INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Wincenty Korotyński     

Wincenty Korotyński  

 
 
1831-08-15 - 1891-02-07
Biogram został opublikowany w latach 1968-1969 w XIV tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Korotyński Wincenty, pseud. Borzywój (1831–1891), poeta i dziennikarz. Ur. 15 VIII we wsi Sieliszcze koło Nowogródka, był synem Aleksandra Karataj-Korotyńskiego, białoruskiego chłopa (lub schłopiałego szlachcica zaściankowego), i szlachcianki zaściankowej, Jozefaty z Dolidowiczów. Był całkowitym samoukiem. W r. 1851 zaznajomił się z Władysławem Syrokomla, który zatrudnił go jako swego sekretarza; K. mieszkał u Syrokomli kolejno w Załuczu, Wilnie i Borejkowszczyźnie i pod kierunkiem starszego poety, a wkrótce i serdecznego przyjaciela,- uzupełniał własne wykształcenie. Począwszy od r. 1856 K. ogłaszał w czasopismach swoje wiersze o demokratycznej tendencji społecznej, wzorowane zarówno artystycznie, jak i ideowo na poezji Syrokomli. W r. 1857 ukazał się w Wilnie wybór wierszy K-ego Czym chata bogata, tym rada, poprzedzony przedmową Syrokomli, w r. n. poemat o niedoli chłopa pańszczyźnianego Tomiło, a w r. 1859 wierszowany pamflet antyalkoholowy Wypił Kuba do Jakuba. W t. r. ukazały się w Wilnie „Piosnki” P. J. Berangera w tłumaczeniu K-ego i Syrokomli. Podczas powstania styczniowego K. napisał cykl wierszy o tematyce antycarskiej w jęz. białoruskim, wydrukowany anonimowo w Krakowie, pt. Hutorka staraho dzieda (Gawęda starego dziada).

W r. 1857 K. przeniósł się do Wilna i wszedł w skład redakcji „Teki Wileńskiej” (gdzie ogłosił cykl wierszy pt. Okruchy) oraz „Kuriera Wileńskiego”. Był również współpracownikiem „Słownika Języka Polskiego”, tzw. wileńskiego, wydanego przez M. Orgelbranda w r. 1861, współpracownikiem wileńskiego Muzeum Archeologicznego, członkiem tamtejszej Komisji Archeologicznej i Komitetu Statystycznego. Poza tym pisywał korespondencje z Wilna do „Gazety Warszawskiej”. Zamknięcie przez władze carskie polskich pism i wszelkiego rodzaju polskich wydawnictw w Wilnie po upadku powstania styczniowego utrudniło K-emu zdobywanie środków utrzymania dla powiększającej się rodziny. Na początku 1866 r. K. przeniósł się do Warszawy i wszedł do redakcji „Gazety Warszawskiej”, gdzie pracował już do końca życia. Poza tym był współpracownikiem „Encyklopedii Powszechnej” S. Orgelbranda (od t. 24 do końca), a w l. 1869–77 redagował popularny wówczas „Kalendarz Jana Jaworskiego”. Wchodził również m. in. w skład redakcji „Wieńca” (w r. 1872), „Tygodnika Powszechnego” (w l. 1878–85) i „Tygodnika Ilustrowanego” (od 1886 r. do końca życia).

K. był powszechnie uważany za jednego z najbardziej pracowitych, sumiennych i dbałych o piękno języka dziennikarzy swego pokolenia, a „Gazeta Warszawska” w dużej mierze jego niestrudzonej pracy zawdzięczała swój wysoki poziom. Jednak ciężkie jarzmo codziennej pracy dziennikarskiej stanęło na przeszkodzie pełniejszemu wyzyskaniu dużej wiedzy w zakresie polskiej historii i literatury oraz niewątpliwego talentu literackiego. Jako poeta po r. 1859 odzywał się rzadko. Ogłosił w czasopismach wiele drobnych, ale źródłowych, erudycyjnych szkiców, m. in. o młodości i rodzinie Mickiewicza, rodzinie Lelewelów, o Erazmie Ciołku, Salomonie Rysińskim, Ignacym Domejce, Syrokomli. Napisał obszerny życiorys Zygmunta Kaczkowskiego, zamieszczony w XI tomie zbiorowego wydania jego „Dzieł” (W. 1875) oraz rozprawę o twórczości poetyckiej Kraszewskiego w „Książce jubileuszowej dla uczczenia 50-letniej działalności literackiej J. l. Kraszewskiego” (W. 1880). Sporządził wzorowe, jak na ówczesne wymagania, 10-tomowe zbiorowe wydanie „Poezji” Syrokomli i opatrzył je przedmową i przypisami (W. 1872). Wydał i poprzedził przedmową „Listy z podróży” A. E. Odyńca (W. 1875–8), zamieścił studium o „Szachach” w wydaniu pomnikowym „Dzieł wszystkich” Kochanowskiego (W. 1884). Sporo tłumaczył z francuskiego, rosyjskiego, niemieckiego i czeskiego.

K. zmarł w Warszawie 7 II 1891 r. i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim. Był żonaty (od r. 1859) ze Stanisławą Celiną z Jakubowiczów i miał z nią dziesięcioro dzieci, z których czworo poświęciło się dziennikarstwu i literaturze: Ludwik Stanisław, Elwira, Władysław i Bruno Wincenty.

 

Fot. w posiadaniu Ireny z Korotyńskich Herbstowej; – Korbut; W. Enc. Ilustr.; Album biograficzne zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX, W. 1903 II 366–8 (fot); – Budrewicz O., Sagi warszawskie, W. 1967 s. 79–83; Gembarzewski M., Sekretarz Syrokomli, „Prosto z mostu” 1935 nr 6 (fot.); Gomulicki J. W., Księga wierszy polskich XIX w., Wyd. 2., W. 1956 II 353–4; Gomulicki W., Warszawa wczorajsza, W. 1961 s. 316–8 (fot.); Jankowski Cz., Wspomnienie o śp. W. K-m, „Kraj” 1891 nr 6; Kenig J., W. K., „Niwa” 1891 nr 5; Krzemiński S., Korotyński literat, „Bluszcz” 1891 nr 12–3; Lesznowski S., W. K., „Gaz. Warsz.” 1891 nr 35; Pług A., W. K., „Wędrowiec” 1891 nr 7 (fot.); [Świętochowski A.], Liberum veto, „Prawda” 1891 nr 7; – Autor o sobie: Obrazy z pobrzeży Niemna, „Tyg. Powsz.” 1882 nr 28–9, 44–9, 1883 nr 20–6, 1884 nr 13–25; – „Ateneum” 1891 t. 1 s. 655–6; „Przegl. Tyg.” 1891 nr 7 (fot.); „Tyg. Illustr.” 1891 nr 59 (fot.); – Arch. Państw. w W.: Korotyński B. W., O ludziach i rzeczach wspomnienia, (mszp.).

Roman Taborski

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 

Karol Brzozowski

1821-12-29 - 1904-11-05
poeta
 

Karol Frycz

1877-03-29 - 1963-08-30
scenograf teatralny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Alfred Nossig

1864-04-18 - 1943-02-22
literat
 

Marian Ambroży Stępowski

1867-12-07 - 1946-02-01
botanik
 

Adam Chreptowicz

1768-03-19 - 1844-12-25
filantrop
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.