Szczęsnowicz Wincenty, pseud.: V. S-wicz., V. Swicz, Vincent Swicz (1899–1987), oficer Wojska Polskiego, twórca międzynarodowego klubu korespondencyjnego.
Ur. 20 VIII w Augustowie, był synem Antoniego (1857–1942), współtwórcy Tow. Dobroczynności (1909), Tow. Małego Kredytu (1910) i Tow. Rolniczego (1912) w Augustowie, od r. 1914 tamże ławnika magistratu, a od r. 1923 radnego, oraz Emilii z Malinowskich, bratankiem Stanisława Szczęsnowicza (zob.). Miał siostrę Paulinę oraz dwóch braci: Piotra Bolesława (1881–1926), absolwenta medycyny uniw. w Dorpacie, lekarza wojskowego w l. 1909–17 w armii rosyjskiej, podczas wojny polsko-sowieckiej 1920 r. w WP, i Kazimierza (1886–1970), na początku r. 1940 deportowanego z żoną i synem w głąb ZSRR, skąd po r. 1945 wrócił do Polski.
S. uczęszczał do szkoły powszechnej w Augustowie, a następnie do gimnazjum w Suwałkach. W czasie pierwszej wojny światowej został wraz ze szkołą ewakuowany do Rostowa nad Donem, gdzie w r. 1918 zdał maturę. W styczniu 1919 wrócił do Polski i wstąpił do WP, otrzymując przydział do l. p. telegraficznego w warszawskiej Cytadeli; ukończył tam kurs w Szkole Oficerów Wojsk Radiotelegraficznych. W czasie wojny polsko-sowieckiej 1920 r. jako młodszy oficer stacyjny został wysłany na front z Polową Stacją Radiotelegraficzną nr 7 przy 9. DP. Dn. 1 X 1920 mianowano go podporucznikiem i oficerem stacyjnym Stałej Stacji Radiotelegraficznej w Toruniu, a 1 I 1921 – porucznikiem. Po zakończeniu wojny służył w 3. p. łączności w Grudziądzu jako dowódca plutonu szkolnego, a okresowo też w 1. p. lotn. w Warszawie. W l. 1923–4 uczestniczył w szkoleniu zorganizowanym w Szkole Oficerskiej Wojsk Łączności przy Obozie Szkolnym Wojsk Łączności w Zegrzu. W l. 1927–36 był dowódcą plutonu i instruktorem w Szkole Podchorążych przy Obozie Szkolnym Wojsk Łączności (od r. 1929 Centrum Wyszkolenia Łączności) w Zegrzu. Dn. 1 I 1933 otrzymał awans na kapitana. Od listopada 1936 był kierownikiem referatu ogólnego w Dowództwie Wojsk Łączności MSWojsk.
Po wybuchu drugiej wojny światowej we wrześniu 1939 pełnił S. służbę w referacie łączności Naczelnego Dowództwa. Po kampanii wrześniowej przedostał się do Francji, skąd po jej klęsce w czerwcu 1940 ewakuował się do Wielkiej Brytanii. We wrześniu t.r. otrzymał przydział referenta przy dowódcy łączności 4. brygady kadrowej strzelców, formowanego w Szkocji I Korpusu Polskiego. W związku z masowym napływem Polaków do Szkocji wygłaszał prelekcje o Polsce w porozumieniu z Historical Association of Scotland, a 2 XI przedstawił wykład na uniw. w Glasgow, który pod pseud. V. S-wicz opublikował jako broszurę pt. Poland’s Position in Central Europe (Kilmarnock 1941, w wersji poszerzonej pt. Poland Still Unknown, tamże 1942). Do r. 1944 książkę wznawiano czterokrotnie, a S. wygłosił ponad 520 odczytów; dowódca I Korpusu gen. Mieczysław Boruta-Spiechowicz, na czas realizacji zadań prelegenckich i pisarskich, oddelegował S-a do Edynburga. T.r. pod pseud. Vincent Swicz wydał samouczek języka polskiego First Steps in Polish.
W kwietniu 1945 za zgodą władz wojskowych zorganizował S. w Kirkcaldy w Szkocji British-Polish Correspondence Club, który miał umożliwić kontakty listowne ze zdemobilizowanymi żołnierzami polskimi w Wielkiej Brytanii oraz pomóc w ich adaptacji do warunków cywilnych. Klubem kierował jednoosobowo, osobiście też prowadził obfitą korespondencję. Wydawał biuletyn „The British-Polish Correspondence Club” (w l. 1949–51 „The British-Polish Correspondence Club International Friendship and Exchange”, w l. 1951–2 „Friendship and Exchange – Bulletin of the Bipsy Club”, w l. 1952–78 kolejno „Friendship and Exchange” i „Friendship Exchange”); do r. 1978 opracował 103 numery, rozsyłane do wszystkich członków. Na początku działalności klub liczył ok. 900 osób, lecz już w styczniu 1947 liczba członków przekroczyła 2100, z czego 52% stanowili Polacy; potem liczba członków uległa zmniejszeniu. Ze względu na szykany, spotykające członków klubu w Polsce, organizacja utraciła charakter narodowy i stała się od r. 1952 jednym z pierwszych na świecie klubów korespondencyjnych o globalnym zasięgu i tak dużej liczbie członków. Siedzibę klubu przeniósł S. t.r. do angielskiego Whitby. Po przemianach politycznych odwiedził w r. 1958 Polskę; przyjeżdżał do kraju jeszcze w l. 1963, 1968 i 1976. Odbywał też liczne podróże w celu bezpośredniego kontaktu z członkami klubu, najdłuższą w l. 1960–2 do Indii, Nowej Zelandii, Australii i Afryki. W r. 1978 wrócił na stałe do Polski; klub liczył wówczas ok. 700 członków z 69 krajów. S. przekazał wtedy prowadzenie klubu Kathleen S. Richardson w Wielkiej Brytanii (zajmowała się nim do jego rozwiązania w r. 2005). S. zmarł 14 XI 1987 w Kostrzynie, został pochowany na tamtejszym cmentarzu. Był odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi.
S. rodziny nie założył.
Fot. w Mater. Red. PSB; – Słown. pseudonimów, IV; – Jarno W., Kapitan Wincenty Szczęsnowicz (1899–1987) – żołnierz Wojska Polskiego i publicysta emigracyjny, (mszp. z r. 2009 w zbiorach H. Sułkowskiego w Ł.); Sułkowski H., O kapitanie Wincentym Szczęsnowiczu (Swiczu) i jego Klubie Korespondencyjnym BPCC-Friendship Exchange, (mszp. z r. 2009 tamże); Szlaszyński J., Augustowianie w armii carskiej, „Przegl. Augustowski” R. 9: 2004 nr 10 s. 13 (fot., dot. brata, Piotra Bolesława); tenże, Augustów. Monografia historyczna, Augustów 2007 (dot. rodziny S-a); Wiśniewski Z., Wojska łączności w latach 1914–1920, Pruszków 1998; Z b y szewski K., Pojechał odwiedzić członków klubu, „Dzien. Pol. i Dzien. Żołnierza” 1960 nr z 30 IX; – Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928, 1932; Rybka R., Stepan K., Rocznik oficerski 1939, Kr. 2006; – Wspomnienie pośmiertne: „Bulletin of the Friendship & Exchange Club” 1988 nr 121 (K. S. Richardson); – B. Pol. w Londynie: Arch. Osobowe Emigracji B. Jeżewskiego; CAW: ap. 4614 (zbiór dok.); IPiM Sikorskiego: Ref. No A.V. 20/106; Ministry of Defence APC Polish Enquiries RAF w Northolt (Wielka Brytania): sygn. P/2965/APC POL; – Mater. Red. PSB: Wydruk z Internetu dot. S-a (www.pricklypole.plus.com/swicz/indexpl.htm); – Informacje Janiny Pietrzak z Augustowa, Tadeusza Jezierskiego z W., Czesławy Makedańskiej z Gdańska-Oliwy, U. Malin i M. Malin z Finlandii, G. Adam z Niemiec, J. M. Gardner, P. Mamprina, B. i B. Malerbi z Wielkiej Brytanii.
Henryk Sułkowski i Tadeusz Trzaskalik