Stryjeński (Ludwik) Tadeusz (1849–1943), architekt.
Ur. 29 VII w Carouge koło Genewy, był synem Aleksandra (zob.) i Pauliny de Lestocq, bratem Kazimierza (zob.).
S. był wychowywany w tradycji polskiej; w l. 1857–65 uczył się w Szkole Narodowej Polskiej w Batignolles (obecnie w obrębie Paryża); przez ostatni rok w jej klasie technicznej. W l. 1865–7 studiował matematykę w Wyższej Szkole Polskiej przy Boulevard de Montparnasse w Paryżu. W r. szk. 1867/8 kształcił się w Szkole Sztuk Zdobniczych w Genewie i jednocześnie pracował z ojcem przy niwelacji dróg prowadzonej przez miejscowe Biuro Robót Publicznych. Od r. 1868 studiował architekturę na politechn. w Zurychu, pod kierunkiem m.in. Gottfrieda Sempera oraz specjalisty w dziedzinie konstrukcji budowlanych Ernsta Gladbacha. W trakcie studiów, w l. 1870–1, odbył praktyki: budowlaną w Genewie, w biurze architekta Ch. Auvergue oraz inżynierską we Fryburgu, w spółce kolejowej Lozanna–Fryburg–Berno, pod kierunkiem Wiktora Jundziłła. Ukończył studia i 8 VIII 1872 otrzymał dyplom architekta; od października t.r. do kwietnia 1873 pracował w Wiedniu jako rysownik w firmie Wiener Baugesellschaft pod kierunkiem architekta L. Tischlera; był także krótko zatrudniony w wiedeńskim Kurorte Baugesellschaft. W Wiedniu współpracował z Konstantym Broel-Platerem przy rozrysowaniu konkursowego projektu restauracji gmachu krakowskich Sukiennic; zetknął się wtedy po raz pierwszy z zabytkami Krakowa. Od kwietnia 1873 pracował przez siedem miesięcy w Budapeszcie jako inżynier w biurze kolei austro-węgierskiej (Österreichische Staats–Eisenbahn–Gesellschaft), m.in. przy budowie dworca Keleti. Otrzymawszy kontrakt architekta rządowego w Peru, wyjechał pod koniec t.r. do Limy. Zaprojektował tam rozległy kompleks budynków miejscowej szkoły rolniczej (niezrealizowany) oraz kościół w pobliskim Chirilos, kierował też budową kościoła w Tacna, realizowaną wg projektu Maximiliano Mimeya. W r. 1877 opuścił Peru i przez USA (Nowy Jork i Filadelfię) udał się do Paryża, gdzie przebywał kilka miesięcy. Następnie znalazł się na ziemiach polskich. Zwiedził Galicję, a w Warszawie poznał Józefa Piusa Dziekońskiego i podjął pracę w jego biurze architektonicznym. Wkrótce jednak wrócił do Paryża i rozpoczął studia z zakresu architektury w École des Beaux-Arts, pracując jednocześnie u architekta P. Ginaina. W kwietniu 1878 został mianowany członkiem wolnym Tow. Nauk Ścisłych w Paryżu.
W r. 1878 odpowiedział S. na ogłoszenie w „Czasie” i w rezultacie otrzymał stanowisko asystenta budownictwa w Inst. Techniczno-Przemysłowym w Krakowie. W związku z tym w grudniu t.r. osiadł tamże na stałe. Popierany przez Pawła Popiela, otrzymał w czerwcu 1879 obywatelstwo Austro-Węgier (przy zachowaniu obywatelstwa szwajcarskiego), a w październiku – koncesję budowniczego. T.r. we współpracy z Tomaszem Prylińskim podjął rozbudowę gmachu Tow. Wzajemnych Ubezpieczeń «Florianka» przy ul. Basztowej 6–9 (ukończona w r. 1886). Pod koniec t.r. zrezygnował z pracy w Inst. Techniczno-Przemysłowym i rozpoczął realizację prywatnych zleceń budowlanych. W r. 1881 postawił pawilon gościnny w majątku Wodzickich w Tyczynie oraz zaprojektował przebudowę wież katedry we Włocławku. W tym okresie powstał też drewniany teatr w Krynicy (1883, niezachowany) oraz kościół p. wezw. św. Gertrudy i Michała Archanioła w Wielowsi (1886, obecnie w granicach Tarnobrzega). Dla rodziny Jędrzejowiczów przebudował dwory w Załężu (dla Władysława, 1882), Staromieściu (obecnie dzielnica Rzeszowa, dla Adama, 1882–3) i Jasionce (dla Stanisława, 1887), a dla rodziny Dolańskich neogotycki pałac w Grębowie (1885). Dobudował skrzydła w pałacu Morstinów w Pławowicach (1886). Założył własne biuro architektoniczne w Krakowie, w którym zatrudniał młodych architektów, tworząc z nimi spółki partnerskie; w l. 1885–9 kierował biurem Władysław Ekielski. S. współpracował także (w l. 1887–8) z budowniczym Karolem Knausem. W r. 1884 zawiązał spółkę z Leonardem i Romanem Muranyi, która uruchomiła w Krakowie fabrykę parową posadzek i robót stolarskich przy ul. Dajwór.
W pierwszym okresie twórczości (do końca XIX w.) pozostawał S. pod wpływem neorenesansu i klasycyzmu francuskiego. Reprezentują ten styl krakowskie wille przy ul. Batorego: wzniesiona pod nr 12 dla S-ego (który umieścił tam swe biuro) «Pod Stańczykiem» (1882–3), z dobudowaną pracownią (1884) i galerią (1892), oraz wzniesiona pod nr 14 dla Chranickich (1883–8), a także kamienica Konopków pod nr 24 (1886) i Popielów pod nr 20 (1888). Neorenesansowy charakter nadał też S. przebudowanemu w r. 1883 pałacowi Marceliny Czartoryskiej w Woli Justowskiej pod Krakowem (tzw. Willa Decjusza). W r. 1885 powstały bliźniacze neorenesansowe pałacyki: Maurycego Straszewskiego (przy ul. Podzamcze 10) i Komierowskiej (przy ul. Straszewskiego 1). Również w tym stylu zostały zaprojektowane: reprezentacyjny, monumentalny budynek z okazałą kopułą przy ul. Rakowickiej (obecnie siedziba Akad. Ekonomicznej), wyróżniony w r. 1888 pierwszą nagrodą w konkursie na projekt schroniska dla chłopców Fundacji im. ks. Aleksandra Lubomirskiego (wspólnie z Ekielskim) oraz pałacyk Zygmunta Pusłowskiego przy ul. Kolejowej (obecnie Westerplatte) 10, prawdopodobnie również wspólnie z Ekielskim. Za plany urządzeń sanitarnych w gmachu przy ul. Rakowickiej otrzymali obaj t.r. brązowy medal na Wystawie Higieniczno-Lekarskiej we Lwowie. Razem przebudowali też (w stylu eklektyczno-klasycyzującym) pałac Władysława Wołodkowicza przy ul. Lubicz 1 (1885–6) oraz zaprojektowali (1888) ikonostas w cerkwi greckokatolickiej przy ul. Wiślnej. W l. 1887–8 zbudował S. (wspólnie z Knausem wg projektu Fryderyka Setza) gmach Poczty Głównej, a samodzielnie przebudował klinikę chirurgiczną przy ul. Kopernika 40 (wg projektu Józefa Sarego). W r. 1888 przebudował dla Pawła Popiela dom przy ul. Basztowej 2.
Od r. 1880 był S. członkiem Tow. Technicznego w Krakowie. W r. 1884 wszedł do komitetu redakcyjnego „Czasopisma Technicznego” i t.r. uczestniczył w przygotowaniu ustawy budowlanej dla Krakowa. W l. 1885–8 był wiceprezesem Tow. Technicznego; zabiegał później o budowę dla Towarzystwa gmachu (1905–7) i unormowanie zasad konkursów architektonicznych (1906). W r. 1886 został członkiem Stow. Inżynierów i Architektów Austriackich z siedzibą we Lwowie. Na Wystawie Krajowej Rolniczo-Przemysłowej i Wystawie Sztuki Polskiej (obie w Krakowie w r. 1887) eksponował swe projekty i szkice (m.in. willi «Pod Stańczykiem», przebudowy pałacu w Woli Justowskiej i wież katedry włocławskiej). T.r. był jurorem w trzecim konkursie na pomnik Adama Mickiewicza w Krakowie. Prawdopodobnie w tym czasie został członkiem Towarzystwa dla Upiększania Miasta Krakowa. W r. 1889 Namiestnictwo mianowało go autoryzowanym architektem cywilnym, co pozwoliło mu jeszcze t.r. zostać członkiem Izby Inżynierskiej Król. Galicji i W. Ks. Krakowskiego z siedzibą we Lwowie. Wszedł w skład założonego w r. 1891 Stow. Budowniczych, a od r. 1892 uczestniczył w pracach Komisji Historii Sztuki AU i był członkiem (do r. 1895) Tow. Politechnicznego we Lwowie. Po śmierci Jana Matejki, w r. 1893, założył z Marianem Sokołowskim Tow. im. J. Matejki, w celu utworzenia muzeum w domu artysty przy ul. Floriańskiej 41 (obecnie oddz. Muz. Narod. w Kr., Dom Matejki). W r. 1896 został radnym m. Krakowa. T.r. Wydz. Krajowy powołał go na członka komisji ds. przemysłowych, a Tow. Gimnastyczne «Sokół» mianowało go członkiem założycielem. Od ok. r. 1881 był S. członkiem Tow. św. Łukasza. W tym czasie zainteresował się opieką nad zabytkami.
W r. 1887 rozpoczął S. restaurację kościoła p. wezw. NMP w Krakowie; w l. 1889–91 odsłonił i zrekonstruował pierwotną artykulację ścian i dekorację prezbiterium. Komitet Parafialny upamiętnił jego zasługi, umieszczając wykonaną przez Zygmunta Langmana wg rysunku Matejki kamienną rzeźbę jego głowy jako wspornik obok południowego portalu w prezbiterium. W okresie prac w tym kościele poznał S. współpracujących przy tworzeniu polichromii studentów Szkoły Sztuk Pięknych, Stanisława Wyspiańskiego i Józefa Mehoffera; roztoczył nad nimi opiekę artystyczną, ułatwiając podróże zagraniczne i wspierając finansowo. W l. 1892–5 działał w Komitecie Wykonawczym restauracji kaplicy Zygmuntowskiej w katedrze na Wawelu. W r. 1894 otrzymał tytuł radcy budownictwa i wstąpił do TPSP. T.r. nadbudował gmach AU przy ul. Sławkowskiej w Krakowie. Od r. 1895 był członkiem Grona Konserwatorów Galicji Zachodniej (konserwatorem zabytków powiatów: grybowskiego, jasielskiego, krośnieńskiego, limanowskiego, nowosądeckiego i nowotarskiego). T.r. zawiązał spółkę architektoniczną z Józefem Pokutyńskim, która zaprojektowała dla Emeryka Hutten Czapskiego pawilon przy ul. Wolskiej (obecnie Piłsudskiego 10). Następnie założył spółkę z Zygmuntem Hendlem, z którym zrealizował wiele projektów, głównie konserwatorskich, m.in. odnowienie kościołów p. wezw. Świętego Krzyża (1896–8) oraz św. św. Piotra i Pawła (1899–1903). Nie jest pewny, przyjmowany przez niektórych badaczy, udział Hendla w projektowaniu i budowie przez S-ego reprezentacyjnego gmachu Powiatowej Kasy Oszczędności przy ul. Pijarskiej 1 (1897–9); dekoracja tego budynku zapowiadała już styl secesji. Współpracując z konserwatorem zabytków m. Krakowa Stanisławem Tomkowiczem, kierował S. również odnowieniem kościołów p. wezw. św. Marka (1894–6), św. Barbary (1897) i Najświętszego Salwatora. Prowadził także prace konserwatorskie w kościołach w Krośnie: p. wezw. Nawiedzenia NMP (1899–1904) i farnym, p. wezw. Świętej Trójcy (1899–1910). Do kościoła p. wezw. św. św. Janów w Wilnie zaprojektował w r. 1898 pomnik przyścienny Adama Mickiewicza (popiersie poety wykonał Marceli Guyski). W r. 1900 był jurorem w konkursie na polichromię kaplicy p.wezw. Świętej Trójcy (królowej Zofii) w katedrze na Wawelu, a w r. 1903 w konkursie na witraż do kaplicy p. wezw. św. Szczepana (Szafrańców, tamże).
W r. 1897 nawiązał S. współpracę z Franciszkiem Mączyńskim. Początkowo, mimo nagród, które zdobywali w konkursach architektonicznych, ich projektów nie realizowano (m.in. w Warszawie secesyjnego Hotelu Bristol z r. 1898 i domu Stow. Pracowników Handlowych Wyznania Mojżeszowego z r. 1899). Współpraca rozwinęła się po powrocie Mączyńskiego z zagranicy. Zaprojektowali, wzniesiony w l. 1903–5 wczesnomodernistyczny, z cechami historyzmu, kościół p. wezw. Opieki św. Józefa oraz klasztor Karmelitanek Bosych przy ul. Łobzowskiej w Krakowie. W l. 1904–6 przebudowali gmach Teatru Starego, nadając mu charakter secesyjny (S. zastosował tu po raz pierwszy na ziemiach polskich konstrukcje żelbetowe). W tych samych latach zbudowano wg projektu S-ego i Mączyńskiego gmach Izby Handlowej i Przemysłowej («Dom pod globusem») przy ul. Długiej 1, gdzie S. również zastosował żelbet. Równocześnie przebudował S. w r. 1905 dla arcyks. Karola Stefana Habsburga pałac w Żywcu, a w r. 1906 barokowy pałac Szembeków w Porębie Żegoty koło Chrzanowa. W l. 1906–9 był S. dyrektorem Muz. Techniczno-Przemysłowego oraz Krajowego Inst. Popierania Rękodzieł i Przemysłu w Krakowie. Uporządkował zbiory i bibliotekę Muzeum, założył nowe warsztaty (m.in. introligatorski), zorganizował liczne kursy rzemieślnicze (m.in. krawieckie, stolarskie, murarskie itp.). Działalność i cele obu instytucji przedstawił w broszurze Instytut Sztuki i Rzemiosł w Krakowie (Kr. 1906). W r. 1909 spółka «Stryjeński–Mączyński» rozpoczęła budowę zaprojektowanego wspólnie gmachu dla Muz. Techniczno-Przemysłowego przy ul. Smoleńsk 9 (fasada projektu Józefa Czajkowskiego); konstrukcja głównej klatki schodowej tego budynku uważana jest za najbardziej nowatorskie dzieło S-ego. Również wspólnie z Mączyńskim zaprojektował S. w r. 1910 budynek lecznicy związkowej przy ul. Garncarskiej (S. rozbudował go w l. dwudziestych). Z zespołem: Czajkowski, Ekielski, Ludwik Wojtyczko i Kazimierz Wyczyński, S. wygrał w r. 1910 konkurs na zagospodarowanie przestrzenne w ramach «Planu wielkiego Krakowa» (częściowo zrealizowane w latach późniejszych). W r. 1911 zaprojektował i zbudował dwa pawilony szpitala psychiatrycznego w Kobierzynie (obecnie w obrębie Krakowa) oraz kierował budową innych pawilonów. W tym czasie, po sprzedaży na przełomie l. 1903 i 1904 willi «Pod Stańczykiem», biuro architektoniczne i mieszkanie S-ego mieściło się przy ul. Starowiślnej 89.
W r. 1908 należał S. do organizatorów I Zjazdu Delegatów Kół Architektonicznych z trzech zaborów; z jego inicjatywy powołano na zjeździe stałą Delegację Architektów Polskich (DAP, w l. trzydziestych przekształconą w Stow. Architektów Polskich). Zabiegał, także na kolejnych zjazdach DAP, o utworzenie wydz. architektury na ASP w Krakowie; swym poglądom dał wyraz w publikacji O oddział architektury przy Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (Kr. 1908). Również t.r. wszedł do redakcji czasopisma „Architekt”. W r. 1910 został członkiem Koła Architektów w Warszawie i t.r. należał do inicjatorów utworzenia w ramach DAP Koła Architektów przy Tow. Technicznym w Krakowie. Był w r. 1912 współorganizatorem i uczestnikiem Ogólnopolskiej Wystawy Architektury i Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym; wraz z synem Karolem otrzymał na niej dwie pierwsze nagrody za projekty domu dla czterech rodzin w kolonii robotniczej oraz domu z tanimi mieszkaniami dla ośmiu rodzin. T.r. został członkiem Tow. Opieki nad Polskimi Zabytkami Sztuki i Kultury oraz członkiem Komitetu Odnowienia Królewskiego Zamku na Wawelu. Sąd Krajowy w Krakowie w r. 1914 mianował go ekspertem sądowym budownictwa i przemysłu artystycznego.
Podczas pierwszej wojny światowej, w l. 1914–18, S. wraz z innymi budowniczymi stawiał baraki dla uchodźców w Czernichowie, Oświęcimiu i Szczakowej. Odbywał w tym czasie liczne podróże, m.in. był dwukrotnie w Szwajcarii i Paryżu. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości działał na rzecz budowy tanich mieszkań, m.in. drogą wprowadzenia ulg podatkowych. Wszedł wtedy w skład komitetu założycielskiego pisma „Rzeczy Piękne”, publikował w krakowskich dziennikach „Czas” i „Głos Narodu”. W r. 1919 został członkiem Rady Artystycznej przy Radzie M. Krakowa. T.r. zlikwidował pracownię architektoniczną przy ul. Starowiślnej i wraz z Mączyńskim i B. Klusakiem (dyrektorem Spółki Akcyjnej K. Korn w Bielsku) założył firmę budowlaną «Spójnia» z siedzibą przy ul. Sławkowskiej 12, a później we własnym domu przy ul. Mikołajskiej 6 (zbudowanym w l. 1922–4 wg projektu Mączyńskiego). Pierwszym przedsięwzięciem «Spójni», nowym wspólnym dziełem S-ego i Mączyńskiego, był wzniesiony w l. 1920–2 Dom Handlowy Spółki Akcyjnej Bazar Polski przy ul. Wielopole 1, monumentalna budowla o żelbetowej konstrukcji szkieletowej; w l. 1922–3 dostawiono do niej od ul. Wielopole dom mieszkalny Spółki Bazar Polski. Kolejnymi dziełami «Spójni» w Krakowie były modernistyczne wille Vlastimila Hofmana (1921, obecnie przy ul. V. Hofmana), Karola Juliana Czaplińskiego (1921–3, przy ul. Wyspiańskiego), Wojciecha Weissa (1922, przy ul. Krupniczej 31) oraz Michała Kostaneckiego (przy ul. Sienkiewicza 24), a także nadbudowa piętra i budowa kaplicy w domu Stow. Opieki nad Dziewczętami (1923, przy ul. Siemiradzkiego 31). Wg planów S-ego «Spójnia» zrealizowała w l. 1924–9 budowę trzech kamienic w północnej pierzei pl. Jabłonowskich oraz Katolickiego Domu Akademickiego na rogu ul. Garncarskiej. W l. 1920–30 wzniosła także «Spójnia» wiele obiektów przemysłowych: elektrownie w Kielcach, Częstochowie i Piotrkowie Trybunalskim, fabryki kabli i walcownie miedzi w Ożarowie koło Warszawy i Krakowie-Płaszowie, most kolejowy w Kętach, wieże ciśnień w Chrzanowie i Tarnowie. Nie doczekały się natomiast realizacji zespoły krakowskich budynków mieszkalnych między dzisiejszymi ulicami Pomorską, Axentowicza, Sienkiewicza i pl. Inwalidów Wojennych, między Skałką i Wawelem oraz w rejonach ul. Koletek i Dietla, a także osiedle Tow. Funkcjonariuszy Policji Państw. «Samopomoc».
W r. 1921 założył S. Stow. Przyjaciół Francji i w r. 1926 został jego prezesem. Był w r. 1925 współorganizatorem i jurorem Międzynarodowej Wystawy Sztuk Dekoracyjnych i Przemysłu Współczesnego w Paryżu. T.r. obdarował Katedrę Romanistyki UJ kompletem 550 tomów pisma „Revue des deux Mondes”, a w l. 1928 i 1932 przekazał Zakł. Historii Sztuki UJ sto kilkadziesiąt tomów z zakresu historii sztuki, m.in. XVIII i XIX-wieczne profesjonalne wydawnictwa francuskie i niemieckie.
Z myślą o rodzinie, zwłaszcza o wnukach, rozpoczął S. w r. 1928, na zboczu Galicowej Grapy w Poroninie, budowę zaprojektowanej przez siebie willi; nazwał ją Stryjną Podhalańską. Zajmując się nadal problemem budowy tanich mieszkań, powołał w tym celu Kooperatywę Mieszkaniową, a w r. 1929 opublikował broszurę Problem mieszkaniowy w Polsce (Kr.). W broszurach, artykułach i odczytach zabierał głos w sprawie nowego gmachu dla Muz. Narodowego w Krakowie (m.in.: Muzeum Narodowe i lapidarium na wzgórzu wawelskim, Kr. 1926, Ostatnie słowo w sporze o przeistoczenie gmachu poszpitalnego na Muzeum Narodowe, Kr. 1927, Nowe rozwiązanie sprawy budowy Muzeum Narodowego w Krakowie, Kr. 1929, Budowa Muzeum Narodowego i możliwości jego realizacji w dzisiejszej dobie, odczyt z 18 XII 1931 w Tow. Technicznym, Kr. 1931). Ogłosił też broszurę O wnętrza Wawelu z powodu restauracji wnętrza wsch. skrzydła zamku królewskiego na Wawelu (Kr. 1930). Wobec postępującej ślepoty, a także w obliczu śmierci syna, Karola, wycofał się pod koniec r. 1932 z życia zawodowego; tym samym przestała wówczas istnieć «Spójnia». W r. 1937 opublikował jeszcze w Krakowie dwie broszury – o restauracji katedry na Wawelu oraz o architekturze centrum miasta: O przywrócenie prezbiterium katedry do dawnego wyglądu oraz O uporządkowanie serca Krakowa.
S. był wybitnym architektem i świetnym organizatorem o pasji społecznikowskiej. W architekturze Krakowa i Małopolski zaszczepił wzory i idee swego mistrza Sempera, w których «forma jest wynikiem funkcji, które spełnia». Wznosił przeważnie budowle w stylu neorenesansowym, często o elewacjach z czerwonej cegły łączonej z tynkiem i kamieniem, cechujące się funkcjonalnością i dobrze zharmonizowane z otoczeniem. W późniejszym okresie z powodzeniem stosował formy modernizmu. S. miał gwałtowne usposobienie, dlatego wielokrotnie zmieniali się jego współpracownicy. Synowa Zofia wspominała go jako człowieka o wyniosłym obejściu jak «Filip Hiszpański». Do końca życia nie nauczył się poprawnej polszczyzny, co bywało przedmiotem żartów. Zmarł 3 VI 1943 w Krakowie, został pochowany w zaprojektowanym przez siebie grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim. Był odznaczony orderami francuskimi: Oświecenia Publicznego (1922) i Krzyżem Oficerskim Legii Honorowej (1926), a także Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1926) i Złotym Krzyżem Zasługi (1939). Był członkiem honorowym Koła Architektów w Warszawie (1932), Tow. Technicznego w Krakowie (1936), Tow. Miłośników Historii i Zabytków Krakowa (1937) oraz Stow. Architektów RP (1938). W r. 1939 otrzymał doktorat honoris causa Politechn. Lwow.
W małżeństwie (ślub w r. 1880 w Niegowici) z pochodzącą z rodziny ziemiańskiej Marią z Bobrownickich (1854–1914), córką Włodzimierza i Joanny z Hofmanów, miał S. córki: Joannę (1881–1967), absolwentkę Szkoły Pracy Domowej Kobiet im. Jadwigi Zamoyskiej w Zakopanem, i Leokadię (1895–1967), zakonnicę skrytkę, dyrektorkę szkoły gospodarstwa domowego w Sewerynowie pod Warszawą, oraz synów: Pawła (1883–1919), studenta medycyny, od r. 1914 walczącego w Legionach Polskich (podoficera 1. p. ułanów I Brygady), po kryzysie przysięgowym 1917 r. wcielonego do armii austro-węgierskiej, a następnie służącego w WP, Karola (zob.), Władysława (zob.) i zmarłego w dzieciństwie Andrzeja (1891–1892).
Imieniem S-ego nazwano ulicę w dzielnicy Bieżanów w Krakowie.
Portrety: przez Jana Matejkę, akwarela, ok. 1890 w Muz. Narod. w Kr., Oddz. Dom Matejki, Jacka Malczewskiego zbiorowy „Artyści krakowscy”, ok. 1900 w posiadaniu J. Kraska w Pradze, szkic olej. do portretu w Muz. Okręgowym w Rzeszowie, przez Aleksandra Cingrię, szkic węglem i sepią z 8 VII 1901 (w posiadaniu rodziny), przez Józefa Czajkowskiego (?), olej., z r. 1902 w posiadaniu rodziny, przez Jana Mycielskiego, akwarela w posiadaniu Heleny Mycielskiej, szkic ołówkiem w posiadaniu Lechosława Lameńskiego z L., przez Józefa Mehoffera, rys. węglem w posiadaniu rodziny, przez Stanisława Fabiańskiego reprod. „Świat” 1889 nr 21 s. 488, przez Stanisława Wyspiańskiego, rys. ołówkiem z 17 I 189(1?), znany z kart pocztowych w posiadaniu rodziny, przez Jana Wojnarskiego, akwaforta wg portretu akwarelowego Matejki w Muz. Narod. w Kr., przez Jacka Stryjeńskiego, dwa rys. węglem fot. w Arch. Nauki PAN i PAU w Kr., głowa kamienna wg akwareli Matejki przez Zygmunta Langmana, 1891, wspornik sklepienia prezbiterium kościoła p. wezw. NMP w Kr.; – Enc. Krakowa; Łoza, Architekci; Pol. Bibliogr. Sztuki; Thieme–Becker, Lexikon d. Künstler, XXXII; – Katalog pierwszej Wielkiej Wystawy Sztuki Polskiej w Krakowie we wrześniu 1887, [Kr. 1887]; Katalog wystawy Architektury i Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym, Kr. 1912 s. 17, 33, 36, 62; – Bednarski T. Z., Krakowskim szlakiem Józefa Mehoffera, Kr. 2006; Cygan W. K., Oficerowie Legionów Polskich 1914–1917, W. 2006 IV (dot. syna Pawła); Fabiański M., Purchla J., Historia architektury Krakowa w zarysie, Kr. 2001; Frycz J., Restauracja i konserwacja zabytków architektury w Polsce w l. 1795–1918, Kr. 1975; Gutowski M., Gutowski B., Architektura secesyjna w Galicji, W. 2001; Huml I., Warsztaty Krakowskie, Kr. 1973; Katalog zabytków sztuki w Pol., IV cz. 2–3, S. Nowa, I, III z. 5; Kostanecki M., Twórczość architektoniczna Tadeusza Stryjeńskiego na tle epoki, Kr. 1937 (odb. z „Biul. Stow. Architektów Pol.”); Kościoły i klasztory rzymskokatolickie dawnego województwa nowogrodzkiego, Red. J. K. Ostrowski, Kr. 2006 II; Krzysztofowicz-Kozakowska S., Sztuka Młodej Polski, Kr. 1999; Lameński L., Kilka uwag o portretach Tadeusza Stryjeńskiego w: Fermentum massae mundi. Jackowi Woźniakowskiemu w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, W. 1990 (liczne reprod. portretów i fot. S-ego); tenże, Korespondencja Tadeusza Stryjeńskiego z Józefem Mehofferem w l. 1891–1900, „Roczniki Human.” T. 27: 1979 z. 4 s. 77–118; tenże, Restauracja kościoła Mariackiego w Krakowie (1889–1891), „Roczn. Krak.” T. 54: 1988; tenże, Tadeusz Stryjeński, „Znak” 1980 nr 12; tenże, Tadeusz Stryjeński (1849–1943) – architekt, konserwator i przemysłowiec krakowski. Biografia, Tow. Nauk. w Rzeszowie, Prace Human., S. 1, 1991 z. 30; tenże, Tadeusz Stryjeński – publicysta i kreator ludzkiej wyobraźni w: Mowa i moc obrazów. Prace dedykowane prof. Marii Poprzęckiej, W. 2005; tenże, Tadeusz Stryjeński i jego kooperatywy mieszkaniowe, „Teka Kom. Urban. i Architektury” T. 20: 1986 cz. 1 s. 85–90, T. 21: 1987 cz. 2 s. 69–79; tenże, Tadeusz Stryjeński i jego współpracownicy w: Architektura XIX i początku XX wieku, Wr. 1991; tenże, Tadeusz Stryjeński i Józef Czajkowski, „Roczniki Human.” T. 35: 1987 z. 4 s. 323–36; tenże, Tadeusz Stryjeński i krakowskie realizacje „Spójni Budowlanej Stryjeński–Mączyński–Korn” w l. 1919–1932, „Kwart. Architektury i Urban.” T. 35: 1990 z. 1–2 s. 161–77; Łuszczkiewicz W., Katedra włocławska i projekt p. Stryjeńskiego jej restauracji, Lw. 1883; Pol. życie artyst. w l. 1890–1914; Pol. życie artyst. w l. 1915–39; Purchla J., Formowanie się środowiska architektów krakowskich w drugiej połowie XIX wieku, „Roczn. Krak.” R. 54: 1988; tenże, Jak powstał nowoczesny Kraków, Kr. 1990; Solewski R., Franciszek Mączyński (1874–1947) krakowski architekt, Kr. 2005; tenże, Stary Kraków Franciszka Mączyńskiego, „Roczn. Krak.” T. 62: 1996 s. 133; Szydłowski T., Odbudowa starodawnego kościoła w Radłowie, „Rzeczy Piękne” T. 1: 1918 nr 3; Woltanowski A., Wyspiański i Stryjeński. Historia pewnej przyjaźni, „Twórczość” R. 24: 1969 nr 8 s. 72–83; – Kossak W., Listy do żony i przyjaciół, Oprac. K. Olszański, Kr. 1985 I–II; Stryjeńska Z., Chleb prawie że powszedni. Pamiętnik, Oprac. M. Grońska, W. 1995 (fot.); Stryjeński T., Ze wspomnień syna emigranta, w: Księga Pamiątkowa Czasu, Kr. 1938 s. 130–1; Wyspiański S., Listy zebrane, Oprac. L. Płoszewski i in., Kr. 1994 I cz. 1; – „Architekt” R. 1: 1900/1 nr 9 s. 151, R. 3: 1902 nr 2, 9 (ilustr.); „Przegl. Techn.” T. 44: 1906 nr 32 s. 379–80; – AP w Kr.: sygn. IT 1125 (pamiętnik S-ego, m.in.: Szczęśliwy początek pracy zawodowej 1872 Wiedeń–Budapeszt, Powrót do Europy i przyjazd na stałe do Polski 1878 r., Curriculum vitae. Wykaz prac wykonanych w l. od 1879 do 1932 w Krakowie i na prowincji, odpisy listów S-ego do Wyspiańskiego w r. 1890), sygn. MPA 135 (akta osobowe Muz. Przem.-Techn. w Kr); B. Jag.: sygn. XXI (klepsydra S-ego); – Mater. w posiadaniu rodziny: m.in. zdjęcia S-ego.
Jolanta Laskownicka