Hünefeld Andrzej (1581–1666), drukarz i księgarz gdański. Ur. w Halberstadt w Saksonii, posiadał prawdopodobnie wyższe wykształcenie. W Gdańsku pracował zrazu jako czeladnik w drukarni Wilhelma Guilemonthana, a po jego śmierci w r. 1606 jako faktor (kierownik techniczny) tej oficyny. Dn. 22 IX 1608 r. ożenił się z wdową Marią Baerckholten-Guilemonthan (zm. 7 V 1649) i wszedł w prawa właściciela oficyny. Dn. 30 V 1609 r. został wpisany do ksiąg miejskich jako księgarz i drukarz; należał również do cechu introligatorów i w l. 1615–42 piastował kilkakrotnie godność starszego cechu. H. prowadził szeroką działalność wydawniczą i dał się poznać jako ruchliwy i przedsiębiorczy drukarz-nakładca i księgarz, szczególnie w l. 1608–19. Jako nakładca sięgał i poza Gdańsk, np. do Torunia, utrzymywał również kontakty z Wrocławiem. Mimo dużych możliwości i zasobów typograficznych nie otrzymał stanowiska urzędowego typografa Rady miasta Gdańska, o które ubiegał się w l. 1618–9; H. bowiem nie cieszył się poparciem oficjalnych czynników Gdańska, np. z końcem 1632 r. i w pierwszych miesiącach 1633 toczył się spór o prawo druku dzieła Jana Amosa Komeńskiego pomiędzy oficynami Jerzego Rhete a H-a, i mimo że H. swoje pretensje o prawo druku tego dzieła motywował umową z autorem, spotkał się z odmową ze strony Rady Miejskiej. Nie uzyskał również zniesienia stosowanych przez Radę Miejską ograniczeń jego oficyny na rzecz oficyny wdowy Rhete, która posiadała wyłączne prawo tłoczenia druków okolicznościowych „Carmina” i „Avisen”, co dawało największe zyski. H. cieszył się natomiast poparciem królów polskich. Przywilejem z 1 IV 1633 r. otrzymał wyłączne prawo druku na lat 15 na całym obszarze ziem polskich dzieła Komeńskiego „Janua linguarum” oraz najprawdopodobniej i „Vestibulum”. Kunszt drukarski H-a stał na wysokim poziomie, jego duże zasoby typograficzne, które pochodziły z drukarni Wilhelma Guilemonthana, stale były powiększane odlewaniem czcionek we własnym zakresie. Niektóre składy drukarskie, podobnie jak niektóre elementy zdobnicze, sprowadzane były z Antwerpii. W l. 1615 i 1649 wydał H. drukiem próbki pism swej drukarni. Produkcja drukarska H-a jest bardzo pokaźna. Z oficyny jego wyszła (po raz pierwszy drukowana w Gdańsku) w r. 1624/5 protestancka „Biblia” w jęz. niemieckim, a w r. 1632 w jęz. polskim tzw. „Biblia Gdańska”, następnie ponad 40 pozycji polskich druków różnowierczych, wśród nich liczne kancjonały, w r. 1641 zbiorowe wydanie dzieł Marcina Opitza, w l. 1633–48 dziesięć wydań „Janua” i dwa wydania „Vestibulum” Komeńskiego, w l. 1640 i 1646 trzecie i czwarte wydanie „Compendium linguae Polonicae” Mikołaja Volckmara, w r. 1646 „Klucz do polskiego y niemieckiego języka” Jeremiasza Rotera z Wrocławia, w l. 1641, 1643, 1649 podręcznik do nauki jęz. polskiego, „Vierzig Dialogi” Mikołaja Volckmara, ponadto bardzo wiele druków polskich lub dzieł Polski dotyczących. W pierwszej połowie w. XVII znaczna ilość druków, które ujrzały światło dzienne w Gdańsku z dziedziny astronomii, fizyki, przyrody i medycyny, ukazała się właśnie w oficynie H-a; w jego też drukarni przez lat 42 (1610–52) tłoczono gdańskie kalendarze. Wreszcie H. pierwszy w Gdańsku zaczął drukować w l. 1618–9 czasopismo, wychodzące z przerwami aż do r. 1642, pt. „Wochentliche Zeitung aus mehrerlei Orten”, wydając je anonimowo.
Zniechęcony trudnościami, jakie go spotykały ze strony Rady Miejskiej, H. w r. 1652 przekazał swą oficynę Andrzejowi Juliuszowi i Ernestowi Möllerom z Arnheim (synom swych pasierbów), by ostatnie swe lata przepędzić w zaciszu domowym. Umarł w Gdańsku w r. 1666.
Altpreuss. Biogr.; – Hassbargen H., Eine Danziger Zeitung vom Jahre 1619, „Mitteil. d. Westpreuss. Gesch.-vereins” Jg 30: 1931; Jędrzejowska A., Pelczarowa M., Polskie piśmiennictwo w gdańskich oficynach drukarskich (XVI–XVIII w.), Pomorze nowożytne, pod red. G. Ladudy i S. Hoszowskiego, W. 1959; Lankau J., Prasa staropolska na tle rozwoju prasy w Europie 1513–1729, Kr. 1960; Löschin G., Geschichte der Danziger Buchdruckereien, Danzig 1840; Pelczarowa M., Z dziejów oficyn drukarskich w Gdańsku (w. XVI – XVIII), „Rocz. Gdań.” T. 14: 1955; Sipayłłówna M., W sprawie genezy Biblii Gdańskiej, „Reform. w Pol.” R. 6: 1934; – WAP w Gd.: rkp. nr 300 60/5, nr 300 36/39, nr 300 C/1117.
Maria Pelczarowa