Steblik Władysław (1898–1971), podpułkownik dyplomowany Wojska Polskiego, historyk wojskowości.
Ur. 22 X w Tresnej (pow. żywiecki), w wielodzietnej rodzinie robotniczej, był synem Jana (zm. 1939), pracownika fabryki sukna w Bielsku; matka była z Lataników (zm. 1953).
W l. 1907–11 uczył się S. w szkole powszechnej w Żywcu, następnie do r. 1916 w V Gimnazjum w Krakowie. W l. 1912–15 należał tamże do V drużyny skautowej. Dn. 11 V 1916 został powołany do armii austro-węgierskiej i jako starszy szeregowiec przydzielony do baonu zapasowego, rekrutującego się z mieszkańców Wadowic, 56. pp w Kielcach. Od 27 III 1917 walczył na froncie rosyjskim, a następnie włoskim, gdzie odznaczył się w działaniach nad Piawą. Mianowany jesienią t.r. kapralem, prowadził wspólnie z byłymi legionistami przydzielonymi do 56. pp akcję niepodległościową wśród żołnierzy-Polaków. Od 1 I 1918 był ponownie w Kielcach, gdzie w 2. komp. uzupełniającej 56. pp służył jako instruktor. W lutym t.r. wstąpił do tajnej organizacji działającej w baonie zapasowym tego pułku (zapewne do Rewolucyjnego Związku Wojskowego «Wolność»). W okresie 3 III – 8 VI t.r. był słuchaczem Szkoły Oficerów Rezerwy w Opawie, a następnie wrócił do 56. pp, gdzie 16 X awansował na chorążego. W dn. 1–2 XI jako dowódca plutonu 1. komp. baonu zapasowego 56. pp uczestniczył od początku w akcji rozbrajania żołnierzy austro-węgierskich w Kielcach. Razem z baonem został przeniesiony 17 XI do Wadowic i w 12. pp Ziemi Wadowickiej wziął udział w wojnie polsko-ukraińskiej. Dn. 13 I 1919 jako dowódca plutonu 2. komp. 1. baonu przyczynił się do zdobycia Lubienia Wielkiego (koło Gródka Jagiellońskiego) wraz ze stacją kolejową. Dn. 15 I t.r. został adiutantem 1. baonu; 7 VII otrzymał awans na podporucznika, a w okresie 12 XII t.r. – 12 XII 1920 był adiutantem 12. pp (od 1 IV 1920 w stopniu porucznika). W trakcie walk na froncie sowieckim został urlopowany i 14 VI t.r. zdał maturę w V Gimnazjum w Krakowie. Po powrocie na front 9 VII dowodził 1. komp. 1. baonu 12. pp pod Ołyką, skutecznie odpierając nacierające oddziały I Konnej Armii S. Budionnego.
Po zakończeniu działań wojennych pozostał S. w 12. pp, pełniąc kolejno funkcje: adiutanta pułku (12 XII 1920 – 20 I 1921), dowódcy komp. sztabowej i adiutanta 1. baonu (20 I – 15 III 1921) oraz adiutanta pułku i referenta mobilizacyjnego (15 III 1921 – 31 X 1923). W r. 1923 opracował Historię 12 Pułku Piechoty i jej maszynopis złożył w Wojskowym Biurze Historycznym. W październiku t.r. zdał egzamin do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie; ukończył ją 1 X 1925 w stopniu kapitana dyplomowanego (mianowany 1 VII t.r.). Następnie został skierowany do pracy w Oddz. I Sztabu Generalnego, początkowo na stanowisku referenta (1 X 1925 – 1 VIII 1927), a potem kierownika referatu mobilizacji personalnej (1 VIII 1927 – 31 X 1931). Zajmował się opracowaniem planu mobilizacji wojska oraz przygotowań obronnych Polski. Wg opinii szefa Oddz. I Sztabu Głównego gen. brygady Józefa Kordiana Zamorskiego, S. «to oficer pod każdym względem wybitny. Nieoceniony pracownik w sztabie pod względem sumienności, pracowitości i lojalności. Nadzwyczaj inteligentny, umysł ścisły, logiczny, systematyczny. Fachowo, wzorowo wyszkolony i przygotowany». W r. 1931 wykładał S. na kursie informacyjno-wywiadowczym Oddz. II Sztabu Głównego. Po odbyciu stażu w Krakowie jako dowódca 9. komp. 3. baonu 12. pp (1 XI t.r. – 15 XI 1932) wrócił do pracy w Oddz. I Sztabu Głównego. Kontynuując badania nad dziejami 12. pp, opublikował wiele artykułów na ten temat, m.in. Epizod z walk 12 pułku piechoty w wojnie 1920 r. („Bellona” T. 24: 1926 z. 2), Bój 12 pp pod Leszniowem i Brodami w dniach 1 i 2 sierpnia 1920 r. („Przegl. Piechoty” 1931 nr 11) i Wypady nocne 12 pp na Pikułowice i Lackie Wielkie w 1920 r., (tamże 1932 nr 10).
Dn. 16 XI 1932 objął S. stanowisko zastępcy attaché wojskowego i lotniczego przy Ambasadzie RP w Berlinie. Mówiąc biegle po niemiecku, śledził tam hitlerowskie przygotowania do wojny i przestrzegał przed nimi zarówno w przesyłanych do kraju raportach (m.in. 1 IV 1935 alarmował, że «Niemcy będą gotowe do wojny zaczepnej w 1938 lub w 1939») jak i w artykułach, publikowanych anonimowo w „Polsce Zbrojnej”. Uzyskał w tym okresie wysokie oceny przełożonych: m.in. attaché wojskowego w Berlinie mjr. dyplomowanego Antoniego Szymańskiego (8 VII 1933), oraz zastępcy szefa Oddz. II Sztabu Głównego ppłk. dyplomowanego Józefa Englichta (7 VIII 1934). Dn. 1 I 1935 został S. mianowany majorem dyplomowanym. Wiosną 1936 wziął udział w pracy komisji specjalnej powołanej w Oddz. II Sztabu Głównego, opracowującej studium „Niemcy” o hitlerowskich zbrojeniach; tezy tego studium uzyskały potwierdzenie w trakcie drugiej wojny światowej.
Dn. 28 II 1939 wrócił S. do służby liniowej w kraju, jako dowódca 1. baonu 20. Pułku Piechoty Ziemi Krakowskiej, ale w związku ze wzrostem zagrożenia ze strony Niemiec, już 23 III t.r. objął stanowisko szefa wydz. ewidencyjnego Oddz. II sztabu Armii «Kraków». W czasie kampanii wrześniowej 1939 r. przeszedł szlak bojowy tej Armii; 13 IX został w jej sztabie szefem Oddz. II. Po ostatniej bitwie połączonych Armii «Kraków» i «Lublin» pod Tomaszowem Lub. (20 IX) dostał się do niewoli niemieckiej. Przebywał w obozie specjalnym w Krakowie (21–30 IX), a następnie został przewieziony do oflagu VII A w Murnau. Wobec odmowy zeznań w sprawie swej działalności wywiadowczej był przetrzymywany w karnych obozach oficerskich: oflagu VIII B Sillberg (Spitzberg) (16 I – 31 X 1940), oflagu IV C Colditz (1 XI 1940 – maj 1942), oflagu specjalnym C Lubeca (maj 1942 – 15 VIII 1944) i oflagu VI B w Doessel koło Warburga (16 VIII 1944 – 30 IV 1945), gdzie w czasie omyłkowego zbombardowania obozu przez lotnictwo alianckie 27 IX 1944 został ciężko ranny. Po wyzwoleniu przez wojska amerykańskie przebywał od 1 V 1945 do 7 IX 1947 na leczeniu szpitalnym. Dn. 1 I 1946 został awansowany w Londynie do stopnia podpułkownika dyplomowanego. W londyńskiej „Bellonie” (1947 nr 4) opublikował artykuł Prawda o niemieckim wypadzie na Jabłonków w nocy 25/26.8.1939.
Dn. 13 IX 1947 wrócił S. do kraju i jako inwalida wojenny został 20 XI t.r. zdemobilizowany. Osiedlił się w Żywcu i poświęcił pracy pisarskiej. Zajmował się głównie dziejami Armii «Kraków» i «Karpaty»; w r. 1949 ogłosił w Londynie pracę Zarys działań wojennych Armii «Kraków» w kampanii wrześniowej 1939 r. W l. późniejszych publikował głównie w „Wojskowym Przeglądzie Historycznym”, m.in. Armia «Kraków» w przededniu wojny 1939 r. (1958 nr 1), Bitwa Armii «Kraków» na Śląsku i na przedpolu Krakowa 1–5.9.1939 r. (1958 nr 4), Studium „Niemcy” z maja 1936 r. (1960 nr 3), O koncentracji niemieckiej w Słowacji w 1939 r. (1961 nr 2), Odskok Armii «Kraków» spod Krakowa na Nidę i Dunajec 6–7.9.1939 (1962 nr 1), O walkach w rejonie Nowego Sącza w 1939 roku (1964 nr 2), Niemiecki napad na Przełęcz Jabłonkowską w nocy z 25 na 26 VIII 1939 r. (1965 nr 4), Odwrót Armii «Kraków» znad Nidy i Dunajca nad San. 8–13. 9. 1939 r. Działania G.O. „Boruta” i 10 Bk. Zmot. w składzie armii „Małopolska” (1967 nr 3), Jeszcze o boju pod Kolbuszową (1968 nr 4). Ponadto w „Studiach Historycznych” ogłosił pracę Armia «Kraków» w kampanii wrześniowej 1939 r. (1965 z. 1–2). Podsumowaniem jego badań stała się obszerna monografia pt. Armia «Kraków» 1939, wydana pośmiertnie (W. 1975, wyd. 2, W. 1989).
S. działał w Komisji Odznaczeniowej Zarządu Głównego ZBoWiD, kierując akcją odznaczeniową dla żołnierzy Armii «Kraków». Zmarł 16 VI 1971 w Żywcu-Sporyszu i tam został pochowany. Był odznaczony orderem Virtuti Militari V kl., czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Medalem Niepodległości, Srebrnym Krzyżem Zasługi.
S. ożenił się w marcu 1928, nie pozostawił potomstwa.
Mierzwiński Z., Generałowie II Rzeczypospolitej, W. 1995 II; Słownik biograficzny Żywiecczyzny, Żywiec 1995 I; Stawecki P., Oficerowie dyplomowani Wojska Drugiej Rzeczypospolitej, Wr. 1997; – Bernaś-Kostynowicz A., Społeczeństwo polskie w wojnie obronnej 1939. Współdziałanie ludności cywilnej z wojskiem w okresie zagrożenia i działań wojennych, W. 1988; Cieplewicz M., Zgórniak M., Przygotowania niemieckie do agresji na Polskę w 1939 r. w świetle sprawozdań Oddziału II Sztabu Głównego WP (Dokumenty), Wr. 1969; Dalecki R., Armia „Karpaty” w wojnie obronnej 1939 roku, Rzeszów 1989; Dubiel P., Wrzesień 1939 na Śląsku, Kat. 1963; Dwunasty Pułk Piechoty w dniu wręczenia mu chorągwi przez Obywateli Ziemi Wadowickiej i ku uczczeniu pamięci bitwy pod Leszniowem dnia 1 sierpnia 1920 r. jako w dniu swego święta pułkowego, Wadowice 1924 s. 27, 80, 83, 88; Głowacki L., Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, L. 1976; Głowacki L., Sikorski A., Kampania wrześniowa na Lubelszczyźnie w 1939 r., L. 1966 I–II; Gondek L., Wywiad polski w Trzeciej Rzeszy 1933–1939. Zarys struktury, taktyki i efektów obronnego działania, W. 1982; Jurga T., Obrona Polski 1939, W. 1990; Kasperek J., Podhale w latach wojny i okupacji niemieckiej 1939–1945, W. 1990; Kozaczuk W., Bitwa o tajemnice. Służby wywiadowcze Polski i Rzeszy Niemieckiej 1922–1939, W. 1969; Piechota Polska 1939–1945, Londyn 1970 z. 2, 1971 z. 3, 4, 1972 z. 7, 8, 1973 z. 14, 1974 z. 15, 16; Pindel K., Obrona Narodowa 1937–1939, W. 1979; Pluta-Czachowski K., Organizacja Orła Białego. Zarys genezy, organizacji i działalności, W. 1987; Porwit M., Komentarze do historii polskich działań obronnych 1939 roku, W. 1969–78 I–III; Semik T., Tajemniczy pułkownik, „Dzien. Zachodni” 1984 nr 204; Steblik W., Armia „Kraków”, W. 1989; Szymański A., Zły sąsiad. Niemcy 1932–1939 w oświetleniu polskiego attaché wojskowego w Berlinie, Londyn 1959 (fot. po s. 96); W 50-lecie powstania Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, Oprac. W. Chocianowicz, Londyn 1969; Woźny A., Niemieckie przygotowania do wojny z Polską w ocenach polskich naczelnych władz wojskowych w latach 1933–1939, W. 2000; – Krwawicz M., Wspomnienia o Władysławie Stebliku, „Wrocł. Tyg. Katol.” 1971 nr 36; Kryska-Karski T., Materiały do historii Wojska Polskiego, Londyn 1985 nr 16; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928, 1932; Rocznik służby zagranicznej Rzeczypospolitej Polskiej, Kr. 1934 s. 95, 169, W. 1936 s. 89, 226, W. 1938 s. 106, 252; Rzepecki J., Wspomnienia o płk. W. Stebliku, „Wrocł. Tyg. Katol.” 1971 nr 31; Stachiewicz W., Wierności dochować żołnierskiej. Przygotowania wojenne w Polsce 1935–1939 oraz kampania 1939 w relacjach i rozważaniach szefa Sztabu Głównego i szefa sztabu Naczelnego Wodza, W. 1998; Wrzesień 1939 w relacjach i wspomnieniach, Oprac. M. Cieplewicz, E. Kozłowski, W. 1989; – CAW: sygn. 340 1/232, 903/63/7, 1769/89/4856.
Jerzy Adam Radomski