Kossowski Wawrzyniec z Głogowej h. Dołęga (zm. po 1686), sędzia ziemski łęczycki, poseł sejmowy. Zapewne jego ojcem był Łukasz, cześnik łęczycki. Nie wiemy nic o latach młodzieńczych K-ego. Od r. 1659 występował w życiu publicznym jako cześnik, a od r. 1668 jako podczaszy łęczycki. W r. 1679 został mianowany sędzią ziemskim łęczyckim. K. brał bardzo żywy udział w życiu politycznym swego województwa. Wielokrotnie był marszałkiem sejmiku łęczyckiego, a mianowicie w l. 1658, 1659 (dwukrotnie), 1668, 1669, 1670 (dwukrotnie), 1683; dystrybutorem dobiegniewskiej soli wojewódzkiej (1669, 1671), rotmistrzem powiatowym pospolitego ruszenia (1659, 1665), poborcą podatkowym (1670), arendarzem podatków (1685, 1686), komisarzem do sądów skarbowych (1671), do rachunków wojskowych (1671, 1678, 1679), deputatem województwa do Trybunału Kor. (1672, 1683), posłem do króla Michała (1673), sędzią kapturowym (1673), komisarzem do zbadania szkód wyrządzonych przez wojsko (1676), do rozliczenia się z poborcami (1679). Wielokrotnie posłował K. z woj. łęczyckiego na ważne sejmy w l. 1661, 1662 (z ziemi dobrzyńskiej), 1665, 1666 (marzec), 1667, 1669 (elekcyjny), 1670, 1672 (dwukrotnie), 1673 (marzec), 1676, 1678, na których decydowano o reformie państwa lub też potępiano rokoszan. W izbie wybierano K-ego do różnych komisji, np. w r. 1666 do sprawdzenia rachunków podatkowych, w r. 1676 do otwarcia mennicy i do uspokojenia granicy śląskiej. K. występował też na sejmiku ziemi dobrzyńskiej w Lipnie w r. 1660 jako komisarz do sądów podatkowych. Za tak liczne usługi niejednokrotnie spotykał się K. z uznaniem szlachty, która darzyła go zaufaniem, nazywała w swych laudach dobrze zasłużonym obywatelem «probatae virtutis et dexteritatis», obdarowywała dodatkowym przydziałem soli itp.
W sejmach K. brał czynny udział. W okresie panowania Michała Korybuta należał do najburzliwszych i najzagorzalszych stronników króla. Na sejmie wiosennym 15 VI 1672 r. protestował przeciw zamknięciu sesji, bo chciał w ogóle sejm zerwać. Dokonał tego wraz ze Stanisławem Ubyszem 20 VI 1672 r., wychodząc z izby poselskiej. Następnie zjawił się w konfederackim obozie pod Gołębiem i Lublinem, gdzie 10 X 1672 r. wystąpił w kole z publicznym oskarżeniem prymasa Mikołaja Prażmowskiego, donosząc o jego spiskach przeciw królowi i Rzpltej. Dn. 29 X wymógł czytanie w kole statutu „De haereticis”, udowadniając nuncjuszowi Galeazzo Marescottiemu, że koło ma prawo sądzić i nawet karać prymasa; wywołał tym istną burzę wśród konfederatów. Dn. 2 XI, nastając na malkontentów, zaproponował nagrodzenie marszałka konfederacji Stefana Stanisława Czarnieckiego, pisarza polnego kor., kwotą 100 000 zł, ale z dóbr malkontentów; wniosek K-ego wpisano do aktu generalnej konfederacji. Za tę aktywność w kole konfederackim został K. wybrany rezydentem przy królu Michale. Sejmik łęczycki wybrał K-ego z końcem 1672 r. swym posłem na kontynuację generalnej konfederacji, rozpoczynającą obrady w styczniu 1673 r. w Warszawie. Z wiosną t. r. został obrany rotmistrzem łęczyckiej chorągwi zaciągu (ok. 70 koni), która w kwietniu 1673 r. dopuściła się wielu nadużyć, wreszcie przyszła do kościoła w Łęczycy w czasie obrad sejmiku i tam wypowiedziała służbę. Musiano ją zwinąć, ale jej rotmistrza – K-ego nagrodzono. Widocznie jednak dokonano nowego zaciągu, bo pod Chocimiem zjawił się K. z nową chorągwią kozacką ok. 100 koni. K. zmarł po r. 1686, bo jeszcze w t. r. zajmował się podatkami, ale w r. 1694 jego synowie z Marianny Bromirskiej, nieznani z imion sędziowie, wymieniani są już jako spadkobiercy zmarłego K-ego.
Boniecki; – Przyboś A., Konfederacja gołąbska, Tarnopol 1936 s. 83, 99, 101, 128; Wimmer J., Wojsko polskie w drugiej połowie XVII w., W. 1965; – Lauda sejmików ziemi dobrzyńskiej, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1887 s. 13, 32, Acta Hist., X; Pisma do wieku i spraw Jana Sobieskiego, Wyd. F. Kluczycki, Kr. 1881 s. 920, 924, 932, 1306; Vol. leg., V 351, 361; – Zbiory Zakł. Dok. IH PAN w Kr.: Teki Pawińskiego (łęczyckie) X 689–703, 761–80, 849, 861, 872, 957–67, 971, 974, 994, 1006, 1032, 1113–6, XI 9–32, 49–67/71, 73–9, 81–101, 111, 124, 151–2, 157–74, 189–97, 201–2, 205–14, 241–4, 250–1, 261–8, 287–92, 329–31, 373, 395, 401–4, 417–23, 505–11, 513, 563, 793.
Adam Przyboś