Szczepanowska Wanda (1889–1978), malarka, tkaczka.
Ur. 18 XII we Lwowie, była córką Stanisława Antoniego (zob.) i Heleny z Wolskich, siostrą Stanisława Wiktora (zob.), Eleonory (zob. Plutyńska Eleonora), Flory (Florentyny, zob.), Witolda i Zofii, żony Stefana Szumana, lekarza i psychologa.
S. odebrała nauki początkowe w domu; w r. 1908 przygotowywała się do matury, którą prawdopodobnie złożyła eksternistycznie. Studiowała następnie na wydziałach matematycznych i filozoficznych uniwersytetów w Oksfordzie, Lozannie i Lwowie, kształcąc się m.in. w dziedzinie chemii. We Lwowie związała się z żeńskim skautingiem oraz należała do Polskich Drużyn Strzeleckich. Po wybuchu pierwszej wojny światowej pracowała (do r. 1922) w Polskich Kolumnach Sanitarnych bp. Adama Sapiehy (od jesieni 1918 Szpitale Kolumn im. Księcia Biskupa Sapiehy); za tę działalność została odznaczona Medalem Niepodległości. W sierpniu 1924 we dworze w Goszycach pod Krakowem uczestniczyła w zjeździe z okazji dziesiątej rocznicy przekroczenia granicy zaboru rosyjskiego przez patrol Władysława Beliny-Prażmowskiego.
Od r. 1923 studiowała S. malarstwo w Wolnej Szkole Malarstwa i Rysunku Ludwiki i Józefa Mehofferów w Krakowie pod kierunkiem m.in. Jerzego Fedkowicza. Od jesieni 1925 kontynuowała studia w ASP w Warszawie. Malowała w tym czasie portrety i pejzaże (Bukowina, Warszawska ulica), eksperymentowała z techniką enkaustyczną. Obok siostry, Eleonory, była w r. 1926 jedną z założycielek warszawskiej Spółdzielni Artystów Plastyków «Ład», zajmującej się wyposażeniem wnętrz. Pod wpływem siostry zainteresowała się tkaniną artystyczną; z r. 1929 pochodzi jej żakardowa makata Romby, w której skośna kratownica z przenikających się rombów i kwadratów tworzy efekt zbliżony do struktury krystalicznej. Z racji wykształcenia w dziedzinie chemii została w «Ładzie» kierowniczką farbiarni, którą prowadziła początkowo razem z Janiną Grzędzielską. Na podstawie tradycyjnego farbiarstwa ludowego opracowała wiele receptur barwienia tkanin farbami roślinnymi, dbając o ich odporność na pranie i światło słoneczne. Stworzyła bogatą paletę kolorystyczną barwników do farbowania wełny i jedwabiu. Wiele uwagi poświęciła doświadczeniom z indantrenami, błękitnymi barwnikami syntetycznymi, które w r. 1928 wprowadziła do barwienia lnu. W r. 1930 ukończyła studia w ASP. Na Wystawie Okrężnej Tkanin i Ceramiki Spółdzielni «Ład», Grafiki Stow. «Ryt» i Rzeźb Henryka Kuny pokazała w r. 1931 dwie makaty. Wykonany w warsztatach «Ładu» kilim jej projektu eksponowano w r. 1933 na Wystawie Sztuki Polskiej w Moskwie. W r. 1936 zaprojektowała i utkała na pionowym krośnie gobelin Kopernik; otrzymała za niego nagrodę na urządzonej w r. 1937 przez «Ład» ekspozycji w IPS „Sztuka Wnętrza i Sztuka Hafciarska” (tkaninę zakupiło MSZ). Również w IPS, na wystawie „Sztuka Tkacka w Polsce Dawna i Współczesna”, pokazała w r. 1938 wykonaną w warsztatach «Ładu» tkaninę geometryczną z lnu i jedwabiu.
W czasie okupacji niemieckiej pracowała S. od jesieni 1939 jako pielęgniarka w szpitalu Ujazdowskim w Warszawie. Okresowo mieszkała w podwarszawskim Zalesiu, gdzie razem z siostrą opiekowała się chorą przyjaciółką Zofią Baudouin de Courtenay. Po reaktywacji «Ładu» w r. 1945 w Kłodzku pomagała w organizacji jego warsztatów. Na I Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz i Sztuki Dekoracyjnej w Warszawie pokazała w r. 1952 dwuosnowową tkaninę dekoracyjną. T.r. na wystawie kilimów w Pradze otrzymała złoty medal. Od r. 1953 wykładała w warszawskiej ASP oraz uczestniczyła w organizacji Tkackiej Pracowni Doświadczalnej, utworzonej staraniem Sekcji Architektury Wnętrz tamtejszego okręgu ZPAP. Latem t.r. udzielała konsultacji w zakresie farbowania nici do konserwacji tkanin w Państw. Zbiorach Sztuki na Wawelu. Projektowane przez nią i wykonane w Spółdzielni «Ład» żakardowe tkaniny wykorzystano w r. 1955 jako obicia ścian w salach warszawskiej Filharmonii. Dwie tkaniny z serii Sad (Sad III, len, jedwab, żakard i Sad IV, len, wełna) pokazała w r. 1957 na II Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz i Sztuki Dekoracyjnej w Warszawie. W r. 1962 w Sopocie i w r. 1969 w Łodzi brała udział w wystawie „Sztuka użytkowa w XXV-leciu PRL”.
W swej twórczości najczęściej operowała S. motywami zaczerpniętymi z polskich tkanin ludowych i przetworzonymi. Do końca życia była związana z «Ładem» (od r. 1962 «Ład» Spółdzielnia Pracy Architektury Wnętrz). Zmarła 4 II 1978, została pochowana na cmentarzu w Chotomowie koło Jabłonny. Była odznaczona Krzyżem Walecznych (dwukrotnie) oraz Złotym Krzyżem Zasługi.
Rodziny S. nie założyła.
Tkaniny S-iej znajdują się w zbiorach Muz. Narodowego w Warszawie i Centralnego Muz. Włókiennictwa w Łodzi, a także w posiadaniu prywatnym. Jej tkanina podwójna Wielbądy (Ptaki) z r. 1959 była kilkakrotnie eksponowana na różnych wystawach.
Indeks artystów plastyków absolwentów i pedagogów wyższych uczelni plastycznych oraz członków ZPAP 1939–2006, Gd.–Kr. 2008; Łoza, Czy wiesz, kto to jest; Nowa encyklopedia powszechna PWN, W. 1997 VI; Słownik artystów plastyków. Artyści plastycy okręgu warszawskiego ZPAP 1945–1970, W. 1972; – Dziedzictwo wyprowadzić. Dalsze twórcze ciągi: Kolekcja tkaniny podwójnej w zbiorach Centralnego Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, Ł. 2008; Katalog Wystawy Okrężnej Tkanin i Ceramiki Spółdzielni Ład, Grafiki Stowarzyszenia „Ryt”, Rzeźb Henryka Kuny, W. 1931; Krystyna Szczepanowska-Miklaszewska. Katalog wystawy, W. 2004 (fot. S-iej); Ogólnopolska wystawa architektury wnętrz, W. 1957; I Ogólnopolska wystawa architektury wnętrz i sztuki dekoracyjnej, W. 1952; Polska sztuka użytkowa w XXV-leciu PRL, Wr. 1972; Sztuka tkacka w Polsce dawna i współczesna, W. 1938; Wystawa Grupy Ład. Sztuka wnętrza, W. 1936; – Bilewicz H., Żakardy w Ładzie, w: Spółdzielnia Artystów Ład 1926–1996, W. 1998 I 181, 183–4, 215; Bułhakowa K., Polska sztuka stosowana, w: Tkanina polska, W. 1959 s. 73; Czasznicka Z., Tkaniny „Ładu”, „Plastyka” T. 4: 1938 nr 8–9 s. 236; Demska A., Ład a tradycja tkactwa ludowego w: Spółdzielnia Artystów Ład 1926–1996, W. 1998 I 252 (fot. na s. 251); Hist. sztuki pol., III 430; Huml I., Polska sztuka stosowana XX wieku, W. 1978 s. 159; Jurga H., Kilimy, gobeliny, dywany, w: Spółdzielnia Artystów Ład 1926–1996, W. 1998 I 164; Orynżyna J., O sztukę ludową. Pamiętnik pracy, W. 1965 s. 70; Piękno użyteczne, W. 1975 s. 34; Piwocki, Hist. ASP, s. 221; Pol. życie artyst. w l. 1915–39; Pol. życie artyst. w l. 1945–1960; Sosnowska J., Materiały do dziejów Instytutu Propagandy Sztuki 1930–1939, W. 1992 s. 88–9; Śledziewska A., Polska tkanina współczesna, w: Tkanina polska, W. 1959 s. 88; Telakowska W., W kręgu chłopskiej kultury, W. 1970 s. 30; Wojciechowski A., O sztuce użytkowej i użytecznej, W. 1955 s. 57; – „Życie Warszawy” 1978 nr 62, 69, 74 (nekrologi); – Arch. Zamku Królewskiego na Wawelu w Kr.: sygn. AZK PZS– V–3/A; B. Jag.: sygn. Przyb. 79/97 (koresp. Stefana Szumana).
Jolanta Laskownicka