Aspis Bogumił (1842–1898), poeta poromantyczny. Ur. na wsi w Tuszowie pod Lublinem. Studja uniwersyteckie odbył w Moskwie i Petersburgu. Później był nauczycielem gimnazjów rządowych w Radomiu, Kielcach i Warszawie. Zm. 23 V 1898 r. we Włocławku. Osobno wydał: Salwator (Petersburg 1859, pod pseud. Jakób Szatan, fragment poematu bajronicznego; fragment z II cz. w »Kurj. Warsz.« 1888, nr 1); Sen odrodzenia (W. 1869, poemat filozoficzno-dydaktyczny, apoteozujący sztukę); Sulamita (W. 1874, liryki erotyczne na tle »Pieśni nad pieśniami«); Na cmentarzu (W. 1876, poemat żałosny na śmierć ukochanej córki, oryginalny oddźwięk »Trenów« Kochanowskiego). Po roku 1864 był jednym z najczynniejszych współpracowników pism warszawskich, gdzie zamieszczał liczne poezje (niewydane zbiorowo), nowele i artykuły prozą, zwłaszcza w »Tyg. Il.«, »Tyg. Mód i Pow.«, »Przegl. Tygodn.«, »Niwie«, »Ateneum« i in. Z późniejszych utworów poetyckich, przeważnie treści filozoficzno-religijnej, ważniejsze: Boskie oko (»Kur. Codz.« 1877), W Walhalli (»Aten.« 1880), Niebieska sonata (»Niwa« 1881), Pytanie (»Aten.« 1891). Fragment dramatu Attyla (w »Upominku dla Orzeszkowej«, 1893). Eklektyczny epigon poromantyczny, wyróżniający się polotem wybuchowego liryzmu i skłonnością do filozoficznych refleksyj, ale przy ograniczonej oryginalności twórczej i o przeciętnej zdolności obrazowania.

Korbut, Lit. Pol. IV, 99–100; Chmielowski, Współcz. poeci pol., 1895, s. 69–82; tenże, Zarys najn. lit. pol., Kr. 1898, s. 31 i 348; Grabowski T., Poezja pol. po r. 1863, Kr. 1903, 112–117; Potocki A., Pol. lit. współcz., W. i Kr. 1911, I 206; Chlebowski, Poezja pol. por. 1863, Encyklop. Pol., XXI, 523.

Kazimierz Czachowski