INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
Biogram został opublikowany w latach 1996-1997 w XXXVII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.

Kliknij, aby edytować tekst...

 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Sieradzki Aleksy (1902–1985), działacz ruchu robotniczego, generalny dyrektor w Min. Górnictwa i Energetyki, poseł na Sejm PRL. Ur. 16 X w Busku Zdroju w wielodzietnej rodzinie robotniczej, był synem Pawła i Karoliny z Załęckich. Wskutek ciężkich warunków materialnych rodzice przenieśli się w r. 1903 do Zagłębia Dąbrowskiego, gdzie ojciec otrzymał pracę w kopalni «Mortimer» w Zagórzu.

Po ukończeniu w r. 1915 szkoły podstawowej S. podjął pracę w kopalni «Mortimer» jako robotnik (dołowy). Od r. 1916 brał udział w manifestacjach robotniczych w Zagórzu i Dąbrowie Górniczej i był podczas nich dwukrotnie ranny: w r. 1918 i w maju 1920. Kilkakrotnie (1924, 1926, 1930) wyrzucono go za działalność polityczną z pracy; był zatrudniony kolejno (z przerwami) w kopalni «Michał» (do r. 1926), «Reder» (do r. 1930), w Miejskich Kamieniołomach w Sosnowcu (1931) i w kopalni «Wiktoria» w Dąbrowie Górniczej (do r. 1938).

W okresie odbudowy niepodległego państwa S. uczestniczył m.in. w tworzeniu rad robotniczych w zagłębiowskich kopalniach oraz komórek Centralnego Związku Górników. W r. 1923 wstąpił do terenowego koła młodzieży związanego z Tow. Uniwersytetu Robotniczego (TUR), po powstaniu w r. 1926 Organizacji Młodzieży TUR (OMTUR) był przewodniczącym oddziału OMTUR w Dąbrowie Górniczej, potem członkiem jej Okręgowego Komitetu na Zagłębie Dąbrowskie. Do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) wstąpił w r. 1924.

W okresie międzywojennym S. kilkakrotnie pełnił funkcję sekretarza Miejskiego Komitetu PPS w Dąbrowie Górniczej, był członkiem egzekutywy Komitetu Okręgowego, a w radzie miejskiej Dąbrowy Górniczej, przewodniczącym Klubu Radnych PPS, komendantem okręgowym Aktywu Socjalistycznego (pełniącego rolę milicji), z którym brał udział w obronie lokali PPS przed atakami nacjonalistycznych, rekrutujących się głównie z mniejszości niemieckiej, bojówek oraz w ochronie wieców i manifestacji robotniczych organizowanych przez Centrolew, m. in. w Krakowie i Katowicach. W r. 1938 został sekretarzem Centralnego Związku Zawodowego Górników Okręgu Zagłębia Dąbrowskiego i Częstochowskiego.

W czasie okupacji niemieckiej poszukiwany przez Gestapo, S. musiał w r. 1940 opuścić Zagłębie Dąbrowskie. Dostał się do Stalowej Woli, gdzie znalazł zatrudnienie w Fabryce Wyrobów Betonowych «Wibrobetonu», w której skierowano go na stanowisko kierownika oddziału w Wolbromiu. Uprzedzony, iż poszukuje go Gestapo, przebywał następnie w Krakowie i Krzeszowicach, gdzie organizował oddział. W tym czasie nawiązał kontakt z organizatorami konspiracji socjalistycznej w Krakowie. Był bliskim współpracownikiem Adama Rysiewicza («Teodora»), głównego organizatora działalności PPS – Wolność, Równość, Niepodległość (WRN) na Okręg Krakowski oraz Gwardii Ludowej PPS w Zagłębiu Dąbrowskim i w Krakowie. Z jego polecenia pełnił funkcję łącznika między Krakowem, Warszawą i Sosnowcem. Ścigany przez Gestapo, w r. 1942 przeniósł się do Warszawy, gdzie całkowicie poświęcił się działalności politycznej w konspiracyjnych ogniwach PPS-WRN. Brał udział w powstaniu warszawskim, w walkach m. in. na Żoliborzu w zgrupowaniu płk. «Żywiciela» (Mieczysława Niedzielskiego). Po upadku powstania przez Częstochowę dostał się do Krakowa. W końcu stycznia 1945 S. dotarł do Dąbrowy Górniczej, gdzie współorganizował Miejski Komitet PPS. Jednocześnie podjął pracę w Olkuskiej Fabryce Naczyń Emaliowanych, najpierw jako kierownik personalny, a następnie dyrektor naczelny. We wrześniu 1946 powołany został na stanowisko I sekretarza Wojewódzkiego Komitetu (WK) PPS w Katowicach, a od września 1947 do września 1948 był sekretarzem WK PPS. Dn. 7 III 1947 podpisał za WK PPS umowę o porozumieniu między wojewódzkimi organizacjami PPS i Polskiej Partii Robotniczej (PPR) (za Komitet Wojewódzki PPR umowę podpisał Edward Ochab). Na XXVII Kongresie PPS obradującym we Wrocławiu w grudniu t. r. wszedł do Rady Naczelnej, która wybrała go na członka Centralnego Komitetu Wykonawczego PPS. Był następnie członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Od stycznia 1949 do r. 1960 pracował w Katowickim Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego na stanowiskach zastępcy dyrektora, dyrektora administracyjnego i dyrektora ekonomicznego. W r. 1956 w systemie studiów zaocznych uzyskał tytuł inżyniera górnika w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Od r. 1960 był generalnym dyrektorem w Min. Górnictwa i Energetyki oraz pełnomocnikiem rządu do spraw Rybnickiego Okręgu Węglowego. Na emeryturę przeszedł w końcu r. 1968.

S. był kilkakrotnie posłem do Sejmu. W r. 1947 został wybrany w okręgu nr 47 (Chrzanów) do Sejmu Ustawodawczego, gdzie był zastępcą członka Komisji Przemysłowej. W l. 1957–61 był posłem do Sejmu PRL z okręgu wyborczego nr 80 (Bielsko-Biała), wchodził do Komisji Przemysłu Ciężkiego, Chemicznego i Górnictwa. W Sejmie III kadencji (1961–5) miał mandat z okręgu wyborczego nr 27 w Rybniku, był członkiem Komisji Komunikacji i Łączności. W l. 1965–9 posłował ponownie z Rybnika (okręg nr 26), był członkiem Komisji Komunikacji i Łączności. Zmarł 13 XI 1985 w Katowicach i tam pochowany został na cmentarzu przy ul. Sienkiewicza. Był odznaczony m. in. Sztandarem Pracy II kl., Krzyżem Oficerskim i Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

S. był dwukrotnie żonaty; pierwszą żoną (od r. 1921) była Marianna z Nawrotów, drugą – Krystyna; miał syna i córkę.

S. pozostawił w maszynopisie wspomnienia pt. Moje życie, złożone w ówczesnym Śląskim Instytucie Naukowym w Katowicach.

 

Kantyka J., Burzliwe lata, Kr. 1977 (fot.); Rechowicz H., Historia ruchu robotniczego w Zagłębiu Dąbrowskim, Kat. 1981; Syzdek B., Polska Partia Socjalistyczna w latach 1944–1948, W. 1974; Z rewolucyjnych tradycji Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, Pod red. H. Rechowicza, Kat. 1967; – Spis posłów na Sejm i regulamin Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (Kadencja II), W. 1957; toż, Kadencja III, W. 1961; Spis posłów na Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Kadencja IV, W. 1966; Spraw. stenogr. Sejmu PRL za l. 1957–69; Spraw. stenogr. Sejmu Ustawodawczego za l. 1947–50; „Dzien. Zachodni” 1985 nr 239, 240; – AP w Kat.: Akta personalne i materiały WK PPS; Państw. Agencja Węgla Kamiennego w Kat.: Teczka osobowa.

Jan Kantyka

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
 

Postaci z tego okresu

 

w biogramy.pl

 
 

Mieczysław Sokołowski

1889-04-06 - 1981-05-12
ekonomista
 

Wojciech Roman Ruszkowski

1897-05-29 - 1976-12-29
aktor teatralny
 
więcej  

Postaci z tego okresu

 

w ipsb

 

Jan Pruszyński

1861-12-08 - 1918-10-20
lekarz
 

Tadeusz Obmiński

1874-04-16 - 1932-07-18
architekt
 

Adam Władysław Smolana

1921-06-11 - 1987-01-05
rzeźbiarz
 

Józef Piotr Paszkowski

1892-07-02 - 1944-02-03
rzeźbiarz
 
więcej  
  Wyślij materiały Wyślij ankietę
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.