INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w 1976 r. w XXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Molenda Tadeusz (1911–1975), leśnik-ekonomista, profesor zwyczajny, pierwszy rektor Wyższej Szkoły Rolniczej (WSR) w Poznaniu, podsekretarz stanu w Min. Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego. Ur. 8 V w Grodźcu koło Będzina, był synem robotnika Piotra i Balbiny z Jaworskich. Pierwsze nauki pobierał w szkole powszechnej w Jędrzejowie, a następnie w l. 1923–9 chodził do tamtejszego gimnazjum koedukacyjnego matematyczno-przyrodniczego, w którym uzyskał maturę. W l. 1929–33 studiował leśnictwo na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniw. Pozn. i uzyskał dyplom inżyniera leśnictwa. Następnie do r. 1937 pracował jako starszy asystent przy katedrze dendrometrii tegoż Wydziału. W tym czasie specjalizował się u prof. Tadeusza Wielgosza w zakresie teorii statystyki, a także prowadził przez pięć lat jego biuro urządzania lasów prywatnych. Natomiast u prof. Stefana Studniarskiego specjalizował się w zakresie ekonomiki leśnej. W marcu 1936 uzyskał stopień doktora nauk leśnych na podstawie rozprawy Dendrometryczna analiza drzewostanu sosnowego w świetle badań statystycznych („Roczn. Nauk. Roln. i Leśn.” T. 39: 1937 z. 2/3 s. 221–91). W r. 1938 objął stanowisko radcy ekonomicznego w Naczelnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Warszawie i pracował tam aż do wybuchu wojny. Do r. 1939 ogłosił drukiem 15 prac i artykułów, w tym 7 naukowo-badawczych dotyczących trzech zagadnień: krytycznej analizy doktryn ekonomiczno-leśnych, analizy metodyki ekspertyz leśnych i zastosowania teorii statystyki do urządzania lasu, np. Wpływ doktryn ekonomicznych na kierunek i rozwój statystyki leśnej (P. 1937). W początkach okupacji pracował jako robotnik drogowy w Jędrzejowie, od r. 1940 jako sekretarz w nadleśnictwie Moskorzów koło Włoszczowej, a w l. 1941–3 był nadleśniczym w pobliskich lasach prywatnych Chlewska Wola; brał udział w tajnym nauczaniu i współpracował z ruchem oporu. Zmuszony opuścić pracę w Chlewskiej Woli, ukrywał się aż do końca wojny.

Po wyzwoleniu M. został skierowany przez Dyrekcję Naczelną Lasów Państwowych w Łodzi na stanowisko nadleśniczego w nadleśnictwie Leszyce pod Bydgoszczą pozostając tam do r. 1947. W tym czasie, 30 V 1946 przeprowadził przewód habilitacyjny z zakresu ekonomiki i polityki leśnej na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniw. Pozn. na podstawie rozprawy Polityka gospodarcza lasów państwowych w dziedzinie produkcji surowca drzewnego. Od grudnia 1946 był kierownikiem katedry ekonomii i polityki leśnej na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniw. Pozn., pełniąc obowiązki zastępcy profesora. Równocześnie w r. 1947 został kierownikiem oddziału planowania w Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu, a w l. 1948–50 kierował Zakładem Ekonomiki i Polityki Leśnej Instytutu Badawczego Leśnictwa w Poznaniu. Na uczelni w l. akad. 1949/50–1950/1 był dziekanem Wydziału Leśnego Uniw. Pozn. M. był głównym organizatorem Wyższej Szkoły Rolniczej (WSR) w Poznaniu i po jej utworzeniu pierwszym rektorem w l. akad. 1951/2–1953/4, a w n. l. 1956/7–1959/60 dziekanem Wydziału Leśnego. Mianowany został profesorem nadzwycz. 1 VII 1950, a profesorem zwycz. 26 II 1959. Jako rektor WSR zainicjował powstanie nowych wydziałów i oddziałów, rozbudował zakłady doświadczalne w Murowanej Goślinie i doprowadził do utworzenia drugiego ośrodka doświadczalnictwa leśnego w Siemianicach pod Kępnem, a także do przejęcia przez uczelnię arboretum w Gołuchowie. Jednocześnie nadal do r. 1963 był kierownikiem wielozakładowej katedry ekonomiki leśnictwa WSR, w której kierował Zakładem Ekonomiki Leśnictwa (1946–63), Zakładem Administracji i Rachunkowości Leśnej (1953–8) oraz Zakładem Planowania Gospodarczego (1953–7). Dn. 29 VI 1961 został powołany na stanowisko podsekretarza stanu w Min. Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego, które zajmował do 19 IV 1969 i od tego czasu stale mieszkał w Warszawie. Równocześnie był organizatorem i kierownikiem w okresie od 1 I 1964 do 31 XII 1969 Pracowni Badań Ekonomicznych Leśnictwa i Drzewnictwa wchodzącej w skład Zakładu Ekonomiki Rolnictwa PAN. Od r. 1970 był pierwszym dyrektorem Instytutu Ekonomiki Leśnictwa i Organizacji Gospodarstwa Leśnego na Wydziale Leśnym WSR w Krakowie, przy którym zorganizował jedyne w kraju studium podyplomowe Ekonomiki Leśnictwa. Od 1 I 1972 do 30 V 1974 był pierwszym zastępcą dyrektora do spraw naukowych Instytutu Badawczego Leśnictwa (IBL) w Warszawie, a następnie od czerwca 1974 aż do śmierci był kierownikiem Zakładu Prognoz IBL.

W l. 1945–6 był członkiem Wydziału Ekonomicznego Wojewódzkiego Komitetu Polskiej Partii Socjalistycznej, w l. 1948–9 drugim sekretarzem Komitetu Uczelnianego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), członkiem egzekutywy na Uniw. Pozn. i tamże na WSR, od r. 1960 członkiem KW PZPR w Poznaniu, a od r. 1961 członkiem Komisji Leśnej KC PZPR. Był członkiem Komitetu Nauk Leśnych PAN, w l. 1966–71 przewodniczącym Prezydium Komitetu Technologii Drewna PAN, przewodniczącym Resortowej Komisji do spraw gospodarczo-leśnych i rekultywacyjnych w rejonach przemysłowych oraz członkiem wielu towarzystw naukowych.

M. był wybitnym specjalistą z zakresu ekonomiki leśnictwa i drzewnictwa, twórcą szkoły prognozowania gospodarki leśnej. Jego twórczość naukowa ma charakter teoretyczno-analityczny, a głównym osiągnięciem było opracowanie modelu integracji ekonomicznej gospodarstwa leśnego z przemysłem drzewnym. Przy współpracy z matematykami rozwinął badania nad możliwością wprowadzenia metod ekonometrycznych do analizy zagadnień ekonomiczno-leśnych i potrzeb praktyki leśnej. Zajmując się teoretycznymi podstawami ekonomiki leśnictwa jako nauki, w ostatnich latach życia rozwijał zagadnienia prognozowania oraz wyceniania strat i szkód w środowisku leśnym na skutek rozwoju przemysłu. Rezultatem tych badań zespołowych jego Zakładu było opracowanie „Prognozy rozwoju leśnictwa do roku 2000”. M. był autorem ponad 100 rozpraw i artykułów naukowych, i także kilku skryptów i podręczników akademickich, m. in.: Rachunkowość leśna i przemysłowo-drzewna (P. 1957, 1959), Finanse i rachunkowość w gospodarstwie leśnym (W. 1963), Zarys ekonomiki drzewnictwa (W. 1965). Był inicjatorem i współautorem (razem z P. W. Vasilevem) wydanego w r. 1972 dzieła zbiorowego o ekonomice leśnej krajów socjalistycznych Lesnoe choziajstvo w sistemie planiruemoj ekonomiki (Gospodarstwo leśne w systemie ekonomiki planowanej). Interesował się też historią leśnictwa jako współautor zbiorowych prac „Twórcy i organizatorzy leśnictwa polskiego na tle jego rozwoju” (W. 1974) i „Nauki leśne w Polsce 1920–1970” (w druku). Wychował cały zastęp ekonomistów leśnych, którzy zajęli ważne stanowiska w gospodarce krajowej. Brał udział w zagranicznych konferencjach naukowych, gdzie wygłaszał referaty (m. in. w Austrii i Finlandii).

Zmarł M. nagle 17 VIII 1975 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Komunalnym (dawny Wojskowy). Miał liczne odznaczenia, m. in. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, Medal XXX-lecia PRL, medal za zasługi dla obronności kraju oraz odznaczenia honorowe.

Z małżeństwa zawartego w r. 1943 z Krystyną Wajda miał trzy córki: Ewę (ur. 1946), Magdalenę (ur. 1948) i Katarzynę (ur. 1954).

 

Bibliografia polskiego piśmiennictwa leśnego, (W.) za lata: 1945–9, 1950–2, 1953–6, 1957–8, 1959–60, 1961, 1962–3, 1964–5, 1966–7; Wykaz stopni i tytułów naukowych nadanych w dziedzinie leśnictwa i drzewnictwa polskiego w latach 1918–1964, W. 1966 s. 25, 63–4, 74, 76; – Dzieje akademickich studiów rolniczych i leśnych w Wielkopolsce 1919–1969, P. 1970 (fot. po s. 120); Leśnictwo polskie w okresie drugiej wojny światowej, W. 1967 s. 2, 35, 66, 89, 102, 107, 242, 303–4, 307, 340, 344, 353–5; Nauka w Wielkopolsce, P. 1973; Polskie Towarzystwo Leśne w Polsce Ludowej, W. 1972 s. 40, 47, 50–1, 53, 57–8, 119, 123, 150, 156, 158, 174, 264; Twórcy i organizatorzy leśnictwa polskiego na tle jego rozwoju, W. 1974; Więcko E., Ekonomika leśnictwa w Polsce Ludowej w świetle piśmiennictwa, „Sylwan” 1973 nr 8 s. 45–57; Żabko-Potopowicz A., Stan badań w zakresie ekonomiki leśnictwa w Polsce, „Sylwan” 1959 nr 8 s. 61–75, nr 3 s. 76–7, 1961 nr 6 s. 84, 1969 nr 4 s. 86; – Kronika Uniw. Pozn. za l. akad. 1945–1954/5, P. 1958 s. 11, 650–1, 690, 733–5, 804, 809, 833; Kronika Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu za l. akad. 1951/52–1958/59, P. 1960; – „Głos Wpol.” 1975 nr 181 s. 5; „Kron. M. Poznania” 1976 nr 4 (w druku); „Las Pol.” 1961 nr 15/16 s. II (fot.) 1, 1972 nr 7 s. 20, 1975 nr 19 s. 8 (fot.); „Tryb. Ludu” 1975 nr 192 s. 2, 4, nr 193 s. 4, nr 194 s. 4; „Życie Warsz.” 1975 nr 192 s. 7; – Informacje rodziny.

Andrzej Dzięczkowski

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Walerian Czuma

1890-12-24 - 1962-04-07
dowódca obrony Warszawy
 

August Konstanty Krasicki

1873-04-19 - 1946-07-04
botanik
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Kazimierz Radomski

1898-06-18 - 1977-09-27
botanik
 

Ludomir Aleksander Różycki

1883-09-18 - 1953-01-01
dyrygent
 

Wiktor Emeryk Jan Staniewicz

1866-09-21 - 1932-12-23
matematyk
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.