Kalinowski Baltazar (ok. 1827–1884), prawnik i ekonomista, publicysta. Syn Tomasza, ur. w Pińsku, prawdopodobnie na początku 1827 r. Data 1834 r. podana we wspomnieniu w „Kurierze Warszawskim” jest błędna. Gimnazjum ukończył K. w Wilnie. W l. 1846–51 studiował prawo na Uniw. Petersburskim, będąc jednym z najaktywniejszych członków oraz bibliotekarzem kółka studentów polskich. Od r. 1852 wykładał statystykę w petersburskich szkołach kadetów. Tematem jego dysertacji ogłoszonej w Petersburgu w r. 1859, pt. O razvitii idei svobodnoj torgovli, był problem rozwoju idei wolnego handlu i stosunek do niej prawodawstwa państw zachodnioeuropejskich, a więc dzieje myśli ekonomicznej. K. występował w dysertacji przeciwko jakiejkolwiek reglamentacji w zakresie gospodarki; twierdził, iż zasada laissez faire nie neguje działalności gospodarczej państwa, określa tylko jej granice. Broniąc angielskiej polityki gospodarczej, K. ostro zaatakował, stanowiącą podstawę niemieckiej «szkoły narodowej» główną pracę Fryderyka Lista „Das nationale System der Politischen Oeconomie” (1841). Powoływał się m. in. na lewicowego francuskiego polityka A. A. Ledru-Rollin, przedstawiał obraz nędzy robotników, bezrobocia i podkreślał nędzę tkaczy śląskich. Fragment dysertacji pt. Anglijskaja kommerčeskaja politika, zawierający drugą, historyczną, część pracy, uzupełnioną uwagami wstępnymi, ogłosił K. w maju 1859 r. w redagowanym przez N. G. Czernyszewskiego „Sovremienniku”. K. zamieszczał też artykuły w „Kurierze Wileńskim”, „Tygodniku Petersburskim” oraz redagowanej przez Juliana Bartoszewicza w Warszawie „Kronice Wiadomości Krajowych i Zagranicznych”. Współpracował z wydawanym w r. 1859 w Petersburgu przez J. Ohryzkę „Słowem”, prawdopodobnie był autorem londyńskich korespondencji „Słowa” (nr 3 o 13). Rezultatem wyjazdu do Anglii była zamieszczona w „Piśmie zbiorowym” J. Ohryzki, wydawanym po zawieszeniu „Słowa”, rozprawa K-ego Kilka uwag o klasie robotniczej w Anglii z powodu londyńskiego strajku. K. interesował się skutkami zastąpienia pracy ręcznej maszynową, gromadzenia kapitałów przez przedsiębiorców, ustawodawstwem pracy i walką strajkową, dostrzegał kwestię irlandzką. Krytykował politykę landlordów i wyzysk robotników rolnych. Na przełomie lat 50-tych i 60-tych K. należał do grupy czołowych działaczy cywilnego kółka polskiego w Petersburgu, związanego z kółkiem Z. Sierakowskiego.
Po publicznej obronie pracy (w końcu 1860) K. objął jako adiunkt-profesor katedrę finansów na Wydziale Prawa Uniw. Petersburskiego. Prawdopodobnie był inicjatorem tłumaczenia na język polski pracy J. S. Milla „Zasady ekonomii politycznej z niektórymi zastosowaniami do ekonomii społecznej” wydanej u Ohryzki w l. 1859–60. Drugi wyjazd do Anglii, na wystawę londyńską w maju 1862 r. (wskutek doniesienia do HI oddziału, że K. odwiedził w Londynie A. Hercena), spowodował aresztowanie K-ego na granicy Królestwa Polskiego w Wierzbołowie, usunięcie z uniwersytetu i zesłanie do Astrachania, następnie Jenotajewska w gub. astrachańskiej. W listach z zesłania K. na wieść o wybuchu powstania 1863 r. deklarował swą solidarność z walczącymi w kraju. Przeniesiony do Bijska w gub. tomskiej, pod koniec zesłania zamieszkiwał w Tule. Po 11 latach wrócił w r. 1873 do Petersburga. Został adwokatem przysięgłym, brał też udział w tłumaczeniu ,,Dictionnaire de l’économie politique” B. C. Coquelina. Zmarł w szpitalu pod Petersburgiem 9 XI 1884 r.
W. Enc. Ilustr.; – Djakov V., Sigizmund Serakovskij, Moskva 1959; Groniowski K., Próba stworzenia polskiego ośrodka naukowego w Petersburgu przed 1863 r., „Kwart. Hist. Nauki i Techn.” 1962 nr 4 s. 465–73; Jevgenev-Maksimov, Sovremennik pri Černyševskom i Dobrolubove, Leningrad 1936 s. 355; Lemke M., Očerki osvoboditelnogo dviženija šestdesjatych godov, Izd. 2., Pet. [b. r.]; Russko-polskie revoljucionnye svjazi i vosstanie 1863 goda, Moskva 1962; Vosstanie 1863 g. 1 russko-polskie revoljucionnye svjazi 60-ch godov, Moskva 1960; – Černyševskaja N. M., Letopis’ žizni i dejatelnosti N. G. Černyševskogo, Moskva 1963; Gercen A. I., Sobrane sočinenij v tridcati tomach, Moskva 1959 XVI 229, 426, 496; Gieysztor J., Pamiętniki, Wil. 1913; Gogel’ N. V., Josafat Ogryzko i petersburskij revolucionnyj žond v dele poslednjago mjateža. Wil. 1867 s. 34–46; Pantaleev L. F., Vospominanija, Moskva 1958; – „Bibl. Warsz.” 1884 t. 4 s. 483; „Czas” 1862 nr 180; „Kraj” 1884 nr 45; „Kur. Warsz.” 1884 nr 322a i b 8 (20) XI; – Centr. Państw. Arch. Rewolucji Październikowej w Moskwie: zespół 109-i (III oddział).
Krzysztof Groniowski