, Stadion Śląski, Torwar, hala sportowa w Łodzi, skocznia narciarska w Zakopanem oraz liczne pływalnie kryte, ośrodki sportowe i inne obiekty. Swoją wiedzę i bogate doświadczenie w dziedzinie budownictwa sportowego zawarł w pracy zbiorowej pt. Urządzenia sportowe, projektowanie i budowa (W. 1959). Obok pracy zawodowej K. nadal pracował społecznie w ruchu sportowym, a szczególnie w PZPN, Polskim Związku Piłki Ręcznej, PKIOl. Był również członkiem rad i podkomitetów w ramach GKKFiT (od 1960) oraz wykładowcą w AWF.
Za całokształt działalności odznaczony był Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Odznaką Zasłużonego Działacza Kultury Fizycznej. Ponadto różne organizacje sportowe nadały K-owi 6 Honorowych Złotych Odznak, 2 honorowe członkostwa i wiele innych wyróżnień. Z żoną Zofią miał córkę Zofię. Brat Wacław jest także wybitnym sportowcem. K. zmarł w Warszawie 5 IV 1966 r., pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach.
Jakubowski T., K. T. (1891–1966), „Wych. Fizyczne i Sport” T. 12: 1968 nr 3 s. 93–6; tenże, Trzy dwudziestolecia T. K-a w służbie kultury fizycznej, „Kult. Fizyczna” 1966 nr 6 s. 249–52; Księga pamiątkowa poświęcona 35-leciu Lwowskiego Klubu Sportowego Pogoń 1904–1939, Lw. 1939 s. 11–2, 350–1 (fot.); Mielech S., Gole, faule i ofsaidy, W. 1957 s. 164; tenże, Sportowe sprawy i sprawki, W. 1963 s. 46, 50, 67–9, 72, 93, 125, 128, 129, 134; – Wacek R., Wspomnienia sportowe, [b. m. i r.] s. 23–4; – „Dzien. Pol.” 1966 nr z 4 i 6 IV; „Sport” 1966 nr 41, 42; „Sportowiec” 1966 nr 15 s. 2; „Tempo” 1966 nr 15; „Trybuna Ludu” 1966 nr z 6 i 7 IV; „Życie Warsz.” 1966 nr 82, 83, 84.
Kazimierz Toporowicz