Padniewski Wojciech h. Nowina (zm. 1610), starosta dybowski, kasztelan oświęcimski. Był synem Mikołaja, dziedzica Padniewa i innych wsi w pow. gnieźnieńskim, oraz Agnieszki z Brudzińskich, bratankiem Filipa (zob.). P., któremu stryj Filip pragnął zapewnić karierę kościelną, objął 5 VI 1560 (mając niższe święcenia) kanonię gnieźnieńską i t. r. dostał prepozyturę iłżecką. Dn. 5 II 1561 zapisał się na uniwersytet w Ingolsztacie. W czasie pobytu na studiach został z prezenty arcbpa lwowskiego Pawła Tarły instalowany 11 VII 1561 przez zastępcę na kanonię w kapitule katedry krakowskiej. W r. 1566 zrezygnował z godności duchownych; t. r. ojciec odstąpił mu starostwo dybowskie, być może na wniosek stryja, który darzył P-ego szczególnymi względami. W r. 1569 spłacił jego dług (5 000 złp), w r. 1571 wyjednał u opata tynieckiego Hieronima Krzyżanowskiego korzystną dzierżawę dóbr Opatowiec. Zajęty sprawami swych majętności, które znacznie wzrosły po śmierci stryja, oraz gospodarką w starostwie dybowskim, w którym lokował kilka nowych wsi, zasiedlając je «per Hollandicae sive alterius nationis hominis…» (Metryka Kor.), mało udzielał się P. w życiu politycznym. W r. 1574 był w Krakowie podczas sejmu koronacyjnego Henryka Walezego (może jako poseł); wszedł wówczas do zawiązanej z inicjatywy starosty chęcińskiego Stanisława Dembińskiego szlachecko-mieszczańskiej spółki w celu «inquirendi salis et aliorum metallorum subterraneorum». W okresie trzeciego bezkrólewia poniósł znaczne straty (szacował je na 80 000 złp.) w wyniku najazdu i rabunku jego dóbr przez woj. poznańskiego Stanisława Górkę oraz braci Stanisława, Marcina i Andrzeja Stadnickich. Dn. 1 I 1588 został mianowany kasztelanem oświęcimskim. Na sejmie 1590 r. wyznaczono go na jednego z rewizorów Lubowli. Dn. 10 IX t. r. wziął udział w obesłanym głównie przez regalistów sejmiku deputackim w Proszowicach, który potępił działania opozycji. W r. 1592 był deputatem do Trybunału Lubelskiego i 9 IV był obecny – z ramienia deputatów – na zjeździe lubelskim. We wrześniu 1602 uczestniczył w sejmiku deputackim w Proszowicach. Dn. 1 V 1605 uzyskał od Zygmunta III zgodę na odstąpienie starostwa dybowskiego synowi Stanisławowi.

Wkrótce po śmierci stryja Filipa objął P., na mocy ordynacji ojca z 6 X 1572, należną mu część spadku, a mianowicie dobra dziedziczne Szaniec (dziewięć wsi) w ziemi sandomierskiej oraz jako dobra zastawne: miasto Pilicę z zamkiem, miasto Mrzygłód, wsie: Biskupice, Złożeniec, Smoleń, Sławniów, Wierbka, Przychody, Kidów, Blanowice, Łośnice, Niwki, Cięgowice, Czarna Poręba, części wsi Zawiercie, Strzegowa, Siadcza, Kocikowa w pow. lelowskim, wieś Jedlcza i część wsi Tczyca w pow. księskim. Nadto przypadło nań 10 000 złp, zapisanych na wsi Droździejowice w pow. wiślickim, on także przejął wszystkie pozostawione przez stryja ruchomości i z nim też, jako głównym spadkobiercą, układała się kapituła krakowska w sprawie długów biskupa i jego wcześniejszych zapisów. Z cesji matki dostał P. (wspólnie z bratem Marcinem) Góry w pow. chęcińskim oraz 10 000 złp. na dobrach w pow. gnieźnieńskim. W Krakowie miał kamienicę zwaną Szylingowską, dla której w r. 1574 uzyskał libertację od jurysdykcji miejskiej. Rezydował przeważnie w folwarku Smoleń tuż pod starym zamkiem pilickim, krótko przed śmiercią wzniósł w Pilicy nowy zamek, obronną rezydencję w stylu włoskim. W kościele parafialnym w Pilicy ufundował (1601) rodzinną kaplicę grobową, zbudowaną przez muratora Kaspra Fodigę z Mesocco. W kaplicy wystawił okazały pomnik swoim rodzicom. Zmarł w r. 1610, przed 16 V.

Z małżeństwa (zawartego ok. r. 1575) z córką star. chęcińskiego Stanisława Dembińskiego (zob.) Jadwigą (zm. 1607), dobrodziejką krakowskich jezuitów u Św. Barbary, miał syna Stanisława oraz dwie córki: Elżbietę, żonę Jerzego Wojciecha Buczackiego, i Jadwigę, żonę Marcina Dersława Zborowskiego (obie zmarły przed końcem 1610 r.).

Syn Stanisław (ok. 1584–1613) studiował w Krakowie (1596), następnie w Rzymie, gdzie jako «kamerarz tajemny pokojowy» i ulubieniec papieża Klemensa VIII oraz fundator studium (bądź stypendium) «Academia Annaea» w Collegium Romanum zasłynął z uczoności, pobożności i wystawności. Po powrocie do kraju został dworzaninem Zygmunta III, w r. 1605 objął scedowane mu przez ojca starostwo dybowskie i dostał od króla przyległą doń tenutę gniewkowską. W r. 1610 osadził kanoników regularnych św. Marka na szpitalnym probostwie w Pilicy, dn. 24 II 1611 dokonał fundacji, w oparciu o którą bp krakowski Piotr Tylicki podniósł kościół parafialny w Pilicy do godności kolegiaty.

Estreicher; Korytkowski, Prałaci gnieźn., III; Niesiecki; Katalog zabytków sztuki w Pol., I; – Barwiński E., Zygmunt III i dysydenci, „Reform. w Pol.” R. 1: 1921; Łoziński W., Prawem i lewem, Kr. 1957; Wiśniewski J., Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem, Marjówka 1933 s. 279–80, 295–7; – Akta sejmikowe woj. krak., I; Album stud. Univ. Crac., III 47 (mylna identyfikacja); Diariusze i akta sejmowe R. 1591–2, Kr. 1911, Script. Rer. Pol., XXI; Liber chamorum; Matricularum Summ., V 10048; Polacy na studiach w Ingolsztacie, Wyd. P. Czaplewski, P. 1914; Vol. leg., II 1347; Wielewicki, Dziennik, I–II; – AGAD: Metryka Kor. t. 111 k. 36v., 311v., t. 112 k. 92, t. 137 k. 355, t. 150 k. 83v.; Arch. Kapit. w Kr.: Acta Capitularia, V k. 434v., 437v., VI k. 214v.; Arch. Państw. w Kr.: Castr. Crac. t. 111 s. 1294–1296, t. 113 s. 433–436, t. 191 s. 1561, 1567, 1670, 1939, Rel. Castr. Crac. t. 13 s. 1646–1650, 1653–1656, t. 16 s. 839, 876, Terr. Crac. t. 46 s. 189–190, t. 68 s. 483–515, t. 114 s. 321–322, t. 117 s. 393–395, t. 191 s. 1561; – Bibliogr. do syna Stanisława: Barycz H., Polacy na studiach w Rzymie w epoce Odrodzenia, Kr. 1938; Wiśniewski J., Historyczny opis kościołów, miast, zabytków i pamiątek w Olkuskiem, Marjówka 1933 s. 286, 323–4, 354–550; – AGAD: Metryka Kor. t. 150 k. 83v., 157.

Halina Kowalska