Swinarski Tadeusz (1878–1923), kapitan żeglugi wielkiej.
Ur. 9 VII w rodzinie ziemiańskiej, w miejscowości Jaszkowo (pow. śremski), był synem Jana (1848–1895) i Rozalii z domu Unrug (1859–1894).
W r. 1894 rozpoczął S. pracę na statkach niemieckiego tow. żeglugowego Hamburg-American Line. Następnie uczył się w Szkole Morskiej, prawdopodobnie w Hamburgu, i po jej ukończeniu wrócił na morze. Pływał na dużych parowcach transatlantyckich, początkowo jako oficer, a później kapitan żeglugi wielkiej; dowodził m.in. parowcem pocztowym na Dalekim Wschodzie. Będąc częstym gościem w Dreźnie w domu bliskiego krewnego, gen. Tadeusza Gustawa Unruga, rozbudził zainteresowanie morzem u jego syna Józefa (wg wspomnień Horacego Unruga, syna Józefa). W czasie pierwszej wojny światowej służył S. na zmobilizowanym niemieckim parowcu transatlantyckim (krążowniku pomocniczym). Po jego zatopieniu koło Afryki dostał się wraz z załogą do niewoli angielskiej, z której zbiegł.
Dn. 1 XII 1919 wrócił S. do niepodległej już Polski i został referentem sekcji ekonomicznej Dep. Spraw Morskich w MSWojsk. W kwietniu 1920, na prośbę Min. Aprowizacji, oddelegowano go do gdańskiego oddziału Państw. Urzędu Zakupu Artykułów Pierwszej Potrzeby, skąd 23 XI t.r. przeszedł jako kontraktowy urzędnik cywilny do Przedstawicielstwa dla Spraw Morskich na Wolne Miasto Gdańsk. Został zastępcą kapitana portu ppłk. marynarki Franciszka Dyrna, a w r. 1921 objął funkcję referenta Sekcji I (Morskiej Wojskowo-Technicznej) Dep. Wojskowego (II) Komisariatu Generalnego RP w Wolnym Mieście. Po uzyskaniu półrocznego bezpłatnego urlopu udał się 1 VI t.r. do Kilonii, gdzie objął dowództwo należącego do Polish Navigation Corporation statku «Józef Piłsudski». Z powodu bankructwa armatora nie wykonał zadania przyprowadzenia statku do Gdańska. Pod koniec t.r. wrócił do Wolnego Miasta. Dn. 6 VI 1922 został tam zastępcą członka, a 9 VIII 1923 komisarzem Delegacji Polskiej Rady Portu i Dróg Wodnych. Jako ekspert opiniował kwestie ruchu portowego, żeglug i policji portowej. Po utworzeniu na początku lipca 1922 przy Komisariacie Generalnym RP Urzędu Marynarki Handlowej objął funkcję jego naczelnika. Publikował artykuły na temat administracji morskiej, m.in. w miesięczniku „Przemysł i Handel” (1920 z. 7) ogłosił szkic Wszechświatowa budowa okrętów. Zmarł 27 XII 1923 w należącym do Józefa Unruga majątku Sielec koło Żnina, został tam
pochowany na rodzinnym cmentarzu Unrugów.
W małżeństwie z Melanią Witte (zm. po 1949), urzędniczką MSZ, miał S. syna prawdopodobnie Henryka, rozstrzelanego przez Niemców we wrześniu 1939.
Słownik biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Supl. II, Gd. 2002; – Cieślik A., Kozłowska E., Admirał z Pałuk Józef Unrug. „Zesz. Hist.” (Żnin) [b.r.w.] s. 17, 19; Duda D., i in., Z dziejów polskiej administracji morskiej. Lata 1918–1928, Gdynia 2008 s. 75–6; Miciński J., Księga statków polskich 1918–1945, Gd. 1996 I; Miciński J., Kolicki S., Pod polską banderą, Gdynia 1962 s. 229–30; Mielczarek R., Pierwsze pokolenie, „Morze” T. 22: 1979 nr 11 s. 29; tenże, Początki Urzędu Marynarki Handlowej w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1920–1922. Z dziejów polskiej administracji morskiej, „Nautologia” 1996 nr 2 s. 38; Milewski W., Trudne początki morskiego żywota, w: Na morze po chleb i przygodę, W. 1972; Minkiewicz A., Polscy Unrugowie, Londyn 1983 s. 24; Pertek J., Słowniczek polskich ludzi morza, „Tyg. Morski” T. 75: 1968 nr 12 s. 8; Piskozub A., Polska morska. Czyn XX wieku, Gd. 1986; Rummel J., Narodziny żeglugi, Gd. 1980; Rylke A., W służbie okrętu, Gdynia 1967 s. 166; Stępniak H., Rada Portu i Dróg Wodnych w Wolnym Mieście Gdańsku, Gd. 1971; Wesołowski S., Od „Gazoliny” do „Ganadoca”, Gd. 1983 s. 57, 59; – Stankiewicz M., Z floty carskiej do polskiej, W. 1997; – „Dzien. Gdań.” 1923 nr 16, 115; „Żeglarz Pol.” 1922 nr 7 s. 107 (fot.); – AAN: Prezydium Rady Ministrów, cz. III t. 26, Państw. Urząd Zakupów Artykułów Pierwszej Potrzeby, Oddz. w Gd., t. 74, 2259; AP w Gd.: Rada Portu i Dróg Wodnych, t. 304, 351, Komisariat Generalny RP w Gd., t. 1043, 1046; CAW: Oddz. Naczelnej Kontroli Wojsk., t. 24, Rozkaz Dzienny nr 14 MSW (16 I 1920, pkt. 2); USC w Żninie: Odpis skrócony aktu zgonu S-ego, nr 11/43/1923 z 20 IV 1979; – Mater. autora biogramu: List H. Unruga.
Ryszard Mielczarek