Gosiewski (Gąsiewski) Wincenty Aleksander Korwin h. Ślepowron (zm. 1662), hetman polny, podskarbi wielki litewski, był najmłodszym synem Aleksandra, wojewody smoleńskiego, i Ewy Pacówny, podkomorzanki brzeskiej. G. studiował w Wilnie, Wiedniu, Rzymie i Padwie (1638). 28 IV 1646 r. za poparciem kanclerza Albrechta Radziwiłła został mianowany stolnikiem wielkim litewskim. Rudawski podał nie sprawdzoną wiadomość, że w r. 1648 G. był krajczym wielkim litewskim. W czasie generalnej konfederacji warszawskiej 1648 r. był G. komisarzem z Litwy do rady wojennej regimentarzy. Jako stolnik w. lit. podpisał elekcję Jana Kazimierza. Służbę wojenną rozpoczął w r. 1648 pod komendą hetmana polnego lit. Janusza Radziwiłła; dowodził pułkiem jazdy. Bił się dobrze i z powodzeniem z Kozakami na Litwie i Polesiu; w Kobryniu doznał jednak G. porażki, pułk Hładki zniósł jego pułk dragonów. Z kolei walczył pod Pińskiem, Mozyrzem i Bobrujskiem; odzyskał Pińsk, skutecznie oblegał Bobrujsk. Z wiosną 1649 r. działał G. na Polesiu. Z końcem lipca 1649 r. w stanowczej bitwie pod Łojowem z Kozakami Krzyczewskim i Podobajłą, którzy mieli zagrodzić dostęp wojsk litewskich na Ukrainę, dowodził szarżą husarii na lewe skrzydło Kozaków, przyczyniając się do zwycięstwa wojsk litewskich; uwolnił potem Czeczersk od oblężenia.
W r. 1650 rozpoczął szerszą działalność polityczną: na jesiennym sejmie warszawskim 1650 r. został obrany marszałkiem izby poselskiej. 27 II 1651 r. król mianował G-ego generałem artylerii litewskiej. W czasie kampanii 1651 r. działał G. na Polesiu; pod Czarnobylem pobił kozackich pułkowników Antona i Adamowicza, wstrzymujących marsz armii litewskiej na Ukrainę. Pod buławą hetmana Janusza Radziwiłła szedł na Kijów, bijąc oddziały kozackie pułkownika Orkusza (Horkusza) nad Irpienią i pod Dymirem. W czasie rokowań o ugodę białocerkiewską G. był komisarzem z polskiej strony. W toku tych wojen kozackich wyłożył na cele wojenne znaczne sumy; toteż szlachta kijowska zalecała wynagrodzenie G-ego ze skarbu Rzpltej. G. był posłem na pierwszy sejm 1652 r. i chociaż należał do stronników królewskich, jako jeden z pierwszych uznał veto Sicińskiego. Na drugim sejmie 1652 r. był G. deputatem do komisji dla kontynuacji traktatów szwedzkich oraz dla odprawy posłów zaporoskich. 14 IX 1652 r. został mianowany podskarbim wielkim i pisarzem ziemskim litewskim. W r. 1653 marszałkował na trybunale litewskim; ponownie w r. 1658. Na sejmie czerwcowym 1654 r. otrzymał G. po Januszu Radziwille mniejszą buławę litewską. Odtąd dwór królewski wygrywał różnicę w poglądach politycznych oraz osobiste urazy obu hetmanów, co niewątpliwie utrudniało ich współdziałanie zarówno w organizowaniu wojska, jak i na polu walki, zwłaszcza że G. był ślepo oddany królowi. Okazało się to dosadnie w wojnie z Rosją w l. 1654–5. Przegrana bitwa pod Szepielowem, czyli Sepielińcami, 24 VIII 1654 r. była przykrym przykładem niezgody litewskich hetmanów. G. ogłosił nawet usprawiedliwiającą go «justyfikację». W r. 1654 król musiał godzić w Grodnie obu powaśnionych hetmanów. Pomimo tego G. w bitwie pod Starym Bychowem nie okazał należytego zrozumienia sytuacji, w czasie oblężenia i szturmu nie porozumiewał się z Radziwiłłem, czym ściągnął na siebie zarzut spowodowania niepowodzenia. W lutym i marcu 1655 r. brał udział w oblężeniu Mohylewa, przy czym jego oddziały dobrze sprawiły się. Zaskoczony przez wojska rosyjskie pod wodzą Czerkaskiego i Kozaków Zołtarenki na przedpolu Wilna w lecie 1655 r. poniósł G. porażkę i stracił Wilno.
W czasie wojny ze Szwecją odegrał G. poważną rolę polityczną. Był zwolennikiem koncepcji ścisłego porozumienia Polski z Rosją przeciw wspólnemu wrogowi Szwecji. Prawdopodobnie od G-ego wyszedł plan powołania cara na tron polski po Janie Kazimierzu. Za pośrednictwem znanego autora „Księgi pamiętniczej”, Stefana Medekszy, kontaktował się z posłem carskim Wasylem Nikityczem Licharowem, zdradzając mu plany Radziwiłła i przedstawiając grozę najazdu szwedzkiego na Rosję. Odtąd parł do sojuszu Rzpltej z Rosją, a potem nawet do związku Litwy z Rosją bez zgody Korony. Dla swej koncepcji politycznej, zgodnej zresztą z prywatnym interesem, znalazł G. szerokie koła zwolenników, wśród nich również wojewodę witebskiego Pawła Sapiehę. Z tych powodów G. sprzeciwił się planom J. Radziwiłła związania Litwy ze Szwedami. 18 VIII 1655 r. podpisał jednak w Kiejdanach akt uznania Karola Gustawa, przedstawiając swoje własne postulaty co do zabezpieczenia swych dóbr oraz osoby krewnego Krzysztofa Paca; wkrótce wystąpił przeciw układowi kiejdańskiemu. Zanim G. zdążył ruszyć z wojskiem litewskim ku liniom rosyjskim, 8 IX 1655 r. został uwięziony. Chcąc uzyskać wolność, ofiarował się Szwedom jechać z perswazjami do wiernego Janowi Kazimierzowi Pawła Sapiehy. Magnus de la Gardie przejrzał jednak plan G-ego i kazał mu złożyć 21 X 1655 r. w Kiejdanach przyrzeczenie, że nie zbiegnie stąd i nie będzie działał na szkodę Szwedów. W styczniu 1656 r. zjawił się w Królewcu, rozwijał ożywioną działalność polityczną; podstępnie namawiał Karola Gustawa na wyprawę przeciw Rosji, a skoro uzyskał jego obietnicę na piśmie, posłał to pismo carowi. G-emu udało się uzyskać zaufanie elektora; uśpiwszy jego czujność, zbiegł w przebraniu i zaraz przystąpił do akcji powstańczej na Litwie, wystawiając własnym kosztem liczne chorągwie wojska. W kwietniu 1656 r. rozbił w Prusach gen. Jerzego Waldecka i tak skutecznie zagroził inwazją Prusom Książęcym, że elektor wysłał do G-ego płka Seya z propozycją porozumienia z Janem Kazimierzem. W czerwcu 1656 r. G. zjawił się z armią litewską pod Warszawą. W drugiej połowie czerwca odparł ks. Jana Adolfa maszerującego z północy na Warszawę. 30 VI był G. komisarzem do przejęcia stolicy z rąk szwedzkich.
W lipcu 1656 r. oblegał Tykocin, a potem wziął udział w trzydniowej bitwie pod Warszawą. Po bitwie warszawskiej wyciął załogę szwedzką w Pułtusku i skierował się ku Żmudzi, ale wezwany przez króla, zjawił się w Lublinie. Rada wojenna lubelska dla wywarcia nacisku na elektora skierowała G-ego z rejonu Lublina przez Narew i Bielsko z silną grupą jazdy oraz Tatarami na dywersję do Prus Książęcych; G. otrzymał też pełnomocnictwo do rokowań z elektorem. Wiódł 12 000–13 000 żołnierza; współdowódcą był prawdopodobnie płk Wojniłłowicz. W październiku G. szedł korytarzem kolneńsko-łomżyńskim na Ełk. Szwedzi i Brandenburczycy pod wodzą gen. Jerzego Fryderyka Waldecka oraz Bogusława Radziwiłła zastąpili mu drogę do Prus z ok. 10 000 żołnierza 8 X 1656 r. pod Prostkami. G. korzystając z rozbicia sił przeciwników pobił ich na głowę, wziął 2 000 jeńców, wśród nich Bogusława Radziwiłła wraz z 70 oficerami, 41 sztandarów (dwa pełne wozy chorągwi) oraz 6 dział; nieprzyjaciel stracił ok. 5 000 ludzi. Pod Prostkami G. wykazał duży talent dowódcy (pozorna ucieczka, rozbicie sił przeciwnika, inicjatywa walki.) Po bitwie G. spustoszył Ełk i pas graniczny, a Tatarzy, opuściwszy armię G-ego, uprowadzili kilkadziesiąt tysięcy jasyru i spalili wiele miast i wsi. Bezpośrednio po Prostkach G. wdał się w rokowania z elektorem, ale na razie bez skutku. Nie zabezpieczył się jednak należycie przed ponowną ofensywą nieprzyjaciela i po opuszczeniu obozu przez Tatarów wskutek sporu o jeńców doznał porażki od połączonych sił gen. Waldecka i gen. Stenbocka pod Filipowem 22 X 1656 r. G. wycofał się tracąc tabor, zdobyczne sztandary, jeńca B. Radziwiłła oraz ok. 600 żołnierzy. Działania wojenne G-ego w Prusach, a zwłaszcza zagony Tatarów, wywołały popłoch w Królewcu i w znacznej mierze przyczyniły się do zmiany polityki elektora wobec Rzpltej. G. okazał się lepszym dyplomatą niż wodzem. 8 XI zawarł w Wierzbołowie trzymiesięczny rozejm z elektorem. Jesienią 1656 r. wraz z Sapiehą działał G. nad granicą pruską, starając się zmusić elektora do ostatecznego porzucenia Szwedów. Od końca 1656 r. dzięki koneksjom na dworze pruskim prowadził bezpośrednie rokowania z elektorem. Jako komisarz królewski doprowadził najpierw w sierpniu 1657 r. do zawieszenia broni, a potem wraz z biskupem warmińskim, Wacławem Leszczyńskim, do traktatu w Welawie (19 IX) i Bydgoszczy (6 XI). W l. 1657 i 1658 kierował G. działaniami przeciw Szwedom na Żmudzi i na pograniczu litewsko-inflanckim. Odzyskał po dłuższym oblężeniu Birże, wyparł Magnusa de la Gardie z Litwy, wkroczył do Inflant. Opanował kilkadziesiąt zamków i miast między Rygą a Parnawą, jak Wolmar, Felin, Helmet, Rumbarg. Wziął wówczas licznych jeńców oraz duże zasoby wojenne w działach, prochach, lontach itp. W styczniu 1658 r. obiegł Parnawę. W toku działań wojennych starał się zjednać ludność Inflant dla Polski. W tym czasie prowadził dalsze rokowania z carem Aleksym. Jeszcze 1 VIII 1657 r. wysłał do cara Stefana Medekszę jako swego agenta, który kilka miesięcy przebył w Rosji narażony na różne represje w związku z wahaniami w polityce polsko-rosyjskiej. Car delegował do rokowań jako posła Naszczokina, wojewodę kokohawickiego. G. urażony nominacją Pawła Sapiehy na hetmana wielkiego litewskiego podsuwał carowi pomysły zerwania unii Litwy z Koroną i związania Litwy z Rosją. Polityczna akcja G-ego wobec Rosji nie była bezinteresowna; G. domagał się dla siebie «pożałowania majętnościami» na Litwie, jakkolwiek posiadał już liczne starostwa i ekonomie oraz bogate, wielkie dobra na Litwie. Dla szlachty litewskiej żądał G. zwrotu majątków litewskich i białoruskich. We wrześniu 1658 r. G. wchodził w skład polskiej komisji dla pertraktacji z Rosją w Wilnie, działającej w myśl instrukcji królewskiej według zasady «traktować i wojować». W czasie kampanii zimowej w Inflantach G. współdziałał z wojskami rosyjskimi w oblężeniu Rygi; bliski był jej zdobycia dla Rzpltej. W czasie działań wojennych na Litwie, kiedy przymierze polsko-rosyjskie uległo oziębieniu, G. bronił Kiejdan, a pod Kownem poraził część sił Dołhorukiego (Michała Wołyńskiego). Zaskoczony przez wojska rosyjskie Chowańskiego pod Werkami koło Wilna, a nie poparty przez hetmana Sapiehę, dostał się do niewoli 21 X 1658 r.
Cieszył się jednak G. nadal dużą popularnością wśród szlachty, skoro sejm 1659 r., licząc się z jego szybkim powrotem z niewoli, wybrał go ponownie komisarzem do rewizji skarbu koronnego oraz deputatem do traktatów z carem; nakazał też zwrócić mu wyłożone na wojnie pieniądze w kwocie 458 792 zł; pieniądze te spłacano stopniowo sukcesorom G-ego, jeszcze w r. 1678 nie były całkowicie zwrócone. Sejm 1661 r. wybrał znowu G-ego do traktatów z carem oraz delegował do układów z wojskiem litewskim; również asekurowano G-emu sumy należne od skarbu litewskiego, a wojsko uwolniło jego dobra od stacyj żołnierskich i innych ciężarów. G. w czasie niewoli przebywał w Moskwie i w Smoleńsku, trudnił się tłumaczeniem dzieł francuskich na język polski i podobno pisaniem książek. Jedno z tłumaczeń G-ego o charakterze sentencji moralnych ukazało się w Wilnie w r. 1665 (przedrukowane w Toruniu w r. 1695), pt. „Zwierciadło nikomu nie pochlebiające” Piotra de la Serre (napisane w r. 1632); tłumacz dedykował dzieło swej żonie Magdalenie Konopackiej. G. starał się utrzymać kontakt z innymi jeńcami oraz z krajem i podobno wysyłał nawet wiadomości do Polski. Carowa Maria opiekowała się jeńcem, przysyłała mu nawet lekarzy w chorobie, przyczyniła się do uwolnienia z niewoli. Pobyt w niewoli przedstawił dość szczegółowo towarzysz niedoli G-ego Samuel Węsławski, pisarz litewski i wojski upicki. G. został zwolniony z niewoli ze Smoleńska drogą wymiany za 5 rosyjskich wojewodów dopiero 6 IV 1662 r. Na Litwie powitano hetmana entuzjastycznie. Otrzymał gratulacje od króla francuskiego, cesarza, elektora i ks. kurlandzkiego. 28 V 1662 r. stanął w Warszawie. Król obdarzył go Kiejdanami za niewolę. W kraju zastał walkę dworu królewskiego o elekcję vivente rege, wojsko w związkach. Władzy wojskowej nie mógł jednak sprawować pomimo przyjęcia go z honorami w Kobryniu. Pozyskany sutymi obietnicami finansowymi (18 000 liwrów zaraz, a 1 000 000 talarów oraz jedno ze starostw nadbałtyckich po elekcji) przez królowę dla planu elekcji Francuza na tron polski, wbrew konstytucji r. 1662, zakazującej elekcji vivente rege, złożył 12 VI 1662 r. w obecności ambasadora francuskiego de Lumbresa kościelną przysięgę, że opanuje wojsko litewskie, rozbije je przez nowy związek z hetmanem Stanisławem Potockim na czele i przywiedzie do posłuszeństwa zamysłom dworu; zamyślał pozyskać Jerzego Lubomirskiego.
W lipcu 1662 r. przybył do Wilna na układy ze skonfederowanym wojskiem litewskim w charakterze dyrektora komisji królewskiej. Przejęte przez rebelianckie skrzydło wojska szyfrowane listy kanclerza litewskiego Krzysztofa Paca do G-ego, rzekomo w sprawie sprowadzenia Tatarów na związkowców, oraz zezwolenie hetmana na transport Dźwiną towarów do Rygi i Rosji podnieciły do tego stopnia rozagitowane szeregi żołnierzy, że na zebraniu w Wolpie w pow. wołkowyskim 21 XI 1662 r. związkowi oskarżyli zaocznie hetmana polnego o zdradę. Z G-m współdziałał marszałek związku litewskiego Kazimierz Żeromski. Za poduszczeniem wicemarszałka związku Konstantego Kotowskiego spiskowcy wojskowi zamordowali najpierw Żeromskiego w Dubince, a chorego wówczas G-ego aresztował w Wilnie 25 XI 1662 r. oddział por. Bohdana Chlewińskiego i uprowadziwszy go pod miasteczko Ostrynię, w pow. lidzkim, rozstrzelał 29 XI 1662 r. Mord popełniony na hetmanie polnym litewskim wstrząsnął opinią publiczną w Polsce. G-ego okrzyczano bohaterem i męczennikiem. Moralny sprawca zabójstwa K. Kotowski ogłosił 2 XII 1662 r. w Olicie manifestację, tłumacząc wykonanie wyroku na G-m potrzebą obrony dostojeństwa króla oraz praw i swobód szlacheckich. Złośliwe «nagrobki» wyjaśniały zbrodnię zaprzedaniem się G-ego w służbę Francji i królowej. Główni sprawcy mordu z Kotowskim na czele zostali skazani na sejmie 1664 r. na śmierć; wyrok wykonano 4 III 1665 r. Pogrzeb G-ego odbył się w Wilnie 12 II 1665 r. Sejm zajął się losem wdowy i dzieci. Jeszcze w r. 1667 nie zapomniano o mordercach G-ego i wyjmowano ich spod generalnej amnestii.
G. posiadał starostwa: markowskie, wieliskie, puńskie, oszmiańskie, łozdziejskie, poszerwintskie, był administratorem ekonomii olitskiej, mohylewskiej i grudziądzkiej. Żonaty był z Magdaleną Konopacką, kasztelanką elbląską, córką Jakuba Oktawiana h. Mur, która wyszła po śmierci G-ego za Jana Karola Czartoryskiego, podkomorzego krakowskiego. G. miał dwie córki: Teresę 1. v. Bogusławową Słuszkową, hetmanową polną litewską, 2. v. Janową Sapieżynę, wojewodzinę wileńską i hetmanową wielką litewską, i Zofię za Aleksandrem Przyjemskim, podstolim koronnym, oraz syna Bogusława, z czasem biskupa smoleńskiego. Wdowa postawiła hetmanowi G-emu okazały pomnik marmurowy w kościele jezuickim Św. Kazimierza w Wilnie, zniszczony przez władze rosyjskie, gdy przerabiano kościół na cerkiew prawosławną.
Rysunek Polkowskiego według portretu w galeria wilanowskiej, „Tyg. Illustr.” 1862 nr 155; Sztych H. J. Schollenbergera, Polska w okresie drugiej wojny północnej, W. 1957 I; – Enc. Org.; Enc. Wojsk. (Gosiewski i Prostki); W. Enc. Ilustr.; Boniecki; Niesiecki; Uruski; Wolff, Senatorowie W. Ks. Lit.; – Bartoszewicz J., W. G., „Tyg. Illustr.” 1862 nr 155, 157, 159; Czapliński W., Dwa sejmy w r. 1652, Wr. 1955; Czermak W., Szczęśliwy rok (1660), „Przegl. Pol.” T. 82, 83, 107; Droysen J. G., Die Schlacht von Warschau. 1656, Leipzig 1863; Gawlik M., Projekt unii rosyjsko-polskiej w drugiej połowie XVII w., „Kwart. Hist.” R. 23: 1909 s. 81, 95, 105, 107, 118–24; Kalicki B., Bogusław Radziwiłł, Kr. 1878 passim i listy w dodatku; Korzon T., Dola i niedola J. Sobieskiego, Kr. 1898 I 98, 113, 115, 116, 121, 125–38, 140, 146, 148, 182, 186, 256, 270, 272, 534; Kotłubaj E., Życie Janusza Radziwiłła, Wil.–Witebsk 1857 s. 136, 137, 141, 145, 147, 151, 166, 170, 177; Kraszewska Skarbek S., Sprawa śmierci W. G-ego, Księga Pam. Koła Hist. Słuch. Uniw. Stefana. Batorego, Wil. 1933 s. 82–94; Kubala L., Wojna brandenburska i najazd Rakoczego, Lw.–W. 1917 s. 3, 4, 11, 22, 24, 25, 28, 29, 48, 49, 57, 61, 62, 66, 76, 78–81, 87, 90, 95, 98, 158, 166, 190, 235–40, 243, 249–56, 259, 261, 271, 280, 289, 293–7, 303–6, 309–12, 372–8, 381–5, 409, 436, 439; tenże, Wojna szwecka, Lw. 1913 s. 88–92, 226, 227, 341–4, 396, 470, 493–4; tenże, Wojna moskiewska r. 1654–5, W. 1910 (Szkice Hist. S. III) s. 149, 253, 255, 256, 263–5, 267, 276, 288, 289, 407, 418, 419, 423, 424; Kuchowicz Z., Spieralski Z., Krwawicz M., W walce z najazdem szwedzkim 1655–60, W. 1956 s. 88–90, 219; Majewski W., Bitwa pod Prostkami, W. 1956, Studia i Materiały do Historii Sztuki Wojennej, II; Pisanski G., Nachricht von dem im J. 1656 geschehen Einfalle der Tartarn in Preussen, „Mitteilungen der Litterarischen Gesellschaft Masovia” Jg 6: 1901; Polska w okresie drugiej wojny północnej 1655–60, W. 1957 I–III; Walewski A., Historya wyzwolenia Polski za panowania Jana Kazimierza, Kr. 1866 I–II; Waliszewski K., Polsko-francuskie stosunki w XVII w., Kr. 1889; Wójcik Z., Źródła archiwalne do historii pol. sztuki wojennej w okresie najazdu szwedzkiego, 1655–60 r., W. 1956, Studia i Materiały do Historii Sztuki Wojennej, II; Załęski, Jezuici, t. III cz. I, t. IV cz. I–III; – Akta sejmikowe woj. krak. III; Akta ugody kiejdańskiej 1655 r., Wyd. W. Konopczyński i K. Lepszy, „Ateneum Wil.”, R. 10: 1935 s. 3, 20–1, 25–7; Continuation des Successes des General Gonsiewski, nebst der Eroberung des Schlosses und der Stadt Lancicez, 1656; Cod. dipl. Regni Pol. et M. Duc. Lit., IV 486–493; Extract-Schreiben aus dem polnischen Feldlager nebst einer Specification aller derer Occasionen, welche von dem Herrn Gonsiewski erobert und vorgangen sein; Gründliche Relation des Treffens, welches den 9 September 1658 bey Kawen zwischen der von… General Gosiewsky commendierten Partey… und dem Moscowitischen Feldherrn Dolhoruki fürgefallen, 1658; Jemiołowski M., Pamiętnik, Lw. 1850 s. 105, 109, 143, 174, 177–9 i passim; Jerlicz J., Latopisiec albo kroniczka, Wyd. K. Wł. Wójcicki, W. 1853 I s. XXXVIII, 124–5, II 2, 69–70, 94–5; Kochowski W., Climacter I, Kr. 1683; tenże, Climacter II, Kr. 1688; tenże, Climacter III, Kr. 1698; Lumbres A., Relations, Wyd. G. Lhomel, Paris 1912–3 II–III; Medeksza S., Księga pamiętnicza, Kr. 1875 s. 1, 7, 14–7, 28, 29, 37, 38, 51, 52, 57, 59–64, 91, 98, 101, 103, 117, 122–9, 132, 135–9, 149–69, 176, 182–98, 201, 216, 218–22, 226, 259–60, 309–31, 348–52, 376–80, Script. Rer. Pol., III; Noyers des P., Lettres, Berlin 1859 s. 150, 151, 179, 220, 260–1, 272, 279, 288, 358, 362, 363, 367, 369, 379, 383, 440, 447, 448; Ojczyste spominki, Wyd. A. Grabowski, Kr. 1845 I 127–8; Oświęcim S., Dyariusz 1643–51, Wyd. W. Czermak, Kr. 1907, Script. Rer. Pol. XIX; Pasek J., Pamiętniki, Kr. 1929; Poczobut Odlanicki J. W., Pamiętnik, W. 1877 s. 24, 49, 62–5, 185–6; Pufendorf S., De rebus a Carolo Gustavo gestis, Norimbergae 1896 passim; Radziwiłł A. S., Pamiętniki, Wyd. E. Raczyński, P. 1839 II 196–8, 427–31; Relation von der Victorie die der General Gonsiewski wieder die schwedischen und churfürstlichen Völker den 8 Oct. 1656 erhalten; Rudawski W. J., Historia polska, Pet., Mohylew 1855 I 35, 251, 253, 273, II 2, 3, 51, 52, 145, 146, 167, 271, 281–4, 324–5, 374; Sąd na zabójców hetmana G-ego, „Przyjaciel Ludu” (Leszno) 1843 nr 22; Serre P., „Zwierciadło nikomu nie pochlebiające” przez… W. G. …polskiemu narodowi w moskiewskim więzieniu zgotowane w 1660 niegdy przez Piotra dela Serre historiographa francuskiego r. 1632 w Rowan do druku podane, Wil. 1665 (Wyd. zapewne S. Węsławski); Theatrum heroae virtutis per varias utriusque Fortunae mutationes… erectum ab Alma Universitate Academica Vilnensi Societ. Jesu 1665; Transylvania et bellum boreo-orientale, Acta et documenta, Wyd. S. Szilágyi, Budapest 1891 II 285, 286, 288; Twardowski S., Wojna domowa z Kozaki i Tatary, Kalisz 1681 I 100, 101, II 51, 120, 148, 206, 207; Urkunden und Actenstücke zur Geschichte des Kurfürsten Friedrich Wilhelm von Brandenburg, Berlin 1884 VIII 75, 82, 96–102, 109–10, 135–8, 150, 169–70, 191, 194–203, 213–8, 222–3, 233–4, 281, 742, IX 350; Vol. leg., IV 159, 199, 209, 362, 374, 411, 516, 528, 530, 535, 541, 550, 554, 598, 665, 676, 677, 787, 790, 796, 802, 816–7, 912, 991, V 54, 231, 436, 582, 627; Węsławski S., Victor et victus Vincentius… G., Kr. 1691; Wierzbowski S., Konnotata wypadków, Wyd. J. K. Załuski, Lipsk 1858 s. 29, 90, 117; Źródła do dziejów Polski, Wyd. F. Nowakowski, Berlin 1841 I 141–53; Żywot Bogusława Radziwiłła, Wyd. Popliński, P. i Trzemeszno 1840 s. 116, 137, 146, 152, 164–6; B. Czart.: rkp. 158, 386, 392, 400 (listy G-ego), 1857; B. Ossol.: rkp. 189 (o śmierci G-ego); B. PAN w Kr.: rkp. 342 (listy Gosiewskich); Zakł. Dok. IH PAN w Kr.: Materiały do stosunków Polski z Zachodem.
Adam Przyboś