INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Władysław Gniewosz      Władysław Gniewosz, wizerunek na podstawie ilustracji prasowej.
Biogram został opublikowany w latach 1959-1960 w VIII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

  

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Gniewosz Władysław (1847–1924), agronom i polityk. Syn Damiana i Urszuli z Turkułłów. W życie publiczne wkroczył po trzydziestce, jako członek Tow. Gospodarskiego (prezes oddziału w Brodach 1895–8), członek Wydziału Okręgowego Tow. Kredytowego Ziemskiego w Brodach (od r. 1893) i członek Rady Powiatowej na przemian w Złoczowie i Brodach (zast. marszałka w l. 1899–1905). W majątku Kąty (w pow. brodzkim) prowadził wzorowo gospodarstwo leśne, a utworzywszy spółkę melioracyjną z 1 600 udziałowców przeprowadził w l. 1892–6 osuszenie 4 000 ha błot pod Oleskiem, po czym przez 3 lata prowadził uprawę doświadczalną na torfowiskach i starał się drukiem spopularyzować ten dział produkcji. Przed wyborami sejmowymi w r. 1895 ogłosił broszurę Do wyborców rolników, wskazując braci-szlachcie potrzebę większej aktywności na terenie Sejmu, podkreślając też solidarność interesów wielkich i małych rolników. Nie wszedł jednak do Sejmu, za to do Rady Państwa obrany z V kurii w Brodach; posłował krótko (1897–9) złożył mandat z powodu choroby oczu. W r. 1903 należał do organizatorów Wiecu Narodowego we Lwowie i został wiceprezesem wyłonionego przez wiec Komitetu Pracy Narodowej, nieudanej próby stworzenia frontu szlachecko-mieszczańskiego przeciw radykalizmowi. Po raz drugi znalazł się w parlamencie tylko na kilka miesięcy w r. 1906/7, obrany z wielkiej własności Sanok–Krosno. Dłużej pracował w Sejmie, jako poseł I kurii w Złoczowie w l. 1901–13. Chociaż obrany na wschodzie, zbliżył się do konserwatystów krakowskich uznając potrzebę ustępstw na rzecz demokracji. Występował głównie w sprawach gospodarczych, w roli sprawozdawcy projektów ustaw i przedłożeń z zakresu leśnictwa, ogrodnictwa, melioracji, policji budowlanej itp. W r. 1901 przedstawił jako własny wniosek projekt nowej ustawy leśnej, w r. 1905 wniosek o poprawę warunków bytu urzędników rad powiatowych. Wypowiadał się i poza Sejmem za reformą samorządu, za odciążeniem gmin od zakresu funkcji powiatowych nad gminami, zaś Wydziału Krajowego nad radami powiatowymi. Po strajkach rolnych w r. 1901 próbował organizować na Podolu «polską organizację społeczną», która zrzeszałaby pod patronatem ziemiańskim miejscową ludność polską. W r. 1905 wystąpił G. jako sprawozdawca szlacheckiej większości sejmowej w sprawie wniosku Stapińskiego o reformę ordynacji wyborczej. Oświadczył wtedy, że godzi się co najwyżej na wprowadzenie V kurii z wyborów powszechnych z taką liczbą mandatów, która nie pociągnie za sobą majoryzacji warstw posiadających. W następnych latach, aż do 1913 r. na plenum już prawie nie występował. Czas wielkiej wojny spędził w swym majątku, w r. 1914 więziony był w Złoczowie. Zmarł w Kątach. Z żony, Anieli z Hubickich, zostawił syna Feliksa.

 

Fotografie w posiadaniu rodziny; – Estreicher; – Buszko J., Sejmowa reforma wyborcza w Galicji, W. 1956 s. 42; Feldman W., Stronnictwa polit. w Galicji, Kr. 1907 I 240; – Gniewosz W., Die genossenschaft zur Trockenlegung der Moore in Olesko; 1903; tenże, Mowa na sejmiku w Złoczowie, Brody 1902; tenże, Organizacja społeczna w kraju, Brody, 1902; tenże, Reforma rad powiatowych, Lw. 1905; tenże, Trzy lata upraw na ziemi torfowej, Lw. 1900; tenże, Znaczenie i potrzeby ogrodnictwa w Galicji, „Przegl. Pol.” 1908; – Bobrzyński M., Z moich pamiętników, Wr. 1957; Schematyzmy gal.; Stenogramy sejmowe 1901–13; – B. Jag.: rkp. 8087–8093; (Korespondencja G-a); B. Ossol.: rkp. 6815; – Informacje od rodziny.

Stefan Kieniewicz

 

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.