Stankiewicz Władysław (1900–1975), chemik, lekarz weterynarii, profesor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Ur. 29 IV w Berżenikach (Berżanikach) w pow. nowoaleksandrowskim (gub. kowieńska), był synem Wacława (zob.) i Marii z Woyczyńskich.
Świadectwo dojrzałości uzyskał S. w r. 1917 w Szkole Handlowej w Moskwie i t.r. rozpoczął studia na oddziale matematyczno-przyrodniczym Wydz. Filozoficznego Uniw. Warsz.; specjalizował się z chemii i w r. 1924 został młodszym asystentem w Zakł. Chemii Nieorganicznej u Kazimierza Jabłczyńskiego. W r. 1927 uzyskał stopień doktora filozofii w zakresie chemii na podstawie pracy Analiza ilościowa z pomocą spektrofotometru. W l. 1927–8 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Saperów w Modlinie i uzyskał stopień plutonowego podchorążego, potem awansował na sierżanta podchorążego (1930). Po powrocie w r. 1928 na uniwersytet pracował w macierzystym zakładzie jako starszy asystent do r. 1933. W tym okresie zajmował się przede wszystkim pracami analitycznymi z zakresu chemii nieorganicznej i opublikował m.in. Rozpuszczalność wolframu metalicznego w wodzie w zależności od temperatury i ciśnienia („Chemik Pol.” 1925 nr 10) oraz wspólnie z Jabłczyńskim Analiza nefelometryczna za pomocą spektrofotometru („Roczniki Chemii” 1927 nr 7) i Kolorymetryczna analiza za pomocą spektrofotometru (tamże). W r. 1933 przeniósł się na Wydz. Weterynaryjny Uniw. Warsz., gdzie pełniąc funkcję starszego asystenta w Zakł. Chemii Ogólnej i Fizjologicznej u Ernesta Syma, studiował równocześnie weterynarię i uzyskał dyplom lekarza weterynarii 23 I 1939. Prowadził wówczas badania enzymologiczne; wspólnie z Symem i Ferdynandem Zielińskim opublikował Hydrolasenwirkung des Blindsackinhaltes des Pferdes und des Panseninhaltes des Rindes („Zeitschr. der Physiologie” 1939 nr 4).
Po wybuchu drugiej wojny światowej wziął S. udział w kampanii wrześniowej w stopniu podporucznika i w październiku 1939 dostał się wraz z grupą wojsk gen. Franciszka Kleeberga do niewoli niemieckiej. Osadzony został w oflagu II B w Arnswalde (Choszczno), gdzie zorganizował i kierował kursem rolniczym dla oficerów. Przeniesiony w r. 1940 do stalagu IA w Stablack (Stabławki) pracował jako laborant w laboratorium szpitala jenieckiego.
Po odzyskaniu wolności S. w lutym 1945 wrócił do kraju. Od maja t.r. pracował jako powiatowy lekarz weterynarii w Kwidzynie (do lutego 1947) i kierownik tamtejszej rzeźni miejskiej (do września 1949). Następnie przeniósł się do Warszawy i objął stanowisko adiunkta w Katedrze i Klinice Chorób Wewnętrznych Wydz. Weterynaryjnego Uniw. Warsz. (od r. 1952 w SGGW). W r. 1954 mianowany został zastępcą profesora, w r. 1956 – docentem. W r. 1959 objął kierownictwo nowo utworzonego Zakł. Chorób Małych Zwierząt. W r. 1963 otrzymał tytuł profesora nadzwycz. W okresie powojennym zajmował się problematyką kliniczną (Ochwat u koni, „Med. Wet.” R. 9: 1953 nr 5, Nowy pogląd na istotę mięśniochwatu, tamże R. 10: 1954 nr 2 i wspólnie z Kazimierzem Markiewiczem Sposoby leczenia psów chorych na nosówkę, „Wojsk. Przegl. Wet.” R. 27: 1956 nr 3), ale przede wszystkim hematologią weterynaryjną (Niektóre zagadnienia hematologii weterynaryjnej, tamże 1956 nr 6, wspólnie z Markiewiczem Korzyści przetaczania krwi na przykładzie niedokrwistości pokrwotocznej u psa spowodowanej kamieniem moczowym, „Med. Wet.” R. 12: 1956 nr 10). Opublikował ogółem ponad 40 prac naukowych oraz 6 podręczników i skryptów, m.in. Choroby narządu moczowego zwierząt domowych (W. 1956, 1963), Dermatologia weterynaryjna (W. 1968) i wspólnie z Feliksem Nagórskim Diagnostyka kliniczna chorób wewnętrznych zwierząt użytkowych (W. 1968). Był popularyzatorem wiedzy weterynaryjnej i należąc do Polskiego Tow. Nauk Weterynaryjnych wygłaszał referaty w jego oddziałach terenowych. W r. 1970 przeszedł na emeryturę, ale nadal był czynny naukowo i opublikował podręcznik Hematologia weterynaryjna (W. 1973) – pierwszy w języku polskim z tego zakresu; był też redaktorem pracy zbiorowej „Badania laboratoryjne w diagnostyce weterynaryjnej” (W. 1973). W r. 1973 otrzymał nagrodę II st. Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki. Zmarł 6 XI 1975 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu w Marysinie Wawerskim. Odznaczony był m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski i Srebrnym Krzyżem Zasługi.
Imieniem S-a nazwano laboratorium w Katedrze Chorób Wewnętrznych Wydz. Weterynaryjnego SGGW, a w r. 2002 – gmach, w którym znajduje się Klinika Małych Zwierząt.
W małżeństwie zawartym w r. 1947 z wdową Marią ze Szczygielskich Jankowską nie miał S. dzieci, wychowywał natomiast pasierbice: Annę (ur. 1928) i Teresę (ur. 1930).
Medalion S-a z brązu (1995) przez Edwarda Gorola na frontonie Kliniki Małych Zwierząt Wydz. Medycyny Weterynaryjnej SGGW; – Staśkiewicz G., Mały słownik historii medycyny weterynaryjnej, L. 1981; Who’s Who in Science in Europe, London 1972 IV; – Księga pamiątkowa SGGW (1958), I (fot.); Millak K., Uczelnia weterynaryjna w Warszawie 1840–1965, W. 1965 (częściowa bibliogr., fot.); Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego AR w Warszawie w latach 1957–1985, W. 1990 I 107–8; – Skład Uniwersytetu Warszawskiego i spis wykładów 1926/7–1930/1, W. 1926–30; Skład Uniwersytetu Warszawskiego 1932/3–1938/9, W. 1932–8; – Wiśniewski W., Pani na Berżenikach. Rozmowy z Heleną z Zanów Stankiewiczową, Londyn 1991 (fot. zbiorowa); – Nekrologi i wspomnienia pośmiertne: „Med. Wet.” R. 32: 1976 nr 3 s. 188 (F. Nagórski, fot.), „Trybuna Ludu” 1975 nr 261, „Tyg. Powsz.” 1976 nr 3, Zesz. Nauk. SGGW Akad. Roln. w W. 1976 nr 13, S. Hist., s. 165–7 (F. Nagórski), „Życie Warszawy” 1975 nr 259, 263, „Życie Wet.” R. 51: 1976 nr 3 s. 93 (fot.); – Arch. SGGW: sygn. 6103 (teka osobowa S-a), sygn. 46 (teka profesorska S-a).
Jan Tropiło