Rutkowska Alicja (1927–1980), muzyk, pedagog. Ur. 20 III w Warszawie, była córką Henryka, lekarza, i Wacławy z Alderów.
W r. 1946 złożyła R. maturę w gimnazjum handlowym w Mińsku Mazowieckim, w r. 1950 ukończyła Wyższą Szkołę Dziennikarską oraz Państwową Średnią Szkołę Muzyczną nr 1 w Warszawie w klasie perkusji Mikołaja Stasiniewicza. W r. 1953 uzyskała dyplom z wyróżnieniem na Wydz. Kompozycji, Dyrygentury i Teorii Muzyki (Sekcja Teorii) w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (PWSM) w Warszawie oraz w r. 1972 doktorat, na podstawie przygotowanej pod kierunkiem Stefana Śledzińskiego rozprawy Rola społeczna Instytutu Muzycznego Warszawskiego i znaczenie jego działalności dla polskiej kultury narodowej (W. 1980).
Była R. członkiem orkiestry Centralnego Zespołu Artystycznego WP (1949–50), orkiestry Rozgłośni Centralnej Polskiego Radia (1950–60), Opery Warszawskiej i Teatru Wielkiego (1960–65), współpracowała także z zespołem Filharmonii Narodowej oraz (1965–73) z orkiestrą zawodową PWSM. Brała udział w licznych nagraniach utworów symfonicznych, muzyki operowej, muzyki do przedstawień teatralnych, filmów i słuchowisk radiowych. Doświadczenie w dziedzinie wykonawstwa instrumentalnego wykorzystywała w pracy pedagogicznej w PWSM w Warszawie. W r. 1965 zorganizowała tam od podstaw klasę perkusji, w której prowadziła wykłady z zakresu gry na instrumentach perkusyjnych oraz metodyki jej nauczania. Wykształciła wielu perkusistów, znanych później jako soliści, członkowie orkiestr i pedagodzy. Na tejże uczelni pracowała przez ponad 25 lat jako teoretyk muzyki na stanowisku kolejno asystenta, starszego asystenta, nauczyciela przedmiotu, wykładowcy i od r. 1973 starszego wykładowcy. Początkowo prowadziła wykłady z zasad muzyki, instrumentoznawstwa z akustyką, historii muzyki i form muzycznych w Studium Przygotowawczym na Wydz. Wokalnym. Specjalnością jej były formy muzyczne oraz historia muzyki, których to przedmiotów uczyła w l. 1956–77 na wszystkich wydziałach PWSM. Blisko związana była także z Wydz. Wychowania Muzycznego, gdzie prowadziła wykłady i ćwiczenia dotyczące metody umuzykalnienia C. Orffa, którą poznała dokładniej w r. 1966 na kursie w Orffinstitut w Salzburgu.
Działalność artystyczną i pedagogiczną R. łączyła z badawczą. Ogłaszała prace z zakresu metodyki nauczania wykładanych przez nią przedmiotów, problematyki wychowania muzycznego, a przede wszystkim historii polskiego szkolnictwa muzycznego, ze szczególnym uwzględnieniem warszawskiego. Oprócz wspomnianej już rozprawy doktorskiej była autorką Zarysu metodyki nauczania literatury muzycznej w szkołach muzycznych II stopnia (W. 1961), pracy Działalność pedagogiczna Instytutu Muzycznego Warszawskiego (1861–1918) (W. 1967), współautorką książki: „150 lat PWSM w Warszawie” (Kr. 1960), oraz autorką haseł w „Małej Encyklopedii Muzycznej” J. W. Reissa (W. 1960), „Małej Encyklopedii Muzyki” (W. 1968) i „Encyklopedii Warszawy” (W. 1975). Była również autorką kilkudziesięciu artykułów drukowanych w l. 1951–5 w „Dziś i jutro” oraz w „Słowie Powszechnym”, a przede wszystkim w czasopismach muzycznych, jak „Poradnik Muzyczny”, „Biuletyn Polskiej Sekcji ISME (International Society for Music Education)”, „Wychowanie Muzyczne w Szkole”. Zmarła 3 VII 1980 w Warszawie i została pochowana na cmentarzu Powązkowskim.
R. rodziny nie założyła.
W rękopisie pozostawiła R. pracę Konserwatorium muzyczne w Warszawie w latach okupacji (1939–44).
Peret-Ziemlańska Z., Alicja Rutkowska (1927–1980), „Ruch. Muzycz.” 1980 nr 25 (fot.); taż, Alicja Rutkowska (1927–1980), „Wych. Muzycz. w Szkole” 1981 nr 2 (fot.); – „Życie Warszawy” 1980 nr 159 (nekrolog); – Akad. Muzycz. im. F. Chopina w W., Wydz. Wych. Muzycz.: Węcławowicz-Kula M., Działalność artystyczna, pedagogiczna i naukowa Alicji Rutkowskiej (1982, mszp. pracy magisterskiej).
Zofia Peret-Ziemlańska