Męciński Wojciech (junior) h. Poraj (1715–1783), jezuita, dramatopisarz, kierownik drukarni. Ur. 1 IV w Tarnowcu koło Jasła, był synem Stefana i Heleny. Do zakonu wstąpił w Krakowie 6 VIII 1731. Po ukończeniu nowicjatu odbył kurs pedagogiczny w Jarosławiu pod kierunkiem Andrzeja Mączyńskiego (1733–4) i jako nauczyciel pracował tamże w klasie infimy w r. szk. 1734–5. Filozofię scholastyczną studiował w Lublinie pod kierunkiem Stanisława Kozłowskiego (1735–8), następnie kontynuował zajęcia nauczycielskie w klasie poetyki w Jarosławiu i Lublinie (1738–40). W Lublinie słuchał też wykładów teologii w l. 1740–4 i tam otrzymał święcenia 14 VII 1743. Tzw. trzecią probację (studium instytutu zakonnego) ukończył w Jarosławiu. W l. 1745–50 był M. profesorem poetyki i retoryki w Krośnie nad Wisłokiem. Należał do umiarkowanego skrzydła zwolenników odnowy szkoły średniej. On pierwszy wprowadził na scenę szkolną w Krośnie sztuki w języku polskim, otwierając je „Tragicznym losem Zwodzisława”, granym przez 3 dni na zapusty 1747 r. Mają one, jak i poprzednie łacińskie, tendencję moralno-społeczną. Modernizację teatru szkolnego, zapoczątkowaną w Krośnie, przeniósł na scenę kolegium przemyskiego jako profesor wymowy w Przemyślu (1750–9). Tutaj przygotował kilka dramatów dla sceny szkolnej. Były to: tragedia Regulus (przeróbka z P. Metastasia), grana 3 III 1753 (druk. L. b. r.). Dedykował ją Tadeuszowi i Joannie Lipskim. Polskie tłumaczenie N. Tolomei „Dramy o powołaniu św. Alojzego do zakonu Societatis Jesu”, wystawione na scenie przemyskiej 28 V 1754 (druk. Sandomierz 1754), poświęcił biskupowi przemyskiemu W. H. Sierakowskiemu, a Dramę o powołaniu św. Stanisława Kostki do zakonu SJ, wystawioną 8 II 1755 (druk. Przemyśl 1755), dedykował kapitule przemyskiej. Wydał ponadto sztukę: Mulej Mahomet król Fezański, a potem Baltazar de Loyola-Mendez S. J. (b. m. 1756). Sztuki M-ego cieszyły się uznaniem, a grano je «przy licznym zacnych gości… zgromadzeniu» („Kur. Pol.” 1755 nr 88).
W l. 1759–62 uczył M. wymowy w Jarosławiu, następnie został kierownikiem drukarni jezuickiej w Przemyślu (nie w Ostrogu!). Na ten okres (1762–8) przypada wzrost produkcji wydawniczej powierzonej mu oficyny, gdyż corocznie wychodziło spod prasy kilkanaście pozycji. W początkach 1765 r. wydał: „Idea characterum Typographiae Sac[rae] Reg[iae] Mai[estatis] in collegio Premisliensi S. J.”. W dziełku tym zaprezentował możliwości techniczne drukarni oraz wzory świeżo nabytych czcionek. Ostatnie lata przed kasatą (1769–73) spędził w Ostrogu jako opiekun duchowny domu i pomocnik mistrza nowicjatu. Nie był tu jednak prefektem drukarni, jak przyjmowano, niewłaściwie interpretując zdanie J. Browna („Biblioteka”, s. 274). Po zniesieniu zakonu (1773) pozostał chwilowo w Ostrogu, gdzie w l. 1773–4 kierował konwiktem szlacheckim. Z powodu słabego zdrowia przeszedł już w r. 1774 na emeryturę Komisji Edukacji Narodowej. W lipcu 1783 figurował na liście wysłużonych nauczycieli, emerytów, i przebywał w Łucku. Na posiedzeniu Komisji Edukacji Narodowej 21 XI 1783 oznajmiono o jego śmierci, a emeryturę przez niego pobieraną przekazano innym. Zmarł zatem najprawdopodobniej w drugiej połowie 1783 r. (a nie w r. 1773, jak mylnie przyjmowano).
Estreicher; Nowy Korbut (Oświecenie), V, VI; Dramat staropolski od początków powstania sceny narodowej. Bibliografia, Wr. 1965 I; Backer–Sommervogel, Bibl. Comp. de Jésus, VI kol. 855–6, VIII kol. 89–90; Brown, Biblioteka pisarzów, s. 274; Kawecka-Gryczowa–Korotajowa–Krajewski, Drukarze dawnej Polski, T. 6: Małopolska i Ziemie Ruskie, Wr. 1960 s. 115–16, 157, 172, 189–90; Słownik Pracowników Książki Pol.; – Dzieduszycki M., Żywot Wacława Hieronima Sierakowskigo, arcybiskupa lwowskiego, Kr. 1868 s. 78, 88; Kadulska I., Ze studiów nad dramatem jezuickim wczesnego Oświecenia, Wr. 1974; Okoń J., Dramat i teatr szkolny, Wr. 1970; Poplatek J., Komisja Edukacji Narodowej, Kr. 1973; Załęski, Jezuici, III 1165–6; – Komisja Edukacji Narodowej…, (W. 1906–15) z. 24 s. 105, z. 26 s. 88, z. 39 s. 135; – Arch. Centr. S. I.: Polonica 26–32, 38–42 (katalogi trzyletnie, pod: Albertus), Pol. 46 (Catalogus personarum et officiorum Provinciae Polonae S. I. 1731–1755), Pol., 49 (Catalogus… Minoris Poloniae S. I. 1756–1773); B. Ossol.: Liber metricae novitiorum S. I. anno 1709 comparatus. rkp. 100 II, f. 38–38v.; Nationalbibliothek (Wien): rkp. 12417 (Historia Collegii Crosnensis S. J., f. 195, 199, 204v.).
Ludwik Grzebień