Strażyc (Strazyk, Strazik) Wojciech Rajmund (ok. 1610–1650), matematyk, astronom, profesor Uniwersytetu Krakowskiego.
Pochodził z Kańczugi, był synem Andrzeja.
S. zapisał się na Uniw. Krak. w semestrze zimowym 1628. W r. 1632 został bakałarzem i od semestru letniego 1633 prowadził wykłady. W r. 1634 uzyskał stopień doktora; co najmniej od semestru zimowego 1635 wykładał jako docent extraneus. W r. 1640 opublikował w Wiedniu niewielką rozprawę pt. Quaestio astronomica in Alma Academia Cracoviensi… W pracy tej wystąpił przeciw akceptowanej w środowisku akademickim filozofii przyrody o rodowodzie arystotelesowskim, podkreślając rolę obserwacji astronomicznych i konieczność stosowania ścisłych rozumowań matematycznych przy konstruowaniu teorii opartych na obserwacjach. Negował istnienie sfer niebieskich, uznając zgodnie z poglądami zyskującymi popularność od początku XVII w., że planety unoszą się w płynnym ośrodku nieba «jak ryby w morzu lub ptaki w powietrzu». Do rozprawy została dołączona wydrukowana w Krakowie karta, przedstawiająca wyniki przeprowadzonych 5–11 IX t.r. teleskopowych obserwacji Saturna, księżyców Jowisza i plam słonecznych.
Od r. 1640 był S. profesorem matematyki w Kolegium Mniejszym Uniw. Krak. (m.in. w półr. zim. 1641/2 prowadził wykład z geometrii praktycznej). Wg metryki uniwersyteckiej jego wykłady cieszyły się zainteresowaniem studentów. W semestrze letnim 1645 pełnił funkcję dziekana Wydz. Filozoficznego. Dn. 20 III 1646 został członkiem Kolegium Większego. T.r. wydał w Krakowie rozprawę Problema cyclologicum [...] ad disputandum propositum, omawiającą własności koła jako najdoskonalszej figury geometrycznej. Publikował też prognostyki kalendarzowo-astrologiczne, m.in. Przestrogę z biegów niebieskich na rok pański 1648 przestępny, [b.r.m.w.]. Prawdopodobnie w r. 1648 lub 1649 podjął w Padwie studia medyczne (nie prowadził zajęć na Uniw. Krak. w semestrze letnim 1648 oraz od semestru zimowego 1649), które zakończył promocją doktorską 7 V 1650. Wg notatek Żegoty Paulego był kanonikiem kolegiaty św. Floriana na Kleparzu pod Krakowem.
S. posiadał księgozbiór, zawierający m.in. dzieła bibliograficzne, częściowo włączony do zbiorów prof. Uniw. Krak. Łukasza Piotrowskiego. W r. 1650 ofiarował Bibliotece Nacji Polskiej w Padwie książkę Piotra de Abbano „Conciliator differentiarum philosophorum et medicorum” (Venezia 1496). Przyjaźnił się z prof. Szkół Nowodworskich w Krakowie Samuelem Kazimierzem Kuszewiczem. S. zmarł 12 VII 1650 w Bolonii.
Wiersze S-owi, zamieszczone w panegirykach, poświęcili: Hiacynt Sidus w „Symbolum amoris…” (Cracoviae 1632) oraz Szymon Stanisław Makowski w „Triumphus Academicus in florentissimo Almae Universitatis Cracoviensis Parnasso aestivo Scientiarum ardore defecta ingenia autumnali Lauru coronans...” (Cracoviae 1645).
S. bywa mylony z Albertem Strażycem, od r. 1648 bakałarzem Uniw. Krak., następnie prof. Akad. Bialskiej, autorem panegiryków na cześć Jakuba Górskiego (Cracoviae 1651, 1652) i Aleksandra Radziwiłła (Varsaviae 1654).
Estreicher; – Dianni J., Studium matematyki na Uniwersytecie Jagiellońskim do połowy XIX wieku, Kr. 1963 s. 89–90; Dobrzycki J., Krakowska obserwacja Saturna, 5 września 1640 r., „Urania. Postępy Astronomii” 1999 nr 1 s. 40–1; tenże, Saturn, Aristotelian Astronomy, and Cracow Astronomers: An Episode from the Early Years of Telescopic Astronomy, „Journal for the History of Astronomy” T. 30: 1999 s. 121–9; tenże, Święty Jerzy gra na skrzypkach, czyli krakowski spór o podstawy i metodę nauki w XVII wieku, „Odr. i Reform. w Polsce” T. 52: 1998 s. 72–9; Historia Biblioteki Jagiellońskiej, Red. I. Zarębski, Kr. 1966 I; Lewański R. K., Bibliotheca Nationis Polonae na Uniwersytecie Padewskim, „Biul. B. Jag.” R. 56: 1996 s. 175; Stoksik J., Dzieje katedry geometrii praktycznej w Akademii Krakowskiej (1631–1778), Zesz. Nauk. UJ 1990 nr 943, Prace Hist., z. 92 s. 22; – Album stud. Univ. Crac., IV 121; Arch. nacji pol. w Uniw. Padewskim, I; Bostel F., Podróż Polaka z Wenecji do Rzymu w 1644 roku, „Świat” R. 5: 1892 nr 2 s. 46, nr 5 s. 110; Statuta nec non liber promotionum; – B. Jag.: rkp. 220 k. 144v, 148–9, 150–9, 160–8v, 169v, 170v, 171v–3v, rkp. 232 k. 163v–4v, 165v–6, 167, rkp. 5359 k. 66–8.
Jarosław Włodarczyk