Sobański Władysław (1877–1943), ziemianin, dyplomata. Ur. 7 XII w rodzinnym majątku Sumówce (pow. olhopolski), był synem Kazimierza (1832–1888) i Marii z Potulickich, córki Kazimierza Ludwika (zob.).
S. studiował rolnictwo na uniw. kijowskim. Był właścicielem dóbr w Przeździatce w pow. sokołowskim. W czasie rewolucji 1905–7 działał w Stronnictwie Polityki Realnej, był jednym z założycieli Polskiego Klubu Narodowego w Moskwie oraz wiceprezesem Polskiego Czerwonego Krzyża w Rosji. Po wybuchu pierwszej wojny światowej powstały w sierpniu 1914 Komitet Obywatelski m. st. Warszawy powołał go na stanowisko kierownika Wydz. Zaopatrzenia, a w r. 1915 S. stał na czele jednego z wydziałów Warszawskiego Tow. Dobroczynności. W lipcu 1915 przed zajęciem Warszawy przez Niemców ewakuował się do Rosji, gdzie wszedł w skład Komitetu Narodowego Polskiego.
Po rewolucji lutowej 1917 r. S. wyjechał do Szwajcarii. Należał tam do członków założonego w sierpniu t.r. Komitetu Narodowego Polskiego (KNP) w Lozannie. Po przeniesieniu wkrótce KNP do Paryża był od 15 X t.r. przedstawicielem Komitetu w Wielkiej Brytanii. W związku ze staraniem prezesa KNP Romana Dmowskiego o uzyskanie pożyczki dla Komitetu od rządów Ententy, S. i Maurycy Zamoyski gwarantowali jej spłatę. W Londynie S. zabiegał o uzyskanie poparcia rządu brytyjskiego dla sprawy polskiej i zarazem informował KNP o ważnych dla Polski decyzjach tegoż rządu. We wrześniu t.r. uzyskał od Wielkiej Brytanii uznanie Armii Polskiej utworzonej we Francji za armię autonomiczną, sojuszniczą i współwalczącą. Przed rozpoczęciem konferencji pokojowej w Paryżu opracował w styczniu 1919 memoriał o stanowisku Wielkiej Brytanii wobec Polski. W pracach konferencji brał udział jako jeden z ekspertów zagadnień politycznych i dyplomatycznych.
Od 29 VIII 1919 do 4 IX 1924 S. był posłem nadzwycz. i ministrem pełnomocnym w Belgii i Luksemburgu. W październiku 1920 udało mu się przeforsować zasadę obecności delegata Polski na obradach Ligi Narodów w Brukseli podczas omawiania sprawy konstytucji Wolnego Miasta Gdańska. W dn. 2 XII 1924 S. został mianowany posłem i ministrem pełnomocnym w Hiszpanii i Portugalii. Na stanowiskach tych pracował do 1 III 1927, kiedy to przeniesiony został w stan rozporządzalności. Na początku l. trzydziestych przebywał w Paryżu. Opublikował m.in. książkę pt. Tour d’horizon. (Le point de vue polonais) (Paris 1931) złożoną z ogłoszonych przezeń na łamach pisma „Le Figaro” artykułów w l. 1929–31, przedstawiających punkt widzenia «przeciętnego Polaka» na różne bieżące problemy polityki zagranicznej. W liście do Ignacego J. Paderewskiego z 25 VI 1932 krytykował rząd polski za brak myśli przewodniej w polityce zagranicznej i zwrócił się do niego z apelem o wygłoszenie w Europie przemówienia w obronie polskiego Pomorza.
S. wrócił w l. późniejszych do Polski. Mieszkał w Warszawie. W związku z aktualnością sprawy reformy ustroju rolnego napisał broszurę pt. Samoobrona rolnictwa. Wnioski do programu agrarnego (W. 1937). Występował w niej przeciw wywłaszczeniu większej własności, opowiadał się natomiast za jej stopniową parcelacją i za środkami mogącymi poprawić stan polskiego rolnictwa, jak melioracje, osadnictwo, komasacja karłowatych gospodarstw itp. Po agresji niemieckiej na Polskę we wrześniu 1939 poseł hiszpański w Polsce L. de Pedroso zabrał S-ego samochodem z bombardowanej Warszawy i dowiózł go do wsi Kozłówka koło Lublina, będącej własnością Zamoyskich. S. zmarł w r. 1943. Był odznaczony m.in. francuską Legią Honorową III kl., belgijskimi Orderami: Leopolda I kl., Korony i Orderem Luksemburskim.
S. był żonaty od r. 1904 z Zofią z Zamoyskich (ur. 1885).
Album sterników państwa pol., s. 288–9 (fot.); Kto był kim w II Rzeczypospolitej, W. 1994 (fot.); Łoza, Czy wiesz, kto to jest?; Mater. do biogr., geneal. i herald. pol., III 240; Pułaski, Kronika, II; Księga adresowa Polski…, W. 1930 s. 535 (Kozłówka), 584 (Przeździatka); Rocznik służby zagranicznej RP, W. 1938 s. 45, 81, 123; – Dmowski R., Polityka polska i odbudowanie Państwa, W. 1988 I–II; Hist. dyplomacji pol., III–IV; Holzer J., Molenda J., Polska w pierwszej wojnie światowej, W. 1967; Leczyk M., Komitet Narodowy Polski a Ententa i Stany Zjednoczone 1917–1919, W. 1966; Lorentowicz J., La Pologne en France, Paris 1938 II; Lundgreen-Nielsen K., The Polish Problem at the Paris Peace Conference, Odense 1977; Mikos S., Wolne Miasto Gdańsk a Liga Narodów 1920–1939, Gd. 1979; Pajewski J., Odbudowa państwa polskiego 1914–1918, W. 1980; tenże, Wokół sprawy polskiej Paryż-Lozanna-Londyn 1914–1918, P. 1970 (fot.); Piszczkowski T., Anglia a Polska 1914–1939, Londyn 1975; Seyda M., Polska na przełomie dziejów, P. 1927–31 I–II; Sibora J., Narodziny polskiej dyplomacji u progu niepodległości, W. 1998; Stemplowski R., Raport dyplomaty hiszpańskiego, „Polityka” 1983 nr 38 s. 1, 11–12; – Arch. Paderewskiego, I–III; Grabski S., Pamiętniki, W. 1989 I–II; Kalendarzyk polityczno-historyczny m. stoł. Warszawy na 1916 rok, W. 1916; toż na rok 1917, W. 1917; Krzywoszewski S., Długie życie, W. 1947 s. 254; Lednicki W., Pamiętnik, Londyn 1967 II; [Lubomirska M.Z.], Pamiętnik księżnej Marii Zdzisławowej Lubomirskiej 1914–1918, P. 1997; Pajewski J., Poza wczoraj, P. 1992; Romer E., Pamiętnik paryski 1918–1919, Wr. 1989; Skirmunt K., Moje wspomnienia 1866–1945, Rzeszów 1997; Sprawy polskie na Konferencji Pokojowej w Paryżu w 1919 r. Dokumenty i materiały, W. 1965–8 I–III; Świtalski K., Diariusz 1919–1935, W. 1995; – „Czas” 1904 nr 5, 10.
Andrzej Piber