INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Tymoteusz Podoski h. Junosza      Opisanie Pogrzebu J.W. J.Mci Pani Anny z Potockich Mniszkowy Chorązyny Nadworney Koronney - Przemyśl, Jezuici, 1758 - w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie - sygn.: BJ St. Dr. 915232 III - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl - rubrykacja: iPSB.

Tymoteusz Podoski h. Junosza  

 
 
brak danych - przed 12 VI 1777
Biogram został opublikowany w latach 1982-1983 w XXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Podoski Tymoteusz h. Junosza (zm. 1777), podkomorzy dobrzyński, kasztelan sierpski. Był synem Mikołaja (zob.) i Marianny z Rokitnickich, młodszym bratem Józefa (zob.), a starszym Gabriela (zob.), Franciszka (zob.) i Michała (zob.). Uczył się od r. 1724 w kolegium jezuickim w Braniewie. Rozpoczął działalność publiczną u schyłku panowania Augusta II jako starosta rypiński po cesji, dokonanej może w r. 1730 przez ojca. Prawdopodobnie w r. 1732 ówczesny regimentarz wojska koronnego Stanisław Poniatowski wyznaczył P-ego na komisarza wojskowego do Radomia, ale wskutek śmierci Augusta II komisja skarbowa 1733 r. nie odbyła się, zaś nowy hetman w. kor. Józef Potocki nominował po pacyfikacji innych komisarzy. Podczas sejmu konwokacyjnego 1733 r. P. wszedł w skład sądów specjalnych przeciw ewentualnym burzycielom zgody między królem a narodem, zaś we wrześniu t. r., jako rotmistrz i poseł pow. płońskiego, głosował z województwem płockim na Stanisława Leszczyńskiego. Na sejmie pacyfikacyjnym 1736 r. wyznaczono go do komisji lustrującej kwartę. Na przełomie l. 1740 i 1741 P. starał się o przyjęcie na dwór bądź do armii pruskiej i uzyskał funkcję generał-adiutanta Fryderyka II z pensją. W czerwcu 1743 był, może wraz z ojcem, u woj. sandomierskiego Jana Tarły w Opolu, następnie (też prawdopodobnie) w Radomiu podczas końcowych dni pracy komisji skarbowej; przypuszczalnie w październiku t. r. zabiegał w Warszawie o posażną rozwódkę, podskarbiankę nadworną lit. Teresę Sapieżankę.

Po zaostrzeniu stosunków Drezna z Berlinem P., zwolniony przez ojca na życzenie Augusta III ze służby pruskiej, jako starosta dobrzyński (po bracie Józefie Antonim) uzyskał poselstwo z ziemi dobrzyńskiej na sejm grodzieński 1744 r. Dn. 5 X był delegatem izby poselskiej, który królowi i senatorom donosił o elekcji marszałka. Podczas sesji wielkopolskiej 19 X P. poparł projekty aukcji wojska zgłoszone przez ojca, zaś na wypadek, gdyby opozycja uniemożliwiła ich realizację, proponował uchwalenie już na obecnym zgromadzeniu sejmu nadzwycz. i w razie oporów przeforsowanie tej decyzji większością głosów. Chcąc uspokoić zamieszanie, jakie spowodowały rewelacje Józefa Wilczewskiego, radził 6 XI, by oskarżeni o zdradę sami przygotowali projekt przywracający im cześć i tym umożliwili dalszy postęp prac sejmu. Przywiózłszy na sejm 1746 r. instrukcję dobrzyńską, zredagowaną najpewniej przez ojca i zawierającą zasadnicze postulaty obozu reform, P., poseł z powtórnego «ukradzionego» republikantom sejmiku, od 4 do 8 X 1746 musiał walczyć z oponentami tamującymi mu wejście do izby, aż zmusił ich do ustąpienia. Republikanci zrewanżowali się mu dwa lata później, kiedy to P., od 27 VII 1748 podkomorzy dobrzyński, musiał wskutek zerwania tamtejszego sejmiku zrezygnować z poselstwa na sejm «boni ordinis». Obrany we wrześniu t. r. deputatem płockim, podczas reasumpcji trybunalskiej nie został dopuszczony do koła. W maju r. n. ojciec P-ego, daremnie prosząc Brühla i króla o zezwolenie na podział otrzymywanej z dworskiej kasy pensji 4000 dukatów między czterech synów, na pierwszym miejscu wymieniał Tymoteusza. P. był też rekomendowany Augustowi III przez delegatów z dobrzyńskiego sejmiku gospodarskiego (jesień 1749), którzy pojechali prosić króla o szybkie zwołanie sejmu nadzwycz. Posłując z ziemi dobrzyńskiej na sejm ekstraordynaryjny 1750 r. P. należał do tych, którzy bezskutecznie próbowali zgromadzenie ratować. W maju 1751, będąc podczas sądów trybunalskich w Lublinie, po sprzeczce z kaszt. zawichojskim Piotrem Boreyką, P. w ferworze dobył szabli; sprawę, pachnącą kryminałem, zatuszowano. Po sejmie 1752 r., na który miał znów mandat dobrzyński, P. podpisał manifest, z pomocą którego Czartoryscy chcieli jakoś ratować zerwane obrady.

O dalszych działaniach P-ego brak danych; wiadomo, że w l. 1757–66 był generał-majorem wojsk koronnych, w r. 1760 starał się o chorągiew pancerną, w r. 1761 bez powodzenia o rangę generał-lejtnanta. We wrześniu 1764 wraz z ziemią dobrzyńską głosował na Stanisława Poniatowskiego, obecny był też na uroczystości koronacyjnej. Dn. 15 XII 1776 otrzymał Order Św. Stanisława.

Przy podziale dziedzictwa w r. 1762 P. otrzymał majętność okalewską (ok. 24 wsi) w pow. rypińskim i 3 wsie w pow. płockim. Kupił w ziemi przemyskiej Kniażyce, Prochowiec i Witoszyce. Dzięki małżeństwu został P. dziedzicem kluczy wojniłowskiego i uniłowskiego (ziemia halicka). Żona P-ego była po matce dziedziczką włości kormanickiej z Fredropolem (w ziemi przemyskiej) i tyrawskiej (Wołoska Tyrawa) w ziemi sanockiej oraz klucza włostowskiego w woj. sandomierskim, które w r. 1775 babka zapisała dzieciom P-ego. P. zmarł przed 12 VI 1777, z uzyskanym przed samą śmiercią tytułem drążkowego kasztelana sierpskiego; zostawił po sobie chorągiew pancerną z pensją rotmistrzowską.

Żonaty od wiosny 1752 (może jednak już od r. 1750) z Anną Wiktorią z Rupniewskich (zm. 1795), córką Stanisława, kaszt. małogoskiego, po matce dziedziczką pokaźnych fortun Fredrów i Siemianowskich, miał P. córki: Anielę, zamężną (w r. 1771) za Augustem Dąmbskim, star. gostyńskim, rozwiedzioną w r. 1775, Mariannę, żonę Kajetana Michałowskiego, prezesa sądu w Tarnowie, i Rozalię, żonę Tomasza Dulskiego. Miał też córkę, zamężną za Leonardem Worcellem, kuchmistrzem w. kor. (wg Krasickiego miała na imię Aniela, więc może chodzi o Dąmbską?). Synami P-ego byli: Leonard (ur. 1752), rotmistrz królewski, od r. 1775 emfiteutyczny star. dobrzyński, Michał (ur. 1756), Onufry (ur. 1761), Stanisław (1769–1794), Antoni (ur. 1770), Józef (ur. 1772), dziedziczny komandor maltański; osiedli w Galicji, w dobrach po matce.

 

Niesiecki; Uruski; Elektorowie; Elektorów poczet (imię błędnie); Błęszczyński J., Spis senatorów i dygnitarzy koronnych (świeckich) z XVIII w. ..., W. 1872; Łoza, Kawalerowie; Kętrzyński W., Katalog rękopisów Biblioteki Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Lw. 1886 II; – Czerwiński P., Zakon maltański i stosunki jego z Polską na przestrzeni dziejów, Londyn (b. r.) s. 160; Waliszewski K., Potoccy i Czartoryscy, Kr. 1887; – Diariusz sejmu coronationis… 1764, W. [1765] s. h1 v.; Diariusze sejmowe z w. XVIII, I–III; [Konarski S.], Korespondencja Stanisława Konarskiego z wujem Janem Tarło, „Przew. Nauk. i Liter.” R. 11: 1883 s. 1145; Die Schüler des Braunsberger Gymnasiums von 1694 bis 1776…, Wyd. G. Lühr, Braunsberg 1934 s. 101; Skibiński M., Europa a Polska w dobie wojny o sukcesję austriacką, Kr. 1912 II; Vol. leg., VI 575, 592, 672, VII 256, 308, 794–5, VIII 241; – AGAD: Arch. Radziwiłłów, Dz. V 13831 (29 I 1751), Arch. Roskie, korespondencja XV/72 (5 III 1760), XV/77 (26 XI 1761), XLVIII/38, Sigillata 20 k. 285, 34 k. 26, Zbiór Anny Branickiej P. 809; B. Czart.: rkp. nr 597 s. 193, 270, nr 776 s. 121, nr 1782 s. 359; B. Jag.: rkp. 115 k. 111–112; B. Narod.: rkp 3269/IX; B. Ossol.: rkp. 2653, 13744, 13745, 13751, 13752; B.PAN w Kr.: rkp. 952 k., 1429–1430, 1432–1433; Staatsarchiv w Dreźnie: rkp. 458/XXXVI k. 142–143, 2099/30 (listy ojca), 3558/XII (5 V 1751), 3589 (ojciec 1748–9); – Dembowski B., Rodowód i dzieje familii… Podoskich, mszp. w posiadaniu Marty Podoskiej Koch w Warszawie.

Zofia Zielińska

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Jędrzej Kitowicz

1728-11-25 - 1804-04-03
historyk
 

Cyprian Godebski

1765 - 1809-04-19
poeta
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

  więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.