Rudnicka z Mrozowickich Zofia, pseud. i krypt.: Biała Babcia, Z.R., Zofia R. (1823–1903), powieściopisarka i nowelistka, pisarka dla dzieci. Ur. w Sokołówce (koło Bóbrki we wschodniej Galicji) była córką ziemianina Franciszka i Nikodemy z Jaxów-Małachowskich, siostrą Michała Mrozowickiego (zob.).

Otrzymała staranne wykształcenie domowe. W r. 1848 wyszła za mąż za Teodora Rudnickiego, właściciela pobliskiego majątku Strzałki, w którym odtąd mieszkała do końca życia. Dom jej był ośrodkiem kulturalnym i towarzyskim okolicy. Zajmowała się też R. ludem wiejskim, w zakresie oświaty oraz opieki zdrowotnej. W latach siedemdziesiątych, po wychowaniu dzieci, dorywczo zajmowała się twórczością literacką. Pisała opowiadania i obrazki, przeważnie o tematyce obyczajowej, okolicznościowe wierszyki. Drukowała je w czasopismach, m. in. w „Tygodniu Lwowskim” (tu w r. 1880 opowiadanie historyczne pt. Branka turecka). Debiut książkowy R-iej stanowił dedykowany «Kornelowi Ujejskiemu w dowód długoletniej wiernej przyjaźni» Wybór pism (Sambor 1881), w którym opublikowała dwie serie Obrazków z życia i prawdy (wyd. osobne Lw. 1881–2) o tematyce współczesnej i historycznej, ich bohaterkami były kobiety z różnych warstw społecznych. Krytyka przyjęła Obrazki przychylnie, uznając, że „autorka posiada zarody pewnego talentu powieściopisarskiego» (L. Wieczór-Szczerbowicz). Za najlepsze uznano utwory współczesne, np. realistyczne obrazki na «tle życia ludowego» (P. Chmielowski), za najsłabsze – o tematyce historycznej. R. ogłosiła też powieść współczesną pt. Miłość i wola (Lw. 1883). Głównie jednak uprawiała twórczość dla dzieci i młodzieży. Już od r. 1877 współpracowała z redagowanym przez Władysława Bełzę „Towarzyszem Pilnych Dzieci”, w którym publikowała wiersze, szarady historyczne oraz artykuły popularnonaukowe dotyczące życia roślin. Być może autorstwa R-iej był także anonimowy zarys historii Polski od czasów najdawniejszych (1878–9). Wiersze, opowiadania i powieści historyczne ogłaszała potem (1894–9) w „Wieczorach Rodzinnych”. Do najbardziej znanych należały napisane w formie dialogu z wnukami i popularyzujące historię Polski opowiadania ogłoszone pod pseud. Biała Babcia w „Wieku Młodym” (1894–8). Wg nekrologu w „Tygodniku Ilustrowanym” wiele opowiadań R-iej przetłumaczono na języki rosyjski, szwedzki i czeski. Zmarła 30 III 1903 w Strzałkach i została pochowana na miejscowym cmentarzu.

W małżeństwie z Teodorem Rudnickim miała R. ośmioro dzieci.

Estreicher w. XIX; – [Chmielowski P.], [Rec. Obrazków z życia i prawdy]: „Ateneum” 1882 t. 1 z. 3; – „Kur. Codz.” 1881 nr 248 (Waligóra, tj. Przyborowski W.); „Tyg. Illustr.” 1882 nr 360 (L.S.W., tj. Szczerbowicz-Wieczór L.); „Ruch. Kalendarz encyklopedyczny na r. 1889”, W. 1889 s. 161; – Nekrologi z r. 1903: „Bluszcz” nr 17 s. 203, „Słowo” nr 93, „Tyg. Ilustr.” nr 20 s. 384 (C.) (tu fot. portretu), „Wieczory Rodzinne” nr 19 s. 158; – B. Ossol.: rkp. 12421 I k. 459–461; IBL PAN: Kartoteka bibliograficzna (A. Bara).

Cecylia Gajkowska