INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu

Tobiasz Minor z Przybysławic h. Półkozic  

 
 
2 poł. XVI w. - po 1653
Biogram został opublikowany w 1976 r. w XXI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Minor Tobiasz z Przybysławic h. Półkozic (zm. po 1653), pułkownik, cześnik chełmski. Wywodził się z cząstkowej szlachty krakowskiej, był synem Aleksandra i Zofii Biegańskiej. Data urodzin nie jest znana; na schyłek wieku XVI wskazuje wiadomość podana przez Niesieckiego, że walczył pod Oryninem (1618),uzupełniona przez instrukcję sejmiku zatorskiego (23 XII 1653): «z młodości lat swoich aż po te czasy w ustawicznych usługach Rzeczypospolitej» zostawał. Brakuje wzmianek, by walczył pod Cecorą lub Chocimiem (1621). Niesiecki pisze, że długo pozostawał pod rozkazami A. Wallensteina. W r. 1629 (7 X) uczestniczył w bitwie pod Uściem, zakończonej zwycięstwem Stanisława Lanckorońskiego nad Tatarami. W bitwie M. miał zdobyć 6 dział, co wydaje się wątpliwe, oraz «rydwan chański», zapewne wóz jednego z trzech walczących sołtanów. Począwszy od lipca 1632, za wiedzą Władysława Wazy, prowadził w imieniu Ferdynanda III zaciągi. Do kraju wrócił w chwili bliżej nie określonej, w wojnie smoleńskiej udziału nie brał, pojawił się w dobie rokowań polsko-szwedzkich (1635) już nazywany pułkownikiem.

Okres aktywnej działalności M-a przypada na lata powstania Bohdana Chmielnickiego. Podpisał akt konfederacji województwa krakowskiego, wśród zaciągów uchwalonych przez sejmik przedkonwokacyjny województwa (25 VI 1648) znalazła się chorągiew arkabuzerów (100) M-a, na której zaciągnięcie przeznaczono kwotę 3 000 zł. Być może, uczestniczył M. w bitwie pod Piławcami (20–23 IX 1648). W r.n. dowodził chorągwią husarską. Wraz z synami służył w dywizji kasztelana kamienieckiego Stanisława Lanckorońskiego. Wraz z synem Aleksandrem wyróżnił się w starciu z Kozakami pod Ostropolem, kiedy to zdobył 3 działka regimentowe. Gdy Lanckoroński ruszył do Zbaraża, synowie M-a towarzyszyli kasztelanowi, natomiast on sam otrzymał zadanie gromadzenia ściągających na Ukrainę oddziałów. Dn. 12 VII Lanckoroński, w imieniu wszystkich regimentarzy, zlecił M-owi dowództwo. W końcu lipca M., który znajdował się w Busku, miał pod rozkazami 800 ludzi. Do obozu królewskiego przybył w początkach sierpnia, przed bitwą pod Zborowem (15–19 VIII 1649). Po zawarciu ugody, mianowany komisarzem, jeździł wraz z pisarzem lwowskim Ożgą do Zbaraża dla weryfikacji i potwierdzenia układów oraz dopilnowania, aby oblężenie zostało zwinięte. W r. 1651 M. brał udział w bitwie pod Beresteczkiem (28–30 VI).

Począwszy od trzeciego kwartału 1649 r. M. miał w wojsku kor. chorągiew husarską, która po drugim kwartale 1652 r. znika z regestrów. Druga chorągiew M-a, kozacka, istnieje w okresie od pierwszego kwartału 1651 r. do czwartego 1652 r. W wyprawie beresteckiej obie wchodziły w skład pułku Stanisława Lanckorońskiego. Spadek liczebności chorągwi kozackiej w trzecim kwartale 1652 r. i zniknięcie z regestrów chorągwi husarskiej wskazuje, że uczestniczyły w tragicznej dla wojska kor. bitwie pod Batohem (1–2 VI 1652). Sam M., o ile brał udział w walce, wyszedł z niej z życiem.

W okresie pomiędzy 11 VI 1652 a 8 III 1653 M. został cześnikiem chełmskim. O wynagrodzenie jego zasług wojennych prosił króla w instrukcji sejmowej sejmik proszowicki (15 XII 1651, 11 VI 1652), o nadanie mu w dziedziczne władanie wsi Kleszczowy – sejmik proszowicki (8 III 1653) i zatorski (23 XII 1653), przy czym ten ostatni w chwili, gdy decyzja już zapadła; Jan Kazimierz wyraził swą zgodę przez posła na sejmik proszowicki 22 XII 1653. W życiu politycznym M. nie brał udziału. Ożenił się z Anną z Warszówka (Warszówną), zapewne w latach dwudziestych XVII w., skoro w dobie powstania Chmielnickiego miał już dorosłych synów. Byli to: Aleksander i Jan. M. miał również córkę Ludwikę, zamężną za Janem Soleckim.

 

Niesiecki; Górski K., O działaniach wojska koronnego Rzpltej Polskiej w wojnie z Kozakami, „Bibl. Warsz.” 1887 t. 2 i 3 s. 523; Kersten A., Stefan Czarniecki 1599–1665, W. 1963; Kubala L., Szkice historyczne, S. I–II, Wyd. 5., W. 1923 s. 105–8; Wimmer J., Wojsko polskie w drugiej połowie XVII wieku, W. 1965; – Akta sejmikowe woj. krak., II; Michałowski J., Księga pamiętnicza, Kr. 1864; Oświęcim, Diariusz 1643–51 s. 288, 311; Temberski, Roczniki; Wimmer, Materiały do zagadnienia organizacji armii, Studia i Mater. do Hist. Wojsk., W. 1960 V 490, 498; – WAP w Kr.: Inscr. Castr. Crac. 270 s. 109, 1032, 277 s. 962, Terr. Crac. 119 s. 860, 1246, 120 s. 218–20, 136 s. 285–88.

Henryk Wisner

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Ludwika Maria Gonzaga

1611-08-18 - 1667-05-10
królowa Polski
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.